صالحی: وجود تشکل مدنی نویسندگان به ما کمک می‌کند/ به‌دنبال بزک کردن نیستیم
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، نشست خبری تشریح برنامه‌های ایران در نمایشگاه‌های کتاب فرانکفورت و بلگراد صبح امروز با حضور سید عباس صالحی معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد، امیرمسعود شهرام‌نیا مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران و مهرداد آگاهی مدیرکل همکاری‌های فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و رایزن سابق ایران در صربستان برگزار شد.
تلاش برای باشکوه‌تر شدن غرفه ایران
سید عباس صالحی در این نشست با اشاره به فعالیت‌های انجام شده طی سه سال گذشته در حوزه شرکت ایران در نمایشگاه‌های کتاب خارجی خصوصاً نمایشگاه فرانکفورت گفت: در این دوره سعی کرده‌ایم با تقویت فضای تجمیعی فرصت‌های خوبی را برای حضور نشر ایران در نمایشگاه فرانکفورت و برپایی با شکوه‌تر غرفه ایران در این نمایشگاه ایجاد کنیم.
وی ادامه داد: در ادامه سیاست کلی معاونت امور فرهنگی در حوزه واگذاری امور به تشکل‌های نشر در نمایشگاه فرانکفورت، امسال 5 تشکل مجمع ناشران انقلاب اسلامی، مجمع ناشران دفاع مقدس، انجمن زنان ناشر، اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و انجمن ناشران دانشگاهی در برگزاری این حضور شرکت داشتند که می‌توان به طراحی و انتشار کاتالوگ‌ها و کتابچه‌هایی که با هدف معرفی نشر ایران تهیه شده از جمله فعالیت‌های تشکل‌ها در نمایشگاه پیش رو اشاره کرد.
معاون امور فرهنگی ارشاد خاطر نشان کرد: یکی دیگر از اهداف ما افزایش حضور ناشران مستقل در این نمایشگاه بوده است زیرا اعتقاد ما این است که ترغیب ناشران به این موضوع هم باعث تجربه‌آموزی می‌شود و هم فرصت تبادل و تعامل با نشر جهانی را برای آنان ایجاد می‌کند.
وی ضمن اشاره به ملاحظات بصری و غرفه‌آرایی غرفه ایران که برگرفته از هنر شرقی- ایرانی است درباره حضور ناشران، نویسندگان و خبرنگاران حوزه کتاب در نمایشگاه فرانکفورت گفت: حضور این اقشار در قالب حمایت و تشویق می‌تواند زمینه‌های مناسبی را برای پیشبرد اهداف صنعت نشر در کشور ما به همراه داشته باشد.
دنبال خود‌گویی و خودتشویقی نیستیم
صالحی ادامه داد: از جمله دیگر ملاحظات ما در حضور غرفه ایران، توجه به برگزاری نشست‌های اثربخش با موضوعات ضروری‌تر و پرداختن به دغدغه‌های نشر بوده است به طوری که این نشست‌ها حالت خود گویی و خود تشویقی نداشته باشد و از قبل آنها فرصت‌هایی عاید صنعت نشر شود.
وی درباره قرارهای گفت‌وگو و اهمیت آنها در پیشبرد صنعت نشر تاکید کرد: قرارهای ملاقات با رؤسای نمایشگاه‌های کتاب، ناشران و نویسندگان خارجی و همچنین تنظیم قراردادها و تفاهم‌نامه‌ها می‌تواند باعث معرفی بهتر صنعت نشر و تعامل و معرفی نمایشگاه کتاب تهران در عرصه‌های بین‌المللی شود ضمن اینکه در این ملاقات‌ها فرصت‌های مناسبی نیز برای تبادل رایت و ترجمه به وجود خواهد آمد.
