امیدواری به فروکش تب دیپلماسی «قهر قهر تا روز قیامت»

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، گزیده‌ای از این یادداشت فیس‌بوکی نصرالله پورجوادی با عنوان «قهر قهر تا روز قیامت» را در ادامه می‌خوانید:

سه روز است که از نطق کوتاه و تاریخی جناب روحانی در بارۀ سیاست خارجی کشور ما می‌گذرد و من هر چه خواسته‌ام به آن زیاد فکر نکنم و در بارۀ آن دست به قلم نبرم نتوانسته‌ام. یک علت آن احساس خوب و امیدوار کننده ایست که از شنیدن این نطق و یاد آوری آن به من دست می‌دهد....

این نطق یکی از دقیق‌ترین و حساب شده‌ترین نطقهائی بود که از ابتدای انقلاب اسلامی در سال ۵۷ تا کنون من شنیده‌ام. اساس این نطق بر پایۀ دیپلماسی سالم و واقع نگر بود. در دیپلماسی واقع نگر،‌‌ همان طور که همه می‌دانند، نسبت و رابطۀ کشور‌ها با یکدیگر با مفاهیم دوستی و دشمنی تعریف نمی‌شود بلکه بر اساس منافع مشترک یا تضاد منافع تعریف می‌شود.

هر کشوری با کشور دیگر کم و بیش منافعی دارد. لفظ منافع را در ترجمۀ «اینترست» به کار می‌برند که دقیق نیست و در مواردی تولید اشکال می‌کند. اینترست علاقه یا علائق است. بهتر است بگوئیم هر کشوری با کشور دیگر علائقی دارد و در سیاست خارجی خود سعی می‌کند آن علائق را حفظ کند.

در اوائل انقلاب هنگامی که روابط ایران و فرانسه در یک دورۀ کوتاه شکر آب شده بود و فرانسه در ایران سفیر نداشت، روزی آقای لافرانس که شارژ دافر فرانسه در تهران بود به دفترم آمده بود و درد دل می‌کرد. (تصورش را بکنید که وضع وزارت خارجه ما در اوائل جنگ چقدر به هم ریخته بود که آن خدا بیامرز کس دیگری را برای درد دل کردن پیدا نکرده بود). می‌گفت: من نمی‌دانم چرا شما به اولین اصل در روابط خارجی با کشور‌ها که عبارت از حفظ انترست یا علائق است توجه نمی‌کنید. می‌گفت: شما به فکر علائق کشور خودتان نیستید و نمی‌دانید که با همۀ کشور‌ها بدون استثنا علائقی دارید که باید آن‌ها راحفظ کنید.

می‌گفت تا قبل از انقلاب کسی انتظار نداشت که انقلابیون به فکر انترست یا منافع کشورخود در کشورهای دیگر باشند. ولی وقتی شما حکومت را به دست گرفتید باید کشورداری کنید و منافع کشورتان را در هر نقطۀ عالم به بهترین وجه حفظ کنید. شما مسوول حفظ اینترست خودتان در فرانسه هستید. هیچ چیز نباشد سه هزار دانشجوی ایرانی در فرانسه دارید و این جزو اینترستهای شماست و باید به فکر آن‌ها باشید ولی کسی به فکر آن‌ها نیست.

می‌گفت: شما حتی با عراق هم که در حال جنگید منافع یا اینترست مشترک دارید که باید به فکر آن باشید. پرسیدم: مثلا چه اینترستی ما با هم داریم. گفت: همین که چند روز پیش شما و عراق در اپک یک موضع داشتید و در مقابل کشورهای دیگر اپک ایستادید همین خودش علائق مشترک شماست. آقای شارژ دافر البته به فکر علائق مشترک ما با عراق نبود. او به فکر علائق مشترک ما با فرانسه بود ....

ما سی و پنج سال است که با کشوری که بیش ار هر کشور دیگر، چه بخواهیم چه نخواهیم، علائق و منافع مشترک داشته‌ایم رابطه صحیح دیپلماتیک نداشته‌ایم و خودمان را از داشتن سفارتخانه و کنسولگری با آن کشورمحروم کرده‌ایم... به آمریکا گفته‌ایم «قهر قهر تا روز قیامت.» طبیعی‌ترین کاری که دو وزیر خارجه می‌توانند انجام دهند این است که برای حفظ منافع کشورشان با هم گفتگو کنند.

شما ببینید بعضی‌ها برای این عمل طبیعی وزیر خارجۀ کشورمان با وزیر خارجۀ آمریکا چه قشقرقی به پا کردند. این جار و جنجال‌ها به خاطر این است که دیپلماسی ما بر اساس حفظ علائق ملی کشورمان تعریف نشده است. ما اگر هر روز صد‌ها نفر را سوار هواپیمای ترکیش و امارات می‌کنیم تا برای گرفتن ویزای آمریکا و کانادا و انگلستان به کشورهای همسایه بروند و میلیون‌ها دلار از درآمدهای ارزی ما را مفت و مجانی تو جیب هتل داران و رستورانهای استانبول و دبی و دارقوز آباد بریزند این نشان می‌دهد که عقل شعارمان قوی‌تر از عقل معاشمان است.

ما به کی باید بگوییم که شما مسؤل منافع ملی ما هستید؟. شما مسؤول شهروندان خودتان هستید. ... من چرا نباید برای بچه‌ام مثل هر آدم متمدنی از طریق بانک پول بفرستم. کشوری که در آن کارهای قانونی را مردمش باید به طور قاچاقی انجام دهند دیپلماسی دولتش اشکال دارد.

نطق جناب روحانی اولین بار حاکی از دیپلماسی سالم بود. وقتی او رابطۀ ما با همۀ کشور‌ها را بر اساس اینترست‌ها یا علائق و منافع ملی کشورمان در نظر می‌گیرد این نشان می‌دهد که تب دیپلماسی قهر قهر تا روز قیامت ما بریده و روابط ما با کشور‌ها از این به بعد از سلامت برخوردار خواهد بود. و این امیدوار کننده است....