تکرار کابوس زندان«ماری ترکمنستان»برای ماهیگیران ایرانی

به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، تا چندی پیش ۲۷۲ زندانی ایرانی در زندان‌های ترکمنستان وجود داشتند اما حالا باید با خبرهای که اخیرا درباره بازداشت چند ماهیگیر ایرانی منتشر شده این آمار را افزایش داد.

این زندانیان اغلب قربانی گروگان‌گیری سازمان‌یافته‌ای شده‌اند؛ این عقیده خانواده‌های آنان است؛ ادعایی که البته هنوز واکنش رسمی وزارت خارجه ایران را به دنبال نداشته است و تنها مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه، در یک نشست خبری به این موضوع و شرایط بد زندان‎‌های ترکمنستان اشاره کرد.

افخم درباره آزادی دو گروه از زندانیان ایرانی از زندان‌های ترکمنستان گفته است: در این باره گفت‌وگوهای زیادی انجام شد و این گفت‌و‌گو‌ها در سطوح مختلف و حتی در سطوح عالی انجام شده است.

او درباره شرایط بد زندان‌ها در برخی از کشور‌ها از جمله ترکمنستان گفت: یکی از اقدامات جاری نمایندگی‌های ما در خارج از کشور رسیدگی به اتباع ایرانی در زندان‌ها است و نمایندگی‌های ما تلاش می‌کنند شرایط مناسبی را برای آن‌ها فراهم کند در عین حال این مسائل نیز تابع مقررات کشورهای میزبان است.

حالا ۲۷۲ ایرانی در زندان‌های ترکمنستان هستند که بیشتر راننده کامیون‌هایی بودند که به امید بهتر شدن زندگی راهی جاده‌های ترکمنستان شدند اما مدت‌هاست به اتهام قاچاق مواد مخدر در زندان‌های این کشور روزگار دشواری را می‌گذرانند؛ اتهامی که خانواده‌هایشان آن را پاپوش می‌دانند. فرزند سفیر سابق ایران در ترکمنستان نیز از جمله این زندانیان بود که چندی پیش آزاد شد.

خانواده‌های ایرانیان زندانی در ترکمنستان می‌گویند ماجرا این است که چهار نیروی امنیتی ترکمنستان حدود ۵ سال پیش در ایران بازداشت شدند. در آن زمان ترکمنستان برای حل این موضوع تلاش کرده است اما به نتیجه نمی‌رسد.

این خانواده‌ها می‌گویند برخی منابع به آنان اطلاع داده‌اند که مقام‌های ترکمنستانی آزادی زندانیان ایرانی را وابسته به آزادی چهار شهروند ترکمنستان که در ایران زندانی هستند، می‌دانند. در واقع به ادعا این خانواده‌ها، نیروی‌های امنیتی ترکمنستان خواستار مبادله ایرانیان زندانی در این کشور با این چهار نیروی امنیتی هستند.

سایت خبری مشرق هم در بخشی با عنوان اخبار محرمانه خود در این باره نوشت که: شنیده‌ایم در حال حاضر 272 ایرانی در ترکمنستان زندانی هستند که اکثر آنان را تجار و رانندگان ترانزیت تشکیل می‌دهند. مقامات ترکمنی برای آزادی زندانیان ایرانی تقاضای آزادی 4 ترکمنی را دارند که پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 88 دستگیر شده‌اند.

حالا خانواده‌ها با گذشت چندین ماه همچنان نگرانند. می‌گویند شرایط زندان‌های ترکمنستان «وحشتناک» است و اعضای زندانی خانواده‌شان اکثرا در دوران بازداشت بیمار شده‌اند. علی‌رغم وعده و وعیدهای وزارت امور خارجه به خانواده‌های زندانیان ایرانی در ترکمنستان، هنوز هم شرایط این زندانی‌ها هر روز بدتر می‌شود. تیر ماه سال جاری بود که خبری از درون زندان «ماری ترکمنستان» به بیرون درز کرد و گفته شد یک ایرانی زندانی با نام «ه. ن» به دلیل شرایط بد زندان فوت کرده است.