معاون امور فرهنگی با اشاره به موضوع انتخاب ایران به عنوان میهمان ویژه و همچنین علاقه‌مندی کشورهای مختلف به اینکه میهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران باشند، گفت: در نمایشگاه کتاب تهران موضوع میهمان‌های ویژه را با افغانستان و آلمان شروع کردیم و در سومین سال روسیه میهمان ویژه ما بود. پس از آن نیز ایتالیا و چین بر حسب تقاضایی که داشتند میهمان‌های ویژه نمایشگاه کتاب تهران در دو سال آینده خواهند بود.
وی علاقه‌مندی کشورهای دیگر را در این حوزه در حدی توصیف کرد که در صف انتظار هستند و گفت: متقابلاً حضور ایران به عنوان میهمان ویژه در نمایشگاه‌های کتاب جهانی فرصت‌های مناسبی را پیش می‌آورد که با پیگیری تفاهم‌نامه‌های امضا شده تداوم پیدا می‌کند و منجر به بسترسازی‌های فرهنگی می‌شود. بنابراین انتخاب ایران به عنوان میهمان ویژه نمایشگاه کتاب بلگراد اتفاق مهمی است که در این راستا برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده است.
عبور از مکانیسم‌های قدیمی، سخت است
صالحی در پاسخ به خبرنگار آنا و در پاسخ به این سوال که چرا در سال‌های متوالی و نمایشگاه‌های مختلف تنها چهره‌هایی خاص به عنوان نمایندگان ادبیات و سایر حوزه‌های نشر انتخاب می‌شوند، گفت: مهم است که حضورهای جهانی واقعی باشند و نه به شکل بزک. اما همانطور که می‌دانید دور شدن از مکانیسم‌های قبلی سختی‌های خاص خودش را دارد.
وی افزود: ما سعی کرده‌ایم در حد امکان از تشکل‌های مدنی موجود در برگزاری مناسبات با هدف کم کردن اعمال سلیقه‌های دولتی استفاده کنیم و با همین رویکرد نیز از انجمن‌هایی مانند انجمن تصویرگران و انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان استفاده کرده‌ایم.
صالحی ادامه داد: اما از آنجایی که در حوزه نویسندگان چنین تشکل‌هایی وجود ندارد باز هم چاره‌ای به جز مراجعه به تشکل‌های نشر نداریم تا در انتخاب کتاب و در انتخاب نویسندگان نیز دخالت داشته باشند.
وی با اشاره به موضوع سوال،گفت: این دغدغه، دغدغه درستی است و قطعاً اگر اتفاق‌های دیگری در حیطه شکل‌گیری تشکل‌های مرتبط بیفتد، به ما کمک خواهد کرد.
صالحی در پاسخ به سوال دیگری که با توجه به وجود شایعاتی مبنی‌بر تغییر وزیر ارشاد، تکلیف حضور علی جنتی در نمایشگاه فرانکفورت چه می‌شود، به شوخی گفت: هنوز برنامه حضور خودم هم در این نمایشگاه قطعی نشده است.
حرکت به سمت ملی شدن غرفه ایران
امیرمسعود شهرام‌نیا نیز در این نشست با اشاره به برنامه‌های ایران برای حضور در نمایشگاه فرانکفورت گفت: این اتفاق مهم‌ترین گردهمایی نشر جهان است و ما طبق روال 9 سال گذشته امسال نیز با برنامه‌هایی متفاوت در این نمایشگاه شرکت می‌کنیم با این توضیح که حضور غرفه ایران در سه سال اخیر با توجه به رویکردهای معاونت امور فرهنگی حضورهای متفاوتی بوده است.
وی تبدیل شدن غرفه ایران به غرفه ملی را آرزویی محقق شده خواند و گفت: خوشبختانه با حضور تشکل‌های نشر امسال شاهد برپایی غرفه ملی ایران در این نمایشگاه خواهیم بود.
شهرام‌نیا توضیح داد: ما در این نمایشگاه و در بخش بزرگسال (سالن 5) غرفه‌ای حدود 200 متر مربعی خواهیم داشت و در بخش کودک و نوجوان (سالن 3) غرفه‌ای 40 متر مربعی در اختیار داریم.
