فقر منابع آبی در ایران

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی آنا، حمید چیت‌چیان در برنامه تلویزیونی نگاه یک با تاکید بر اینکه میزان بارندگی نسبت به مدت مشابه سال گذشته 24 درصد افزایش و نسبت به متوسط درازمدت، بیانگر دو درصد کاهش است، افزود: از مردم درخواست داریم با توجه به افزایش دمای هوا، میزان مصرف آب و برق خود را مدیریت کنند.

وی تصریح کرد: وجود خشکسالی‌های 15 ساله، تغییر اقلیم، تغییر نوع بارش‌ها، افزایش تبخیر و میزان بارش‌ها از جمله دلایلی است که موجب فقر منابع آبی ایران شده است.

وی ادامه داد: نکته حائز اهمیت این است که توزیع بارش‌ها یکسان نبوده، چراکه در غرب کشور همچون ایلام، لرستان، کردستان میزان بارش‌ها بسیار بالا اما در استان‌های فارس، یزد و اصفهان میزان بارندگی‌ها پایین است، بنابراین باید به عنوان یک اصل کلی بپذیریم که اگر بخواهیم وضعیت پایداری داشته باشیم باید مدیریت مصرف را پیشه کار خود کنیم.

وزیر نیرو با بیان اینکه مدیریت صحیح باید در تمام اقشار مردم و سازمان‌ها به صورت فراگیر باشد، گفت: پیگیری همکاران ما در وزارت نیرو موجب شده که از نظر آمادگی ایستگاه‌های پمپاژ، دستگاه تصفیه آب و استفاده حداکثری از منابع آب وضعیت بسیار خوبی داشته باشیم.

وی تصریح کرد: ممکن است که امسال نسبت به سال‌های گذشته وضعیت بارش‌ها خوب بوده باشد اما با توجه به اینکه سیاست بر این است که آب در سد برای 18 ماه آینده ذخیره شود، لذا لازم است که مدیریت مصرف برای منابع آبی صورت گیرد تا شاید سال آینده منابع آب کافی در اختیار نباشد و بتوان از این منابع آب ذخیره شده استفاده کرد.

وزیر نیرو با بیان اینکه در سال گذشته سد زاینده‌رود وضعیت خوبی داشت، خاطرنشان کرد: وضعیت امسال بیانگر این بود که اگر ما صرفه‌جویی و ذخیره‌ی آب نداشتیم نمی‌توانستیم آب شرب و اراضی کشاورزی مردم اصفهان را تأمین کنیم.

به گفته وزیر نیرو،با توجه به اینکه توزیع بارش در تمام کشور یکسان نیست، باید منابع آبی برای 18 ماه مدیریت شود.

چیت‌چیان تصریح کرد: حدود 55 درصد آب مورد نیاز کشور از آب‌های زیرزمینی است و 45 درصد از آب‌های سطحی استحصال می‌شود و باید گفت گرچه میزان بارش‌ها امسال خوب بوده و توانسته آب‌های زیرزمینی را تغذیه کند، اما با در نظر گرفتن این مسئله که برداشت از آب‌های زیرزمینی زیاد است باید گفت که این میزان بارندگی نمی‌تواند پاسخگوی زیاده‌روی برداشت آب‌های زیرزمینی باشد.

وزیر نیرو تصریح کرد: بر اساس مطالعات سازمان ملل اگر مردم به اندازه 40 درصد از منابع تجدیدشونده از آب استفاده کنند آن منطقه در مرحله تعادل و اگر بیشتر از 40 درصد استفاده شود در مرحله تنش آبی و اگر بیش از 60 درصد از منابع تجدیدشونده مورد استفاده قرار بگیرد آن منطقه در مرحله بحران قرار گرفته است و این در شرایطی است که در حال حاضر 86 درصد از منابع آب تجدیدشونده در ایران مصرف می‌شود.

وی با بیان اینکه این عدد در گذشته بیش از 90 درصد بود، اظهار کرد: اکنون با مدیریت مصرف این عدد به 86 درصد رسیده است و این در شرایطی است که 92 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.

