ده شیء تاریخی‌فرهنگی در فهرست آثار ملّی منقول ثبت و ابلاغ شد
به گزارش گروه فرهنگی آنا به‌نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری؛درقانون راجع به حفظ آثار ملّی مصوب آبان 1309 مجلس شورای ملّی و نظام‌نامۀ اجرایی آن مصوب 1311 هیأت وزرا، دولت موظف شده است که آثار و اشیای منقول را همانند آثار و اماکن غیرمنقول ثبت کند.
این قانون سال 1310 خورشیدی اجرا شد و نخستین اثر غیرمنقول در 24 شهریور همان سال ثبت ملّی شد. تا کنون 31200 اثر در فهرست آثار غیرمنقول به ثبت رسیده است اما هیچ اثر و شیء منقولی در فهرست آثار ملی ثبت نشده بود.
در سال 1387 پرونده تعدادی از آثار منقول تهیه و مراتب قانونی ثبت آنها انجام پذیرفته بود اما به سبب انتقال مرکز اسناد سازمان به شیراز، ابلاغ رسمی آنها انجام نشده بود. پس از بازگرداندن مرکز اسناد از شیراز و ساماندهی آرشیو ثبت، ابلاغ آثار منقول در دستور کار قرار گرفت و مراتب ابلاغ 10 اثر انجام شد. با این اقدام به طور رسمی فهرست آثار ملّی منقول شکل گرفت.
علاوه بر قانون راجع به حفظ آثار ملّی مصوب سال 1309، در مواد قانونی دیگر ثبت آثار و اشیای منقول تصریح شده است: بند «ج» از مادّه واحدۀ قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب بهمن 1364مجلس شورای اسلامی و بند ششم از مادّه سوّم قانون اساسنامۀ سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1367 مجلس شورای اسلامی، فصل دوّم آییننامۀ مدیریت، ساماندهی، نظارت و حمایت از مالکان و دارندگان اموال فرهنگی تاریخی منقول مجاز مصوب 1384 هیأت وزیران.مادّۀ 22 آئیننامۀ حفاظت از میراث فرهنگی کشور مصوب 1381شورای امنیت کشور که تصریح می‌کند سازمان میراث فرهنگی باید ثبت آثار و اشیای منقول را با اولویت در دستور کار قرار دهد.
ثبت آثار منقولی که در اختیار اشخاص، سازمان‌ها و دستگاه‌ها و موزهها است در دستور کار قرار دارد.
آثار ابلاغ شده عبارتند از:
قرآن عثمان بن حسین وَرّاق غزنوی
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 1
- تاریخ ثبت: 26/6/1387
- محل نگهداری اثر: استان خراسان رضوی، مشهد، حرم مطهر، سازمان کتابخانهها موزهها و مرکز اسناد آستان قدس.
- قدمت:466 قمری
- توضیحات:قرآن عثمان بن الحسین الورّاق الغزنوی مشتمل بر 30 جزء است که به دستور ابوجعفر محمد بن احمد عبدوسی بین سالهای 464 تا 466قمری مقارن با اواخر دورۀ حکمرانی آلبارسلان و اوایل حکومت سلطان ملکشاه سلجوقی در بغداد کتابت شده است.رقم کاتب و تاریخ تحریر کتاب در میان جزهای1-16-20-21-27 دیده میشود. این قرآن به چندین نوع خط کتابت شده است. قرآن به خط کوفی نگارش شده و د ر برخی بخشها خط رقاع و رقاع آمیخته به ثلث در میان نگارش آن دیده می شود. هر یک از 30 جزء دارای 2 صفحه تذهیب مقابل هم است که طرح و نقش هر جزو با جزو دیگر متفاوت است. تعداد اوراق این مجلدشامل 2331 برگ است. واقف این اثر در سال 614 قمری علی بن ابوالفضل بن علی حاجی بقرایی بوده است.
قرآن نِگِل کردستان
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 2
- تاریخ ثبت:27/12/1387
- قدمت:قرون اولیه اسلامی
- محل نگهداری اثر: استان کردستان، شهرستان سنندج، بخش کلاترزان، دهستان نگل، روستای نگل، مسجد نگل.
- توضیحات:قرآن خطی نگل بنا به اعتقادات وباورهای مردم یکی ازچهار قرآن خطی است که درزمان خلیفه سوّم (عثمان بن عفان) به رشته تحریر درآمده است.قطع قرآن رحلی بزرگ،جلدآن چرم ورنگ آن قهوه‌ای تیره است.صفحات قرآن ازکاغذ ضخیم بوده وبه علت تشابهیکه به پوستدارددربین مردم به پوست آهو شهرت یافته است.خط قرآن کوفی ودارای نقطه واعراب ودرقسمت سرسورههاوشمارههای آیات مطلاومزین به نقوش گیاهی است.براساس شواهدوشیوۀ نگارش واعراب‌گذاری آن احتمالاًاین قرآن درسدة چهارم یاپنجم هجری نگاشته شده است.
قالی دستبافت شماره دو حسینیه بیجار
- شمارهثبت در فهرست آثار ملی: 3
- تاریخ ثبت: 27/12/1387
- قدمت:1309 قمری
- محل نگهداری اثر : استان کرستان، شهر ستان بیجار،شهر بیجار، میدان فاضل گروسی،حسینه بیجار.
- توضیحات: قالی دستبافت تمام پشم با رنگ گیاهی بافت بیجار (روستای حلوایی)، تقریباً سالم و حدوداً دارای120 سال قدمت و دارای تکنیک بافت قالی بافی گره متقارن است.واقف اثر علیرضاخان است.
