آیین پایانی چهارمین همایش ‌ملی رادی‌شناسی+ تصاویر

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری آنا به نقل از روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری استاد اکبر رادی، در این مراسم که با اجرای پیمان شیخی برگزار شد، ابتدا عطاالله کوپال، مدیر عامل موسسه­ استاد اکبر رادی و دبیر بخش مسابقه­ نمایش­نامه­‌نویسی این همایش در خصوص برگزاری این همایش علمی و فرهنگی طی سخنانی گفت: بنیاد اکبر رادی چهارمین همایش ‌ملی رادی‌شناسی با هدف ژرف‌نگری بر آثار و اندیشه‌های اکبر رادی و تقویت و اعتلای نمایش‌نامه‌نویسی ایران و نیز برای کشف و معرفی استعدادهای جدید نمایش‌نا‌مه‌نویسی و پژوهشی برگزار می­کند.

وی در ادامه اظهار امیدواری کرد و گفت: به توجه به این که اکبر رادی از نمایش­نامه­‌نویسان سرشناس و چهره­ ادبی و مهم، ماندگار و شاخص معاصر کشور ما است، سعی کردیم در قالب مقالات پژوهشی رادی­‌شناسی سمیناری را برگزار کنیم و امیدوارم این رادی­‌شناسی در آن سوی مرزهای ایران هم رواج یابد و هم­چون ایبسن­‌شناسی و شکسپیر­شناسی در اقصی نقاط جهان چنین فعالیت­‌هایی تداوم یابد.

در این مراسم فریندخت زاهدی (عضو هیأت مدیره­ این موسسه و دبیر علمی این همایش) گفت: در ایران نمایشنامه و ادبیات نمایشی سبقه­ 150 ساله بیشتر ندارد و هنوز بسیاری از اندیشمندان فرهنگی، ادبیات نمایشی را به عنوان یک قالب ادبی نمی‌­شناسند یا قبول نمی­‌کنند. بایستی کوشش کنیم این قالب ادبی با جریان­‌هایی مثل رادی‌­شناسی در نزد همه شناسانده شود.

وی تصریح کرد: در این همایش پژوهشگران جوان مقالات خوبی ارائه دادند و این همان چیزی است که ما در بنیاد اکبر رادی به دنبال آن هستیم. این که لایه­‌های تحلیلی ادبیات نمایشی از طریق این نوع از پژوهش‌­ها مورد بررسی قرارگیرد و در اختیار دست‌اندکاران تئاتر و ادبیات نمایشی قرار داده ­شود.

در ادامه­ این همایش بخش سمینار علمی با حضور پنج پژوهشگر برگزیده­ و یک پژوهشگر مهمان با حضور پژوهشگران تئاتر برگزارشد. در این بخش مرتضی بیگلو با راهنمایی استاد شیرین بزرگمهر با عنوان بررسی پدیدارشناختی مکان و نامکان در نمایشنامه­ روزنه­ آبی اثر اکبر رادی، تهمینه محمدی با عنوان بررسی اسطوره­ای سفر در سه­گانه­ مرگ در پاییز اثر اکبر رادی، نیلوفر باغبان مشیری با راهنمایی اسماعیل عالی­زاد با عنوان بررسی گفتمان‌های مدرن، پیشامدرن و پسامدرن در آثار اکبر رادی، بهار سادات بنی­جمالی با عنوان بررسی و نقد تطبیقی نمایشنامه­ افول اثر اکبر رادی و نمایشنا­مه­ دشمن مردم اثر هنریک ایبسن و سحر رضوانی و حامد امان­پور قرایی(به طور مشترک) با عنوان فروپاشی و تغییر شکل اسطوره در درام واقع­گرای اکبر رادی( محاق، مسافران، مرگ درپاییز اثر اکبر رادی) و پرستو محبی با عنوان بررسی فضای روایی در جهان نمایشی اکبر رادی همراه با پاورپوینت­های جداگانه­ای به ارائه مقالات خود پرداختند.