اما هنوز کابوس خانواده‌های راننده کامیون در میسر ترکمنستان تمام نشده بود که خبری دیگری منتشر شد. بازهم ترکمنستان و بازهم بازداشت چند ایرانی. این بار آنها چند ماهیگیر و کشاورز را به بهانه نقض حریم مرز دریایی این کشور بازداشت کرده‌اند.

در همین باره سرهنگ «ولی الله رضایی‌نژاد» فرمانده مرزبانی گلستان خبر داد که چند ماهیگیر ایرانی چندی پیش در آب‌های دریای خزر به دلیل ورود ناخواسته و ندانسته به محدوده آب‌های ترکمنستان، توسط نیروهای دریابانی این کشور دستگیر شده‌اند. او به سایر جزئیات و موضوعات مرتبط اشاره نکرد.

مرزبانی ترکمنستان ماهیگیرانی را بازداشت کرده بود که بنزین قایق‌شان تمام شده بود. چند‌روستایی ماهیگیر ایرانی، ‌حین ‌ماهیگیری بنزین تمام می‌کنند و پلیس دریایی ترکمنستان قایق آب‌آورده آنها را مصادره و چهار‌ماهیگیر را دستگیر می‌کند، البته این روایت سایت محلی «سرو» است.

خبرگزاری جمهوری‌اسلامی‌ایران (ایرنا) در این بارهنوشته است: پلیس دریایی ترکمنستان، ماهیگیران ترکمن را که ساکن روستاهای «خواجه نفس» و «چپقلی» هستند، در یک‌عملیات غافلگیرانه در کمین خود قرار داده و به‌سمت آنان گلوله‌های جنگی شلیک کرده ‌است.

در ادامه این خبر آمده است: به دنبال شلیک گلوله پلیس ترکمنستان یکی از قایق‌ها غرق شد و از سرنوشت سرنشینان آن اطلاع دقیقی در دست نیست، اما براساس اظهارات شاهدان، یک‌ماهیگیر کشته‌شده و بقیه به اسارت پلیس دریایی عشق‌آباد درآمده‌اند.این ماهیگیران ایرانی که با شش قایق عازم صید شده بودند، نزدیک به ۳۰۰ کیلوگرم ماهی صید کرده بودند.

همچنین یک مسئول آگاه در گلستان که نخواست نامش ذکر شود با اشاره به گلایه رانندگان ایرانی و حتی خارجی از رفتار برخی ماموران ترکمنستان در گمرک مرزی اینچه‌برون، گفته است: چندی پیش یک کشاورز ایرانی که در یکی از روستاهای مرزی ساکن است توسط ماموران امنیتی ترکمنستان بازداشت شد و به دلیل شکنجه و بدرفتاری یک پای خود را از دست داد.

این مقام مسئول تصریح کرد: لازم است مسئولان کشورمان به‌ویژه مسئولان وزارت امور خارجه، این موضوعات را از جمله بلاتکلیفی اتباع زندانی کشورمان را از مراجع مربوطه در ترکمنستان پیگیری کنند. ممکن است یک کشاورز یا ماهیگیر ایرانی ناخواسته وارد خاک کشور همسایه شود که این موضوع نباید بزرگنمایی شود یا دست‌کم لازم است موضوع به سرعت مورد رسیدگی قرار گیرد و حتی در صورت تخلف مجازات متناسب با آن وضع شود.

با وجود این اخبار منتشر شده حسن قشقاوی معاون کنسولی، مجلس و امور ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه درباره کشته شدن ماهیگیر ایرانی در خزر در پی شلیک نیروهای پلیس دریایی ترکمنستان، گفت: این اتفاق مربوط به آذرماه بوده، ولی برای من جای شگفتی است که چرا تاکنون گزارشی در این زمینه به وزارت امور خارجه نرسیده است.

او این خبر را نه تایید و نه تکذیب کرد.

اما علی‌رغم وعده‌های وزارت امور خارجه به خانواده‌های زندانیان ایرانی در ترکمنستان، هنوز هم شرایط این زندانی‌ها هر روز بد‌تر و تعداد ایرانیان زندانی در ترکمنستان بیشتر می‌شود در حالی که وضعی زندان‌های ترکمنستان مساعد نیست. زندانیان ایرانی روزگار بدی را آنجا می‌گذرانند و تنها خواسته خانواده‌هایشان همت بیشتری از مسئولان به خصوص وزارت امور خارجه است.