آموزش عالی کشاورزی با چالشها و تنگناهای متعددی روبه‌رو است
دکتر علیرضا بهرامی‌نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، در باره نقش اقتصاد مقاومتی در خودباوری صنعت کشاورزی و رونق بیشتر این صنعت به‌ویژه در استان پهناور کرمان که دارای اقلیم‌های متفاوتی است، کرمان را مرجع صنعتی، فرهنگی، سیاسی، کشاورزی دانشگاهی کشور دانست.
وی با توجه به نقش بیوتکنولوژی در برنامه اقتصاد مقاومتی، معتقد است که مهمترین الزام اقتصاد مقاومتی، «اقتصاد بدون نفت» است و در این باره گفت: «اینکه نفت، اقتصاد ما را تأمین بکند ما دچار مشکل می‌شویم؛ یعنی اگر ما را تحریم بکنند یا پول ما را پرداخت نکنند، ما هم نمی‌توانیم حقوق کارمندان‌مان را بپردازیم، رفاه و آسایش مردم به هم می‌ریزد و اوضاع سختی بر کشور حاکم می‌شود.»
بهرامی‌نژاد ادامه داد: «علاوه بر این، نفت مثل بسیاری از ذخایر طبیعی و خدادادی برای کشور سرمایه است و این سرمایه و ذخیره را نمی‌توانیم هدر بدهیم. نفت سرمایه است و باید به سرمایه تبدیل شود. نمی‌توانیم آن را بابت امرار معاش و پرداخت حقوق صرف کنیم، بلکه باید به سرمایه تبدیل شود تا به صورت مولد به کار گرفته شود.»
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی زرند گفت: «علاوه بر ضرورت فاصله گرفتن از نفت در اقتصاد، باید از ارز هم فاصله بگیریم که البته این دو به هم مرتبط هستند و اقتصاد ما به این دو بسیار وابسته است. موضوع غذا از مهمترین مسائل مورد توجه در جوامع انسانی است. تولید و فرآوری مواد غذایی یکی از عناصر حیاتی اقتصاد جهانی و منطقه‌ای به شمار می‌رود و تمام جوانب این امر به شدت به فناوری وابسته است.»
وی افزود: «تحول و پیشرفت حاصل از صنایع غذایی یکی از موفقیت‌های بزرگ قرن بیستم به شمار می‌رود. علی‌رغم تلاش‌های انجام گرفته برای افزایش بازدهی تولید غذا در کشورهای در حال توسعه، گرسنگی و سوء تغذیه هنوز در این مناطق متداول است. زمین‌های حاصلخیز در سراسر جهان رو به کاهش است و فرسایش و شوری خاک بر روی محصولات زراعی آثار زیانباری به جای گذاشته است، اما جمعیت جهان همچنان روبه افزایش است و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که افزایش رشد به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه همچنان ادامه خواهد داشت.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «یکی از چالش‌های پیش رو، چگونگی افزایش تولید محصولات غذایی برای تأمین نیازهای غذایی جمعیت در حال افزایش است. بیوتکنولوژی، بدون شک توان بالقوه برای مقابله با چنین مشکل بزرگی را دارد و به‌کارگیری فناوری‌های جدید در فرآوری مواد غذایی، می‌تواند منجر به ایجاد سیستم‌های کشاورزی پایدار و مؤثر شود.»
بهرامی‌نژاددر پاسخ به این سوال که نقش دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در توسعه کشاورزی استان و حرکت به سمت روش‌های مدرن چگونه است، به آنا گفت: «توسعه آموزش عالی به عنوان یکی از زیرساختهای توسعه هر کشور، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در همین راستا توسعه آموزش عالی کشاورزی می‌تواند نقش مهمی در رشد کشاورزی ایفا و دستیابی به توسعه همه‌جانبه و پایدار کشاورزی را تضمین کند.»
وی ادامه داد: «با وجود همه موفقیت‌ها و با در نظر گرفتن شرایط کشور، باید پذیرفت که آموزش عالی کشاورزی، اکنون با چالشها و تنگناهای متعددی روبه‌روست. اهمیت بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور ایجاب می‌کند تا دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشاورزی برای ایجاد و رونق کسب و کارهای کشاورزی به مقوله کارآفرینی پایدار توجه کنند. کارآفرینی پایدار در پی پیشبرد اهداف توسعه از طریق تمرکز بر منابع موجود و حفظ آنها برای نسل آینده است. نظام آموزش عالی کشاورزی و توسعه آن نقش بسیار مهمی در بسترسازی، ظرفیت سازی، فرهنگ سازی و ترویج فرآیند کارآفرینی و به دنبال آن کارآفرینی پایدار ایفا می‌کند.»
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی زرند خاطرنشان کرد: «در حوزه «لوتک‌ها» (low Tech یا تکنولوژی‌های پایین) تحصیل‌کردگان معمولی ما با مختصر مهارت می‌توانند بومی‌سازی کنند. درباره یک سری از فناوری‌ها هم که «مدیوم‌تک» (تکنولوژی‌های متوسط) است، انتظار می‌رود که مراکز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و استادان که امکانات خوبی در اختیار دارند، وارد شوند و آن را بومی کنند و اما در مورد «های‌تک‌ها» (تکنولوژی‌های پیشرفته) و «اولترا های‌تک‌ها» (تکنولوژی‌های فوق پیشرفته) از طریق ارتباط با خارج که با اعزام دانشجو یا خرید و انتقال فناوریمی‌توان به این فناوری‌ها دسترسی پیدا کرد. البته باید بعدها در صورت امکان با سرعت آن را بومی کنیم.»
عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی زرند و پژوهشگر برتر دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان کرمان که در حوزه پژوهش‌های کشاورزی موفقیت‌های بسیاری داشته است درباره جایگاه کشاورزی در استان کرمان به آنا گفت: «شهرستانهای انار، سیرجان، رفسنجان، زرند و راور از بزرگترین مراکز تولید پسته در جهان هستند. پسته اکبری که مرغوب‌ترین پسته و بسیار بازارپسند است محصول شهرستان انار است. مرغوب‌ترین خرمای جهان و بزرگترین تولیدکننده خرمای ایران، شهرستان بم است. شهرستان جیرفت نیز یکی از مهمترین کانون‌های فراوردن مرکبات در ایران است. گردو، سیب درختی، عسل، زیره، گل محمدی و گلاب، مرکبات، محصولات جالیزی، پنبه و ذرت از سایر محصولات کشاورزی مهم استان کرمان است و بیش از یک‌چهارم کل باغ‌های کشور در این استان قرار دارد.»
بهرامی‌نژاد تاکید کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی زرند برای همکاری با سازمان های مرتبط با کشاورزی در استان باهدف دستیابی به اصول اساسی اقتصاد مقاومتی که مد نظر مقام معظم رهبری است، آمادگی خود را اعلام می‌کند.»
گفت‌وگو: مسعود لشکری
انتهای پیام/