در بخش آغازین مراسم اختتامیه­ چهارمین همایش ملی رادی­شناسی مهدی شفیعی(رئیس مرکز هنرهای نمایشی) به عنوان نخستین سخنران این مراسم سخنان کوتاهی از درام­نویسی اکبر رادی سخن گفت.

شفیعی در این خصوص گفت: درام ایرانی صرفا به آثاری که از شیوه ­های شناخته­‌شده­ نمایش­‌های ایرانی استفاده می­‌کند، خلاصه نمی‌­شود و آثار مرحوم رادی با بهره­‌گیری از ساختارهای شناخته‌شده­ نمایشنامه­‌نویسی جهان، انسان معاصر ایرانی و دغدغه­‌ها و مسائلش را برجسته می‌کند.

وی در بخش دیگری از سخنانش افزود: وجه دیگر همین نگاه، نوعی نگاه بومی به انسان ایرانی است. مشخصن گیلان و انسان گیلانی ایرانی بخش دیگری از آثار ایشان را شکل می­دهد.

مهدی شفیعی بومی­گرایی در آثار رادی را مسئله­ مهمی در آثار این درام­‌نویس ایرانی عنوان کرد و در ادامه تصریح کرد: این نکته­ مهمی است. این یکی از بزرگ­ترین آموزه‌­های ایشان است برای نمایشنامه­‌نویسی معاصر ایران. رنگ و بوی بومی و در عین حال ملی و طبیعتآ با توجه به حضور این انسان در جهان به نسبت کوچک شده­ معاصر به واسطه­ گسترش ارتباطات و وجود دغدغه­‌های مشترک بشری جهانی در آثار اکبر رادی به خوبی مشهود است.

در ادامه­ این مراسم بهزاد صدیقی (مدیر اجرایی و سخن­گوی موسسه­ اکبر رادی و عضو هیأت رئیسه­ این همایش) در سخنانی یادآور شد: چهارمین همایش ملی رادی­شناسی فعالیت خود را از نیمه­ی اول سال 1394 آغاز کرد که پس از انتشار فراخوان آن در آبان ماه 1394، تعداد 17 چکیده مقاله به دبیرخانه­ آن رسید که پس از بررسی هیأت داوران این بخش در نهایت پنج مقاله برای ارائه در بخش سمینار آن انتخاب و معرفی شد که به همراه یک مقاله­ دیگر از پژوهشگر مهمان امروز ارائه شد. از سال گذشته در بنیاد اکبر رادی بخش مسابقه­ نمایشنامه­‌نویسی را برای دوره­ چهارم برنامه‌ریزی کردیم تا خلا مسابقات نمایشنامه‌­نویسی در بخش خصوصی و نیز جریان نمایشنامه‌­های تازه نوشته­ شده ار نویسندگان نسل جدید و نسل قبل‌تر را در یک فضای رقابتی سالم و سازنده­‌ای ایجاد کنیم. انشاالله برای دوره­ بعد اطلاع رسانی بیشتری را انجام خواهیم ­داد که شاهد حضور چشم­گیرتری از نمایشنامه­‌نویسان نسل‌های مختلف باشیم.

صدیقی اضافه کرد: قرار بود مراسم اختتامیه­ این همایش در اسفند 94 برگزارشود که مثل همیشه تامین بودجه و مشکلات مالی مانع از انجام این کار شد و به همین دلیل به تاریخ مردادماه 95 موکول شد. امیدوارم شرایط مالی و خوبی در آینده­ نزدیک برای همایش‌­هایی از این دست و نیز فعالیت­‌های فرهنگی هنری و به خصوص فعالیت‌­های تئاتری و پژوهشی اتفاق بیفتد تا هنرمندان و فعالان عرصه­ فرهنگ و هنر بدون دغدغه‌­های مالی و با آرامش خاطر، دست به آفرینش‌­های هنری و فرهنگی بزنند.