منبر مسجد جامع ندوشن
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 4
- تاریخ ثبت:27/12/1387
- قدمت: قرن ششم هجری
- محل نگهداری اثر:استان یزد، شهرستان میبد، شهر ندوشن، مسجد جامع ندوشن.
- توضیحات: این منبر قدیمی از چوب سرو و کاج و در سه قسمت مجزا ساخته شده و دارای شش پله است. منبر با 712 قطعه چوب منبت‌کاری شده و خط کوفی تزئین ساخته شده است. در پله‌های جلو آیه 9 سوره جمعه نوشته "یا ایها الذین ءامنو اذا نودی للصلوه من یوم الجمعه فاسعوا الی ذکرالله وذروالبیع ذلکم خیرلکم ان کنتم تعلمون " و برروی پایه‌های سمت راست منبر آیه‌های 132 الی 135 سوره آل عمران نوشته شده است (در آیه 135 تا یغفر الذنوب نوشته شده) و بر روی قسمت دیگری آیه 186 سوره بقره نقر گردیده است. همچنین سرلوحه‌ای نیز داشته که حدود سال 1248 به موزه متروپولیتن آمریکا انتقال یافته است.
ریتون هزارة پنجم ق.م قره تپه قمرود
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 5
- تاریخ ثبت: 27/12/1387
- محل نگهداری اثر:استان قم، شهر قم، بلوار پانزده خرداد، کوچه 1/7، کوچه شهید بادی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم.
- توضیحات: ریتون سفالی متعلق به هزاره پنجم ق.م دارای تزئینات ابتدایی به صورت خطوط مواج.
قرآن کوفی آستانه حضرت معصومه (س)
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 6
- تاریخ ثبت:27/12/1387
- محل نگهداری اثر:استان قم،شهر قم، خیابان ارم، میدان آستانه، موزه آستانه حضرت معصومه (س).
- توضیحات: این قرآن به خط کوفی در قطع وزیری کوچک کتابت شده است و بر روی اوراق پوست نوشته شده است. این کتاب 325 برگ است که توسط خلیفه شاه قلی در تاریخ 956ق به آستانه حضرت معصومه (س) وقف گردیده است.این قرآن منسوب به امام حسن عسگری (ع) است.
قرآن مجید سازمان میراث اصفهان
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 7
- تاریخ ثبت:27/12/1387
- محل نگهداری اثر:استان اصفهان، شهر اصفهان، دروازه دولت، خیابان سپه، کاخ موزه چهلستون.
- توضیحات:این قرآن نفیس از جنس پوست گوساله و تمام صفحات مجدول با رنگهای لاجوردی، مشکی، طلایی و قرمز و تمامی سرسوره ها به نقوش تزیینی هندسی و گیاهی مزین شده است. نگارش قرآن به خط کوفی مشکی با اعراب گذاری دایره ای به رنگ قرمز انجام شده و نام سوره‌ها به خط کوفی با رنگ طلایی در حاشیه نگاشته شده است. در هر صفحه چهارده سطر قرار گرفته و جلد قرآن چرم مشکی با تزیینات سوخت معرق با طرح لچک ترنج طلایی و پایه قفل و گوشه‌های نقره‌ای است. صحافی، جلد و تزیینات آن در دوره های بعدی و احتمالاً در دوران صفویه انجام شده است. قرآن 575 صفحه دارد.
قرآن سلجوقی آستانه حضرت معصومه (س) (شمارة 1227)
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 8
- تاریخ ثبت: 27/12/1387
- محل نگهداری اثر:استان قم، شهر قم، خیابان ارم، میدان آستانه، موزه آستانه حضرت معصومه (س).
- توضیحات:قرآن در قطع رحلی، به تعداد 363 برگ، به خط ثلث آمیخته به محقق، ترجمه به خط نسخ فارسی، مربوط به دوره سلجوقی، وقف مرقد علی بن محمد باقر(ع) مشهد اردهال.
ضریح ایلخانی بقعه قیدار نبی (ص)
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 9
- تاریخ ثبت::27/12/1387
- محل نگهداری اثر:استان زنجان، شهرستان خدابنده، شهر خدابنده، بقعه قیدار نبی (ص).
- توضیحات: این ضریح تا قبل از آبان ماه 1387 در درون ضریح صفوی قرار گرفته بود ولی هم اکنون در داخل ضریح مدرن امروزی محصور گردیده است.این ضریح متعلق به قرن هفتم هجری همزمان با دورۀ مغول است.تزیینات کنده‌کاری در چهار وجه جانبی ضریح یادآور کاشیهای گنبد سلطانیه است با این تفاوت که تاریخ ساخت ضریح، مطابق با کتیبۀ روی آن نشان‌دهندۀ این نکته است که تقریباً50 سال قبل از احداث گنبد سلطانیه ساخته شده است.
قرآن ایلخانی آستانه حضرت معصومه (س) (شمارة 1207)
- شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 10
- تاریخ ثبت در فهرست آثار ملی به شماره 10 : 27/12/1387
- محل نگهداری اثر : استان قم، شهر قم، خیابان ارم، میدان آستانه، موزه آستانه حضرت معصومه (س).
- توضیحات: قرآن در قطع وزیری به خط نسخ کهن، و ترجمه آن به خط نسخ فارسی و دارای 426 برگ و دارای جدول کشی است.کاتب این قرآن مشخص نیست.
انتهای پیام/