وزیر نیرو با بیان اینکه میزان مصرف آب تجدیدشونده در کشور باید به 60 درصد کاهش یابد تصریح کرد: با وجود صرفه‌جویی مردم در مصرف آب اما هنوز فاصله زیادی بین وضعیت فعلی مصرف آب تا وضعیت مطلوب مصرف آب وجود دارد لذا باید مدیریت مصرف به طور جدی دنبال شود.

چیت‌چیان در پاسخ به این پرسش که با توجه به مصرف 92 درصدی آب در حوزه کشاورزی آیا همچنان لازم است که در بخش شرب نیز صرفه‌جویی نیز صورت بگیرد، گفت: بین آب کشاورزی، صنعت و آب شرب تفاوت بسیار زیادی وجود دارد چرا که استانداردهای بسیار سختگیرانه‌ای برای آب شرب وجود دارد که همین مسئله ما را وادار می‌کند تا از فاصله 600 کیلومتری آب را انتقال دهیم در صورتی که برای مصارف کشاورزی این کار انجام نمی‌شود.

وی ادامه داد: به طور مثال سد کوثر در غرب استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد با ایجاد یک خط لوله آب به استان خوزستان، بوشهر، هرمزگان و جنوب استان فارس انتقال می‌یابد و 720 کیلومتر این آب منتقل می‌شود که انجام این کار نیز هزینه‌های زیادی را به دولت تحمیل می‌کند.

وزیر نیرو تصریح کرد: گرچه از نظر مقدار تنها 6 درصد برای آب شرب تعلق گرفته اما تأمین این 6 درصد هزینه زیادی را برای دولت به ارمغان آورده و زمانی که مردم صرفه‌جویی می‌کنند به کاهش هزینه‌های ملی کمک کرده‌اند.

وی با اشاره به میزان مصرف برق نیز در کشور گفت: در چهارشنبه گذشته میزان مصرف برق موجب ایجاد یک رکوردشکنی قابل توجه شد چرا که میزان مصرف به 52695 مگاوات رسید که این عدد در طول تاریخ صنعت برق سابقه نداشته است.

چیت‌چیان با بیان اینکه این رکوردشکنی در حالی اتفاق افتاد که در سال گذشته و در روز پیک میزان مصرف برق 50177 مگاوات گزارش شده بود البته باید می‌توان گفت که اگر میزان مصرف برق همچون سال قبل مدیریت نمی‌شد این عدد به 54 هزار مگاوات می‌رسید اما با تلاش همکاران توانستیم حدود 1800 مگاوات میزان مصرف را کاهش دهیم.

وی اصلی‌ترین علت این مسأله را قیمت برق دانست و افزود: با توجه به اینکه قیمت برق در ایران بسیار پایین است باعث می‌شود که مردم نسبت به نحوه مصرف برق توجه نداشته باشند اما اگر برق به مقدار واقعی خود به فروش برسد مردم قطعا در مصرف برق صرفه‌جویی خواهند داشت.

چیت‌چیان ادامه داد: منطقی نشدن قیمت برق می‌تواند آسیب‌های متفاوتی را به وجود آورد که از جمله آن می‌توان به افزایش مصرف برق، کاهش سرمایه‌گذاری‌ها و عدم جذب بخش خصوصی به صنعت برق اشاره کرد.

چیت‌چیان در باره تأمین آب مردم کشور گفت: 99.9 درصد مردم تحت پوشش شبکه‌های اب هستند اما هنوز بخش‌هایی از کشور که در آن شبکه‌های آب اجرایی نشده با مشکل کم‌آبی دست و پنجه نرم می‌کنند.

وی یکی از علت‌های شایع این مسئله را ساخت و سازهای غیرمجاز دانست و افزود: بر اساس قانون وزارت نیرو حق ارائه خدمات آب و برق به ساخت‌و سازهای غیرقانونی را ندارد. دومین مسئله نیز کمبود منابع آبی در یک منطقه عنوان شده است.