سخنگوی موسسه­ استاد اکبر رادی در بخش دیگری از سخنان خود از حامیان این همایش نام برد و از مدیران و همکاران این حامیان تشکر کرد و قدرانی به عمل آورد و گفت: از مدیر مرکز هنرهای نمایشی جناب مهدی شفیعی، از مجموعه­ همکاران خانه­ هنرمندان ایران و نیز از مدیریت مرکز اطلاعات راهبردی و امور بین‌­الملل شهرداری تهران شهرام گیل‌­آبادی از طرف خودم و از طرف بنیاد اکبر رادی بسیار سپاسگزارم که با حمایت آنان سرانجام این همایش به پایان رسید.

وی همچنین در این مراسم از چهار نمایشنامه­‌نویس قدرانی کرد که با همراهی و همکاری خود نسبت به بنیاد اکبر رادی همواره موجبات دلگرمی این بنیاد را فراهم آوردند و در این باره گفتند دوستان عزیز محمد رحمانیان، محمد چرم­شیر، حمید امجد و حمیدرضا نعیمی افتخار دادند که به عنوان عضو جدید با این بنیاد همکاری کنند. امیدوارم با حضور این دوستان و هنرمندان بنیاد اکبر رادی بیش از پیش فعال­تر شود و ببالد.

صدیقی در بخش دیگری سخنان خود یادآورشد: جلد دوم مجموعه مقالات رادی‌­شناسی تا دو هفته­ دیگر توسط نشر نشانه منتشر می­‌شود. جلد سوم رادی­‌شناسی نیز آخرین مراحل ویراستاری رای سپری می‌­کند و آماده­ انتشار است. هم­چنین به زودی نیز گزیده‌­ای از نامه­‌های استاد اکبر رادی به کوشش حمیده بانو عنقا توسط همین ناشر (نشر نشانه) منتشر می­­‌شود.

وی در پایان سخنانش اظهار امیدواری کرد که تا پایان سال 95 دو اتفاق برای دو بنیاد فرهنگی بیفتد،یکی این که بنیاد اکبر رادی دارای دفتر و مکان ثابت و دائمی برای خود باشد و دیگری بنیاد محمود استاد محمد بتواند مجوز فعالیت رسمی‌­اش را دریافت کند.

پس از سخنان بهزاد صدیقی، پیمان شیخی(مجری این مراسم) از محمد رحمانیان(نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر) به عنوان سخنران ویژه­ این مراسم، دعوت کرد تا به ایراد سخن بپردازد.

در این مراسم محمد رحمانیان طی سخنانی از ویژگی‌­های شخصیت استاد اکبر رادی به ایراد سخن پرداخت. وی هم وجه شخصیت عبوس و تلخ و هم وجه شخصیت شوخ و طنز و نیز شخصیت جدی این نمایش­نامه‌­نویس برجسته را برشمرد.

وی با اشاره به این که او عطاالله کوپال هم در مقطع کارشناسی و هم در مقطع کارشناسی ارشد از دانشجویان اکبر رادی در دانشگاه تهران بودند، گفت: رادی نزدیک­ترین فرد به آثارش بود و به نظرم هیچ نمایشنامه ‌نویس ایرانی خود و محیط زندگی‌­اش را در آثارش این قدر خوب تصویر نکرد.

رحمانیان اضافه کرد: او چند خصوصیت درخشان دارد. رادی عصیانگر، رادی عبوس و رادی شاد. رادی این ویژگی را دارد که فردی را نهایت شاد بودن ناگهان تلخ نشان دهد.

این نمایشنامه‌­نویس در بخش دیگری از سخنانش افزود: در نوشته­‌هایش دیده‌­ایم که شخصیتی در نهایت شادی، ناگهان با اتفاقی تلخ مواجه می­‌شود و از آن احساس شادی ناگهان به احساس غم می‌­رسد. رادی هم در زندگی شخصی و هم در زندگی هنری­اش میان سنت و تجدد ایستاد. گاهی به تجدد، حق می‌­دهد و گاهی به سنت. او تاریخ­‌نگار است اما هیچ­گاه مدعی تاریخی نبود.

رحمانیان در سخنان خود اشاراتی نیز به حضور شخصیت­‌های زن در آثار رادی داشت و در این باره گفت: یکی دیگر از ویژگی مهم آثار او توجه به زنان است و ما زنان آسیب­‌دیده را در آثارش زیاد دیده‌ایم.

