آماندسن: کتاب تصویری می‌تواند جهان را نجات دهد
به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی خانه کتاب، نشست «تصویر و کتاب‌های تصویری در نروژ» عصر سه‌شنبه (4 آبان‌ماه) با سخنرانی آوسه ماریا آماندسن، مدرس دانشگاه اوسلو نروژ در رشته تصویرگری در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد.
در ابتدای این نشست، آوسه ماریا آماندسن اسلایدها و تصاویری از کتاب‌های مصور در کشور نروژ نشان داد و در مورد رابطه بین متن، تصویر و کتاب های تصویری توضیحاتی ارائه کرد و گفت: سواد بصری به فهم بیشتری از خودمان و دیگران و درک فرهنگ کمک می کند. به طوری که در کشور نروژ شاهد چاپ کتاب های تصویری برای بزرگسالان هستیم. این کتاب ها برای مهاجرانی که به نروژ آمده اند کمک زیادی می کنند تا از طریق این کتاب ها با فرهنگ و جامعه نروژ آشنا شوند.
وی با بیان اینکه تصویر بیش از متن حرف می زند، گفت: تصاویر چالش اصلی داستان را بیان می کنند. برای اینکه بتوانیم فهمی از تصویر داشته باشیم به سواد بصری احتیاج داریم. همه مردم از سواد بصری بهره مند هستند اما این سواد با کسب تجربه و مهارت گسترش پیدا می کند.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: کتاب تصویری روایت و داستان خود را از راه ترکیب کلمات و تصایر ارائه می کند. در دو دهه گذشته در سطح جهان به کتاب تصویری اقبال نشان داده شده که نمونه یکی از این کتاب ها، کتاب«shaun tan » است که هیچگونه متنی ندارد و کل داستان با تصویر روایت می شود. روایت این داستان از طریق متن کم است و داستان بر اساس تصویر برای خواننده بیان می شود. گروه دیگری از این کتابها که به کمیک‌استریپ معروف هستند، داستان را با استفاده از کمترین متن در کتاب روایت می‌کنند و بار اصلی داستان بر عهده تصاویر قرار دارد.
وی بیان کرد: یکی از محققان به نام هولبرگ تحقیقات وسیعی در حوزه کتاب های کودک انجام داده است. او در تعریف رابطه بین متن و تصویر از اصطلاح(iconotext) استفاده کرده است. این اصلاح، اجازه ورود و بروز به چند صدایی و ابهام در متن را می دهد و می تواند متن را گسترش دهد و به خواننده کمک کند شکاف ها و خلاهای متن را پر کند و تضاد بین تصویر و متن را پر کند.
آماندسن به روابط پنج گانه میان متن و تصویر در کتاب اشاره کرد و گفت: نوع اول، کتاب‌های تصویری «متقارن» هستند که در این نوع رابطه، داستان و روایت یکسانی بین متن و تصویر وجود دارد؛ به‌طوری‌که هر دو یک چیز را روایت می‌کند که گاهی زائد می‌نماید. نوع دوم کتاب‌های تصویری «مکمل» هستند که شکاف ها موجود در تصویر و متن را پوشش می‌دهد.کتاب های تصویری« بسط دهنده» نوع سوم این روابط است که هرکدام از عناصر متن و تصویر، چیزی بر روایت دیگری اضافه می‌کنند.
وی کتاب های تصویری«متعارض» را از دیگر روابط پنجگانه بین متن و تصویر عنوان کرد و گفت: در این نوع رابطه، متن یک نوع روایت و تصویر روایت دیگری را بیان می‌کند، به‌گونه‌ای که این دو روایت در تعارض با یکدیگر قرار دارند، اما ربط مشترکی با یکدیگر دارند. پنجمین نوع رابطه، در کتاب های تصویری کودکان کمتر است و بیشتر در تبلیغات و مدل های چند رسانه ای دیده می شود. در این نوع رابطه، متن و تصویر از هم مستقل هستند.
این مدرس دانشگاه اوسلو نروژ اظهار کرد: وقتی کتاب‌های تصویری را بررسی می کنیم باید مشخص کنیم که رابطه متن و تصویر در کدامیک از این روابط پنجگانه قرار می‌گیرد و به ارجاعات بین متنی و بین تصویری آن توجه کرد.
وی به وضعیت استقبال مخاطبان از تولید کتاب در کشور نروژ اشاره کرد و گفت: در این کشور برای زنده نگه داشتن زبان ، از کتاب حمایت زیادی می شود. به طوری که دولت، هزار نسخه از هر کتابی را از ناشر می خرد و به کتابخانه های عمومی شهر ها تحویل می دهد. کیفیت، معیار مهمی برای انتخاب این کتاب ها از سوی دولت است.
آماندسن در پایان در مورد وضعیت کتاب های تصویری در ایران گفت:بر اساس تعدادی از کتاب های تصویری که در ایران دیدم می توانم بگویم در این نوع از کتاب ها هنوز متن بر تصویر غالب است. هر چند شاید این نمونه هایی که من دیدم گزینه های مناسبی برای قضاوت و داوری در مورد این موضوع نباشد.
انتهای پیام/