چند نما از روزگار زنان معتاد که افزایش آن در وضعیت هشدار است

اعتراف می کنم تصور نمی کردم وقتی به دنبال سوژه این گزارش هستم، آن ها خودشان به سراغم بیایند. این از شانس من نبود! تصور می کنم که این مواد مخدر لعنتی زیر پوست شهر، برای خود، آن قدر موذیانه جا باز کرده، که هر زمانی هر کسی اراده کند برای یافتنش به دردسر نمی‌افتد. همین که کنجکاو باشی و ردش را بزنی خیلی زود پیدایش می شود.

در لابه لای هیاهوی میهمانان تولد، چندتایی از دختران ، نیرویی مضاعف دارند. در آن میان شیطنت های "شیرین" بیش از همه به چشم می آید. میهمانان در سن دبیرستان هستند.

زمزمه ها را می شنوم که این دختر 17 ساله مصرف کننده است. میزبان به آرامی می گوید: «شیرین شیشه می زند، شاید بهتر بود دعوتش نمی کردم.» توجهم بیشتر به دخترک جلب می شود.

سوژه ای که دنبالش هستم روبرویم است. میهمانی رو به پایان است که به سراغش می روم .وقتی می فهمد سوال هایم از جنس خبرنگاری است با علاقه بیشتری به حرف می آید. کمی آرام گرفته.

«پدر و مادرم هر دو تحصیل کرده هستند و شاغل. من هم بچه اول خانواده با یک خواهر کوچک. درست از 4 سال قبل که با حامد دوست شدم شیشه هم به زندگی ام آمد. حامد خودش هم شیشه می کشد . پسر خوبی است . وضع مالی خانواده اش هم خوب است. من را دوست دارد اما بیکار است.»

* شیشه را در میهمانی یکی از دوستان حامد مصرف کردم. بیشتر دختر و پسرانی که آن جا بودند مصرف می کردند. همه چیز آن جا بود.

* عادت کرده ام به شادی بعد از مصرف شیشه. مادر و پدرم خیلی درگیر کارشان هستند. باید تنهایی هایم را یک جوری پر کنم. البته گاهی که مواد دیر به من می رسد کلافه می شوم ولی حامد هوایم را دارد.

*نه به هیچ وجه. خیلی سعی می کنم ظاهرم را حفظ کنم.

* خب چرا. من قبل از این اتفاقات نمراتم کمتر از 19نبود. اما الان به زور نمره قبولی می گیرم.

* چرا . فکر کنم بچه ها برای ناظم مدرسه خبر برده بودند. یک بار من را خواست و کمی با هم صحبت کردیم اما خیلی گیر نداد.

*قبلا یکی دو بار تریاک هم کشیدم اما به من نساخت. یک شب که امتحان داشتیم یکی از بچه ها تریاک آورد و گفت این را که بکشیم تا صبح بیداریم. آن شب همه کشیدیم ولی من تا صبح سردرد داشتم . به نظرم دوستان دیگرم سابقه مصرف داشتند. تا این که با حامد دوست شدم و شیشه کشیدم.

* مادرم اگر بفهمد دیوانه می شود. من و حامد قرار گذاشته ایم بعد از ازدواج ترک کنیم!

ساعت از 11 شب گذشته. روی نیمکت پیاده روی خیابان شریعتی زن و مردی میانسال سخت مشغول پیتزا خوردن هستند. از ظاهرشان مشخص است که معتادند. خستگی را بهانه می کنم و کنارشان می نشینم. خودشان سر صحبت را باز می کنند.

*از خانه فرار کرده ای؟

*خوردن نمی خواهد این روزها همه از خانه بیرون می‌زنند. یا دختر هستی و با پدر و مادرت دعوایت شده و یا با شوهرت درگیر شده ای و این وقت شب بیرون زده ای!

انگار خیلی از خبرنگار بودنم خوششان نیامد. شروع کردند به جمع کردن وسایلشان.

انگار به هدف زده ام. هر چند که زن سعی می کند خود را بی تفاوت نشان دهد اما من من کنان به حرف می آید...

