دانشگاه‌ها به سمت نخبه‌پروری و اجرای پژوهش‌های کاربردی حرکت کنند/ لزوم بازنگری در سیاست‌های تحقیق و پژوهش
دکتر امین نیکپور در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا، نقش تحصیلات در امر پژوهش را مهم ارزیابی کرد و افزود: «در دهه‌های اخیر عمده کشورهای پیشرفته کشورهایی بودند که از وجود پژوهشگران بهره می‌بردند و پژوهشگرانی که تحصیلات تکمیلی دارند، می‌توانند به بحث‌های تخصصی ورود کنند و زمینه توسعه و آبادانی جامعه را فراهم آورند.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، پژوهش را زیربنای توسعه هر کار علمی دانست و اظهار کرد: «بدون شک اگر پژوهش صورت نگیرد، پیشرفتی هم حاصل نمی‌شود. اساس پیشرفت هر جامعه‌ای پژوهش است؛ به نظر من در کنار درس خواندن‌های تئوری باید فرد حتما دست به انجام تحقیق و پژوهش بزند، چراکه محفوظات به مرور از بین می‌رود اما کارهای علمی و پژوهشی همیشه همانند یک تجربه همراه فرد است.»
پژوهشگر برتر دانشگاه‌های استان کرمان معتقد است که پژوهش بیشتر عمل است و درست است که یک پایه علمی می‌خواهد ولی باید در عمل وارد شد. پژوهش زمانی موفق خواهد بود که نتایجش به کار گرفته شود.
بودجه‌ها با توجه به تولید مقالات کافی نیست
چهره برگزیده و دانش‌آموخته نمونه دانشگاه آزاد اسلامی کرمان در مقطع دکتری تخصصی با تاکید بر نقش بودجه و امکانات در کارهای پژوهشی ادامه داد: «بودجه ما با توجه به تولید مقاله‌های‌مان کافی نیست، اشکالی که وجود دارد، توزیع این بودجه است. به همین دلیل است که دانشگاه‌ها مدام با کمبود بودجه مشکل دارند. تقریبا تمام پژوهشکده ها مشکل بودجه دارند. به عبارت دیگر باید گفت سهم بودجه از تولید ناخالص داخلی و با وجود ابلاغ سیاست‌های کلی «علم و فناوری» هر سال لاغرتر می‌شود.»
نیکپور معتقد است، دانشگاه‌های ایران برای برتر بودن باید در پژوهش‌های دانشگاهی، سرمایه گذاری کنند چراکه اکنون بسیاری از کشورها برنامه‌های خود را به عمل تبدیل کرده و الگوهای موفق را پیاده‌سازی کرده‌اند. با نگاهی به کشورهای مختلف مشاهده می کنیم که آنها در حوزه پژوهش برای آینده سرمایه‌گذاری می‌کنند. نیاز است در دانشگاه‌های ما هم به این مهم توجه کنند و بودجه‌های پژوهشی بالایی برای دانشگاه‌ها در نظر بگیرند، چراکه آینده ایران به تسلط بر فناوری بستگی دارد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا پژوهش‌های دانشگاهی بایگانی می‌شوند؟ به آنــا گفت: «یکی از مسائلی که در کشورمان بارها و بارها در مورد آن بحث شده و هر چه تلاش شده ولی دستاورد کمتری داشته است، این بوده که بیشتر پژوهش‌های دانشگاهی بایگانی می‌شود و کاربرد چندانی در مراکز دولتی و یا صنعتی ندارد.»
چهره برتر استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان ادامه داد: «شاید یکی از دلایل این امر نبود مدیریت علمی متناسب در کشور است. در حالی که انتظار این است، تحقیقات دانشگاهی گره‌گشای بخشی از مشکلات مردم و جامعه باشد اما این رویا هنوز به واقعیت تبدیل نشده است. اگر به بررسی و نیازسنجی و سنخیت این پژوهش‌ها در جامعه بپردازیم، واضح است که پژوهش‌های ما متناسب با نیاز جامعه نیست.»
خروجی پژوهش‌های علمی و تحقیقاتی با رکود مواجه شده است
نیکپور افزود: «سال‌هاست که خروجی پژوهش‌های علمی و تحقیقاتی در دانشگاه‌ها با رکود مواجه شده است و آنچنان که بر کیفیت و کمیت پژوهش‌ها موثر بوده است، امروزه کار علمی در دانشگاه‌ها از مرز کاربردی بودن آن گذشته است و دانشجویان در بیشتر دانشگاه‌ها عادت به ارئه مقالاتی صرفا نوشتاری کرده و دیگر خبری از کاربردی بودن در آنها نیست.»
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی کرمان تصریح کرد: «هر سال بر تعداد فارغ التحصیلان و دانشجویان در مراکز دانشگاهی افزوده می‌شود و جایگاه پژوهش و علم در دانشگاه‌ها فقط به گوشه کتابخانه‌ها و مراکز خدماتی ختم می‌شود. بنابراین ضرورت دارد تا محیط دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در کشور به سمت نخبه‌پروری و اجرای پژوهش‌های کاربردی بر اساس نیازهای جامعه حرکت کند و اگر چنین اتفاقی بیفتد، بسیاری از مشکلات بیکاری در جامعه کاهش پیدا خواهد کرد.»
ارتباطات مدیران و پژوهشگران خیلی کم است
نیکپور خاطرنشان کرد: «یکی از مشکلات ما این است که ارتباطات مدیران و پژوهشگران خیلی کم است زیرا مدیران ایده‌های خودشان را دارند و پژوهشگران نیز دنبال پژوهش‌های خاص خودشان هستند که باید این دو در یک راستا باشند. اگر فرهنگ پژوهش در جامعه بویژه محیط‌های آموزشی نهادینه شود، می‌توان به پژوهش در دانشگاه‌ها و به تبع آن پیشرفت‌های علمی جامعه امیدوار بود، چراکه پژوهش روح صنعت و تکنولوژی هر جامعه‌ای است و سیاست‌های تحقیق و پژوهش باید در نظام تعلیم و تربیت ما بازنگری و ترمیم شود.»
امین نیکپور دارای بیشترین مقاله علمی چاپ شده در مجلات تخصصی مدیریتی علمی مصوب داخلی در بین همه استادان، دانشجویان و پژوهشگران مدیریت دانشگاه‌های استان کرمان است. تاکنون حدود 70 مقاله از وی در مجلات تخصصی به چاپ رسیده است.
گفت‌وگو: مهدیه السادات میرمهدی حسینی
انتهای پیام/