در ادامه­ این مراسم، صحنه­ خوانی بخش­هایی از نمایشنامه­ از پشت شیشه­‌ها نوشته­ استاد اکبر رادی با نقش‌­خوانی رویا تیموریان و مسعود رایگان برگزارشد. در این صحنه‌خوانی رویا تیموریان سه بخش نخست، میانه و پایان این اثر را با انتخاب قبلی خود، نقش‌خوانی کردند که با استقبال و تشویق حاضران روبه‌­رو شد.

در بخش پایان مراسم اختتامیه­ این همایش بیانیه­ هیأت داوران بخش مسابقه­ مقالات پژوهشی رادی‌شناسی توسط طلایه رویایی و بیانیه­ هیأت داوران توسط محمد چرم­شیر قرائت شد.

طلایه رویایی به نمایندگی از طرف هیأت داوران بخش مسابقه­ مقالات پژوهشی رادی‌شناسی(بهروز محمودی بختیاری و آرش رادی) در بخشی از بیانیه­ هیأت داوران این بخش چنین قرائت کرد: بنیاد استاد اکبر رادی و داوران آن خوش­وقتند که امسال نیز جوانان دانا و فرهیخته درکنار بزرگان و پیشکسوتان، با مقالات و پژوهش­‌های اصیل و باکیفیت خود گرد هم آمدند تا یاد استاد متفکر تئاتر کشور را در فضایی اندیشگانی گرامی بدارند. هیأت داوران بخش مسابقه­ مقالات پژوهشی چهارمین همایش ملی رادی­‌شناسی ضمن سپاس از تمامی شرکت‌کنندگان و برگزارکنندگان این گردهمایی علمی، امیدوارند که این روند علمی و پژوهشی با حمایت اهل اندیشه از سویی و پشتیبانی اولیای امور از سوی دیگر ادامه یابد و به حرکتی دانشگاهی و فرهنگی در مقیاس بسیار بالا در کشور تبدیل شود.

همچنین محمد چرم­شیر به عنوان نماینده­ هیأت داوران مسابقه­ نمایشنامه­نویسی این همایش در بخشی از این بیانیه گفت: نام «رادی» و میراث برجامانده از او آن­چنان پُرمقدار است که برای نمایشنامه­نویسی پس از او چاره­ای نمی­‌ماند جُز این که با دقت و وسواس، آموزه‌های او را فراچنگ آورد و از آن توشه‌­ای برای ادامه­ راه خود بسازد. سخت­گیری او در اَمر نوشتن، آن­چه که عاشقانه دوستش می­‌داشت و جانانه در فراخ­کردن آن همت گماشت، برگزاری هر مسابقه‌­ای به نام «اکبر رادی» را به اَمری حساس و تأمل برانگیز بَدَل می‌­کند. اگر چنین مسابقه‌­ای نتواند دربردارنده­ عمق روی­کردها، نگرش­ها و احاطه­ شگرف او بر فن و روش­‌های نوشتن باشد، عملن به گردهمایی‌­هایی بی‌توش و توان و معمول بَدَل می­‌شود.

چرم­شیر در پایان این بیانیه اضافه کرد: هیأت داورانِ بخش مسابقه­ی نمایشنامه‌نویسی چهارمین همایش ملی رادی‌­شناسی با ارج­‌گذاری بر زحمت شرکت­‌کنندگانِ این دوره از این همایش ملی، با پافشاری بر سُنت سخت­گیرانه­ «رادی» بزرگ، در این دوره، هیچ برگزیده­ای را اعلام نمی‌­کند و فقط پنج نفر از نمایشنامه‌­نویسان شرکت­‌کننده در این دوره را شایسته تقدیر می­‌داند.

هیأت داوران امیدوار است تا این قدم سبب شود تا سال­های آینده، برگزاری این مسابقه راهی باشد برای شناخت نمایشنامه­نویس بزرگ «اکبر رادی» و تمرین دست­آوردهای او. باشد که «اکبر رادی» برای همیشه در خاطره­ تئاتر ایران مانا باشد.