*من 12 سال پیش فرار کردم. می خواستم با کسی که دوستش داشتم ازدواج کنم. پدرم اجازه نداد. آن بی معرفت هم خیلی زود زن دیگری گرفت. دلم شکسته بود. یک روز وسایلم را برداشتم و از شهرمان به تهران آمدم.....

(بغض می کند)

وقتی من به تهران آمدم 25 سال داشتم. با خودم گفتم اینجا کار می کنم و برای خودم زندگی مستقلی درست می‌کنم . اما نشد. همان روز اول در پارک گرفتار سعید شدم. با هزار وعده و وعید من را به خانه اش برد. بگذریم از خیلی از مسائل ! ولی چشم باز کردم دیدم که ساقی شده ام.اوایل فقط مواد پخش می کردم اما کم کم وقتی مشکلات به من فشار آورد برای این که آرام شوم خودم مصرف کننده شدم. تریاک، هروئین، حشیش و هر چه که بخواهی کشیده ام. سعید خانه اش را تغییر داد و با من قطع رابطه کرد. مدتی حال و روز خرابی داشتم.

یک بار که کنار خیابان بودم نیروی انتظامی من را به یکی از مراکز ترک برد. مدتی آن جا بودم اما خیلی آن جا من را نگه نداشتند. شاید سه ماه. بیرون که آمدم باز هم همان شرایط بود.تا این که با حسین آشنا شدم. آدم خوبی است مراقبم است. اما خودش هم اعتیاد دارد. روزها همین نزدیکی ها بساط تعمیر کفش دارد.

*من زندگی ام را به خاطر هیچ و پوچ خراب کردم. دلم برای خانواده ام تنگ شده. اما دیگر روی برگشت ندارم.

جای خالی بر روی زمین نمانده. سرنگ، چوب کبریت و ته مانده های سیگار. اینجا فضای سبز کوچکی در حوالی میدان صادقیه است. بارها از مصرف مواد و جولان مواد فروش ها در این منطقه شنیده ام. عصر است، هنوز آفتاب نرفته. زمان شلوغی خیابان ها و کوچه ها. اما آدم های این جا جور دیگری هستند. باورم نمی شود معتادی به این راحتی در کنار یک درخت که آن چنان اطرافش محصور نیست مواد تزریق کند. اما این جا به همین راحتی هر اتفاقی می افتد.

مردان زیادی زیر آفتاب بر روی نیمکت ها نشسته اند. چند موتور سوار هم دائما رفت و آمد می کنند. کمی که دقیق می شوم ردو بدل کردن مواد را در دستانشان می بینم. روی یکی از نیمکت ها می نشینم. هنوز جابجا نشده ام که دختری کنارم می نشیند.آرام می گوید:

* چیزی می خواهی؟

مثلا چه چیزی؟

*تا به حال اینجا ندیدمت. شیشه راست کار خودمه . گفتم اگر شیشه می خواهی به خودم بگویی.

*نه پولش را می دهی، تا چند دقیقه دیگه بچه ها برات میارن!

- بعد هم اشاره می کند به موتور سواری که کمی آن طرف تر ایستاده!

*خیالت راحت. یک "رُبی" جنس اصل می دهم 20 هزار تومان!

* به اندازه یک بار مصرف. مثل این که این کاره نیستی!

راستش خیلی وارد نیستم.

خب پس، همین شیشه خوبه. قیمتش هم مناسبه. از همه مهم تر اگه حواست به خودت باشه هیچ کس نمی فهمه مصرف کننده ای. بو هم نداره.

«شاید با خودش فکر می کنه برای این که مشتری اش رو نپرونه باید جوابم رو بده.»

*من که خیلی نمی کشم. گاهی تفننی واسه مهمونی هایی که می خوام همه جوره شاد باشم.

(با دست اشاره می کنه به همون مرد جوان )

*اونو می بینی مثل شوهرم می مونه . از 15 سالگی با هم دوست بودیم. اون می کشه منم بعضی وقتا باهاش مصرف می کنم. نترس شیشه خطری نداره.