وی ضمن بیان این مطلب که کار طراحی غرفه‌ها در حال انجام است، گفت: مطابق با فراخوان اعلام شده 11 ناشر بزرگسال، 6 ناشر کودک و نوجوان، یک آژانس ادبی و 5 تشکل در غرفه‌های ایران حضور و فعالیت خواهند داشت و همچنین سعی کرده‌ایم به ناشران متقاضی حضور خدمات حمایتی مانند خدمات حمل و نقل بار را ارائه کنیم.
1550 کتاب ایرانی در نمایشگاه فرانکفورت
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی با اشاره به اینکه رایزنی فرهنگ ایران در آلمان نیز امسال در غرفه ایران فعالیت‌های خود را خواهد داشت، توضیح داد: مجموعه یکهزار و 550 عنوان کتاب منتخب تشکل‌های نشر در غرفه‌های ایران به نمایش گذاشته می‌شود و حداقل 10 نویسنده ایرانی در نمایشگاه فرانکفورت حضور خواهند داشت که برخی از آنان با حمایت موسسه به فرانکفورت خواهند رفت.
وی ادامه داد: حدود 200 نفر از فعالان صنعت نشر ایران نیز در نمایشگاه فرانکفورت حضور خواهند داشت که آمار حضور آنان از ثبت تقاضای ویزا استخراج شده است. همچنین سه خبرنگار کتاب با حمایت موسسه در این نمایشگاه حاضر خواهند شد.
شهرام‌نیا درباره نشست‌های طراحی شده در این نمایشگاه توضیح داد: مجموعاً 25 نشست با حضور میهمانان خارجی در دستور کار قرار گرفته که در فضای غرفه و در سالن‌های اجتماعات نمایشگاه برگزار می‌شوند.
وی ادامه داد: همچنین روزی به اسم روز ایران مشخص شده که با حضور چهره‌های فرهنگی و برنامه‌های مختلف دنبال خواهند شد. یک روز هم به عنوان روز ادبیات کودک و نوجوان تعیین شده که آقای فرهاد حسن‌زاده نامزد جایزه هانس کریستین اندرسون نیز در این روز حضور خواهد داشت.
حمایت از ناشران خارجی برای انتشار کتاب‌های ایرانی
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران در بخش دیگری از سخنانش به حمایت‌های ایران از نشر کتاب‌های ایرانی در جهان اشاره کرد و گفت: این بحث با عنوان «گرنت» پیگیری شده و با تنظیم آیین‌نامه امسال برای اولین بار در نمایشگاه فرانکفورت مطرح خواهد شد.
وی در توضیح گرنت افزود: حمایت از ناشران خارجی معمولاً در شکل پرداخت‌های نقدی یا هزینه ترجمه یا بخشی از هزینه تیراژ کتاب به ناشران خارجی که کتاب‌های ایرانی را ترجمه و منتشر می‌کنند پرداخت خواهد شد که البته این کتاب‌ها باید ویژگی‌های مشخصی را داشته باشند.
وی گفت: در حال حاضر هیات علمی گرنت در حال فعالیت است و در زمینه مواردی که مطرح شده مشغول تبادل کتاب‌ها و پرداخت مبالغ حمایتی هستیم.
شهرام‌نیا همچنین با اشاره به نمایشگاه بلگراد و حضور ایران به عنوان میهمان ویژه در این نمایشگاه گفت: فضای غرفهایران در این نمایشگاه حدود 300 متر مربع در نظر گرفته شده و طراحی دکور آن را مبتنی‌بر مینیاتور و نگارگری ایرانی پیش می‌بریم.
وی ادامه داد: در این نمایشگاه حداقل 8 نویسنده ایرانی و برخی از چهره‌های سینمایی به دلیل برپایی هفته فیلم ایران در بلگراد که به صورت موازی با نمایشگاه کتاب برگزار خواهد شد نیز حضور خواهند داشت.