در بخش اهدای جوایز و لوح سپاس به برگزیدگان بخش مسابقه­ مقالات پژوهشی رادی‌­شناسی، استاد جعفر والی (بازیگر) سخنان کوتاهی از تجربه خود دراجرای نمایشنامه‌­های اکبر رادی ایراد کرد. شارمین میمندی­نژاد (نمایشنامه‌­نویس) در بخش اهدای جوایز به تقدیرشدگان بخش مسابقه­ نمایشنا­مه­‌نویسی، در خصوص حمایت معنوی استاد اکبر رادی در زمان حیاتش از فعالیت نمایشنامه‌نویسی و همراهی با ایشان به ایراد سخنان کوتاهی پرداخت.

در پایان به هریک از پنج پژوهشگر برگزیده­ بخش مسابقه­ مقالات پژوهشی رادی­‌شناسی و نیز پژوهشگر مهمان این بخش لوح سپاس، هدیه­ نقدی به مبلغ پنج میلیون ریال و نیز بسته­ هدیه­فرهنگی از طرف بنیاد اکبر رادی اهدا شد. تهمینه محمدی، مرتضی بیگلو، بهارسادات بنی جمالی، سحر زضوانی و حامد امان­پور، نیلوفر باغبان مشیری و نیز پرستو محبی از دریافت­کنندگان هدایای این بخش بودند که جوایز خود را از استاد جعفر والی، عطاالله کوپال، شیرین بزرگمهر، فریندخت زاهدی و طلایه رویایی گرفتند. در بخش مسابقه­ نمایشنامه­‌نویسی این همایش نیز هیأت داوران این بخش: محمد چرم شیر، حمیدرضا نعیمی و بهزاد صدیقی هیچ برگزیده‌ای را انتخاب نکردند اما از پنج نمایشنامه ­نویس شرکت کننده در این بخش میلاد اکبر­نژاد نویسنده­ نمایشنامه­ رقصیدن در تاریکی، صحرا رمضانیان نویسنده­ نمایشنامه­ وازریک مرده­ا است، مهدی میرباقری نویسنده­ نمایشنامه­ ماندن، علی محمدرحیمی نویسنده­ نمایشنامه­ سایه­ سبز سیلویا و حامد امان­پور نویسنده­ نمایشنامه­ زمانی برای مرغ دریایی بودن با اهدای لوح تقدیر و هدایای فرهنگی تقدیر به عمل آوردند و این نمایشنامه‌نویسان لوح تقدیر خود را از محمد رحمانیان، محمد چرم­شیر، بهزاد صدیقی و شارمین میمندی­‌نژاد دریافت کردند.

بر اساس این گزارش بر اساس رأی و نظرسنجی مکتوب حاضران و شرکت کنندگان سمینار علمی و پژوهشی این همایش مقاله­ بررسی گفتمان‌های مدرن، پیشامدرن و پسامدرن در آثار اکبر رادی نوشته­ نیلوفر باغبان مشیری به عنوان مقاله برتر معرفی و انتخاب شد و بر این اساس مقرر شدهیأت رئیسه­ این همایش لوح تقدیر جداگانه­ دیگری به عنوان پژوهشگر برتر برای ایشان صادرکند و از وی برای دوره­ آتی با ارائه­ مقاله­ پژوهشی جدیدی بدون بررسی و گزینش هیأت داوران دعوت به عمل آید.

در این مراسم علاوه بر هیأت مدیره­ موسسه­ استاد اکبر رادی و خانواده­ محترم استاد رادی (حمیده بانو عنقا و آرش رادی)، مهدی شفیعی( رئیس مرکز هنرهای نمایش)جعفر والی، محمد متوسلانی، اسماعیل عالی­زاد، مانا استاد محمد، بهرام جلالی­پور، محمد رضا هدایتی، شیرین بزرگمهر، مسعود رایگان، رویا تیموریان، میلاد اکبرنژاد، طلایه رویایی، مهدی میرباقری، هوشنگ قوانلو، علی محمد رحیمی و بسیاری از شخصیت­های فرهنگی هنری حضور داشتند.