بعد هم با بی حوصلگی می گه حالا می خوای یا نه؟

*هر وقت خواستی بیا همین جا ،به هر کی بگی گلی رو می‌خوای پیغامت رو به من می رسونه. فقط از هر کسی جنس نگیر. بهت قالب می کنن...

یکی از مراکز ترک اعتیاد در حوالی میدان خراسان تهران. از مسئول مرکز، سراغ زنان معتادی را می گیرم که برای درمان به این مکان مراجعه می کنند. قراری را با یکی از این زنان هماهنگ می کند. باید کمی منتظر بمانم.

فرصتی است تا با دکتر زارع که سال هاست در حوزه ترک اعتیاد فعال است درباره زنان معتاد گفت وگو کنم.

می گوید: زنانی که برای ترک به ما مراجعه می کنند معمولا جوان هستند بین 20 تا 40 سال.

اغلب آن ها در خانواده ای معتاد زندگی کرده اند؛ پدر یا مادر معتاد داشته اند و همین امر آن ها را هم به سوی مواد سوق داده است. برخی از آن ها هم در دانشگاه و با دلایل مختلف معتاد شده اند.

مثلا یکی از آن ها به بهانه بیدار ماندن های شب امتحان و به تشویق دوستان معتاد شده .آن دیگری شوهر معتاد داشته آن هم به دلایلی که هیچ منطقی پشت آن نیست. مثلا مردی که برای داشتن روابط جنسی بهتر، خانمش را تشویق به مصرف کرده و یا مرد معتادی که برای گیر ندادن های همسرش او را هم معتاد کرده است.

مشغول صحبت هستیم که خانم جوانی وارد می شود. می‌داند که خبرنگارم و همین کارم را راحت می کند.

« 20 ساله بودم که ازدواج کردم. پدرم معتاد بود اما مادر با تمام قوا مراقب من و خواهر و برادرانم بود. تمام تلاشش را کرد تا دیپلم بگیرم. همان موقع رامین به خواستگاری ام آمد. مادر از همان ابتدا مخالف بود. می گفت رامین پسر دوست پدر است که معتاد است.

اما پدر زیربار نرفت تا این که من برای تمام شدن بحث و جدل های آن ها به ازدواج رضایت دادم. رامین خودش نه تنها مصرف کننده، بلکه ساقی هم بود. هر روز آدم های زیادی برای گرفتن مواد به خانه مان می آمدند. رامین اصراری نداشت که من مواد مصرف کنم. اما می گفت اگر مصرف کنی روابطمان بهتر می شود. دلم نمی خواست جلویش کم بیاورم.

او می گفت خودم حواسم به تو هست تا معتاد نشوی. اما چشم که باز کردم دیدم وابسته به مواد هستم. درهمین حین بود که باردار شدم. از این که فرزندم هم معتاد به دنیا بیاید می ترسیدم اما نمی توانستم بدون مواد تحمل کنم. 4 ماهه بودم که شوهرم رضایت داد بچه را بیندازم. می گفت مصرف موادت بالاست بچه اگر هم به دنیا بیاید سالم نیست. الان دلم می خواهد بچه دار شوم. با رامین هر دو به این مرکز می آییم تا شاید بتوانیم ترک کنیم.»

این روزها سایه مردان و زنان معتاد بر اتوبان ها ، پل های عابر پیاده ، پیاده روها ، پارک ها و بر در و دیوار شهرمان سنگینی می کند. در بین این آدمکان خمارآلود، اما، سایه زنان خمار که می خواهند به هر دلیلی از مردان کم نیاورند بیشتر سنگینی می کند.

معنای زنانه شدن اعتیاد شاید همین باشد. زنانی که اکنون مواد مخدر می فروشند و مشتری جلب می کنند تا نشئگی خود را درمان کنند. این روزها اعتیاد مرزهای مردانه را طی کرده و بی رحمانه به حریم زنانه زنان وارد شده است.