امضای تفاهم‌نامه با صربستان
وی معرفی نمایشگاه کتاب تهران و معرفی صنعت چاپ را از اهداف حضور در نمایشگاه بلگراد خواند و گفت: بخش قابل توجهی از فعالیت‌های غرفه ایران به انجمن تصویرگران واگذار شده و پیرو فراخوانی که پیش‌تر منتشر شد 50 اثر انتخاب و در محل غرفه به نمایشگاه گذاشته می‌شوند.
شهرام‌نیا حضور هنرمندان تجسمی و ارائه 80 عنوان کتاب دو زبانه در حوزه ایران شناسی را از جمله فعالیت‌های ایران در بلگراد خواند و گفت: حدود 200 کتاب کودک و نوجوان به همراه بروشورهایی به زبان صربی و ارائه 250 کتاب در حوزه ادبیات از جمله فعالیت‌هایی است که در نمایشگاه بلگراد شاهد آن خواهیم بود.
وی افزود: برگزاری 30 نشست در غرفه ایران و برپایی کارگاه‌های داستان و تصویرگری، امضاء تفاهم‌نامه برای تبادل غرفه بین ایران و صربستان و برگزاری سایر روزها و بزرگداشت‌های مختلف از جمله دیگر برنامه‌های ما در بلگراد است.
از دمنوش و خرمهره تا اقتصاد مقاومتی
مدیر موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی در پاسخ به خبرنگاری پیرامون حجم بار انتقالی به فرانکفورت و بردن مقادیری دمنوش و خرمهره به آلمان توضیح داد: اشکال از عینک ماست. وقتی این همه تشکل و ناشر قرار است در نمایشگاه فرانکفورت شرکت کنند طبیعی است که حجم بار زیاد باشد اما من دقیقا نمی‌دانم این آمارها از کجا آمده و چقدر از حجم این بار به دمنوش اختصاص دارد.
وی ضمن بیان این مطلب که پذیرایی از میهمانان غرفه ایران با سیاست اقتصاد مقاومتی تناقضی ندارد، گفت: اینکه بخواهیم این مساله را در تضاد با اقتصاد مقاومتی ببینیم، تنگ‌نظری است زیرا اتفاقاً راه برون رفت از مشکلات حضور در عرصه‌های جهانی است همانطور که ترکیه سال‌های پیش در حوزه نشر فعالیت‌های خود را در نمایشگاه‌های خارجی آغاز کرد و امروز در عرصه جهانی بسیار شناخته شده است.
شهرام‌نیا حضور در نمایشگاه خارجی را گامی ضروری برای فعالیت‌های بین‌المللی خواند و گفت: اینکه ما از میهمانان‌مان با دمنوش پذیرایی می‌کنیم یا نه شاید خارج از شأن این جلسه و ما باشد اما به هر حال تمام غرفه‌ها از میهمانان خودشان پذیرایی می‌کنند.
وی گفت: می‌توانم فاکتور خرید دمنوش را به شما نشان دهم که جمعاً 280 هزار تومان بوده است و اینکه ما ترجیح داده‌ایم از ایران دمنوش ببریم، نه اینکه در فرانکفورت اقدام به خریداری چای کنیم نیز نمی‌تواند محل نقد باشد.
شهرام‌نیا همچنین درباره خرمهره توضیح داد: سال گذشته که ایران در نمایشگاه کتاب مسکو میهمان ویژه بود مطابق با رسوم جهانی هدایایی که شامل صنایع دستی می‌شدند را برای اعطا به میهمانان تهیه کرد که در آنها قطعات سفالی کوچکی وجود داشت که ارزش ریالی بسیار پایینی داشتند و از آنجا که تعدادی از این اقلام از آن نمایشگاه باقی مانده بود (حدود 100 الی 150 عدد) تصمیم گرفتیم به عنوان هدیه این تعداد را به فرانکفورت ببریم.
وی تاکید کرد: ما نیز از حساسیت‌های بحث اقتصاد مقاومتی اطلاع داریم و نسبت به آن حساس هستیم کما اینکه هزینه‌های ما در برگزاری نمایشگاه‌های گذشته به صورت شفاف منتشر شده‌اند.
انتهای پیام/