تجهیزات آتشنشانی تهران 3 سال پس از مرگ دو زن در خیابان جمهوری
الهه خانی، گروه اجتماعی- تاریخ نشان میدهد که امیر کبیر، مرد همه چیزدان تاریخ ایران برای اولین بار تصمیم میگیرد تا مرکزی را برای اطفاء حریق در ایران پیشبینی کند اما متاسفانه عمرش کفاف نمیدهد و چند سال بعد «قاسم خان والی» بنیادی تحت عنوان اطفائیه را در تبریز تشکیل میدهد، اما ساخت اولین مرکز اطفاء حریق در پایتخت به سال 1303 شمسی برمیگردد، در آن سال بلدیه تهران یک دستگاه اتومبیل آب پاش برای آب پاشی خیابانهای خاکی شهر خریداری میکند و یک سال بعد، هنگامی که سرلشکر «کریم بوذرجمهری» کفالت بلدیه تهران را برعهده میگیرد، وجود همان ماشین آبپاش، مقدمهای برای شکلگیری نهادی برای مقابله با آتشسوزی در تهران میشود. به این ترتیب که چند متر لوله، یک سر لوله و چند شیر به آن ماشین اضافه میکنند تا برای اطفاء حریقهای احتمالی نیز کارآیی داشته باشد.
سکانس اول: پرنده گرفتار در میان شاخوبرگها
ساعت 9 صبح را نشان میدهد و پرندهای در میان شاخوبرگهای یکی از درختان بلند خیابان «مروی» گرفتار شده است. آتشنشانان برای نجات پرنده اسیر آمدهاند اما بلندی درخت و کوتاهی نردبان کار را برای آنها سخت کرده است. تلاشها همچنان ادامه دارد و آتشنشانی که روی آخرین پلههای نردبان ایستاده وقتی میبیند تلاشش برای رسیدن به پرنده بینتیجه است به چوب بلندی متوسل میشود و در نهایت پس از 30 دقیقه تلاش پرنده از میان شاخوبرگها نجات پیدا میکند.
سکانس دوم: آتشسوزی چند خودرو در پارکینگ
ساعت چهار بامداد است و یک جرقه کوچک در پارکینگ ساختمان پنج طبقه قدیمی یکی از خیابانهای باریک پایتخت ساکنان غرق در خواب را تهدید میکند. یک جرقه باعث میشود تا آتش در پارکینگ گسترش پیدا کند و چندین خودرو در پارکینگ هم در دامنه حریق این جرقه کوچک در آتش بسوزند. دود و آتش در حال سرایت به طبقات بالا است که بالاخره ساکنان از خواب بیدار میشوند و یکی از همسایهها آتشنشانی را خبر میکند. خوردوهای آتشنشانی به سختی وارد کوچه باریک میشوند و عملیات اطفاء را آغاز میکنند. پس از چند ساعت تلاش، حریق اطفاء میشود اما آتشگرفتن خودروها جدا از هراس ساکنان به دلیل گیر افتادن در آتش خسارت مالی زیادی را به جا گذاشته است.
سکانس سوم: نارضایتی مدیران شهری از تجهیزات آتشنشانی
رحمتااله حافظی عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه سال گذشته 140 میلیارد تومان اعتبار از محل دو درصد عوارض برای ارتقای تجهیزات آتش نشانی مصوب شد، به خبرنگار آنا میگوید: بر اساس آخرین گزارشات تاکنون 25 میلیارد تومان از این منابع به آتش نشانی پرداخت شده است.
او به لایحه به روز رسانی تجهیزات آتش نشانی اشاره میکند و میگوید: برای این لایحه ابتدا شهرداری بودجه هزار میلیارد تومانی پیش بینی کرده بود. این لایحه طی جلسات متعدد در نهایت به 600 میلیارد تومان در طی برنامه پنج ساله تقلیل یافت و در بررسی این لایحه در صحن، اعضا بر ارائه لایحه محل تامین درآمد از سوی شهرداری تاکید کردند. تجهیزات آتشنشانی باید به روز باشد زیرا این تجهیزات با جان مردم سروکار دارد.
البته جلال ملکی، سخنگوی آتشنشانی شهرداری تهران نظر متفاوتی دارد. او در خصوص تجهیزات مورد استفاده آتشنشانان به خبرنگار آنا میگوید: اگر تمام تجهیزات موجود در جهان را به آتشنشانی اختصاص دهیم باز هم جوابگوی نیازها نیست. البته این مساله تنها شامل تهران نمیشود. در حال حاضر بلندترین نردبانهای دنیا که در آتشنشانیها مورد استفاده قرار میگیرند از 30 متر آغاز و تا 50 متر ادامه دارند.
سخنگوی آتشنشانی شهرداری تهران که سالهای زیادی است در آتشنشانی مشغول به کار است، اضافه میکند: البته نردبانهایی بلندتر هم وجود دارد که قابل حمل نیست و در یک جا ثابت است. نردبانی که در اختیار آتشنشانان قرار میگیرد باید قابلیت حمل کردن، چرخیدن و جابهجایی کافی را داشته باشند و در حالحاضر آتشنشانی و شهرداری تهران 5 دستگاه از این نردبانها در اختیار دارند. همچنین 14 دستگاه نردبان 32 متری نیز در اختیار آتشنشانی شهر تهران قرار دارد.
او ادامه میدهد: درست است که این تعداد کافیست، اما این نقطه آمال آتشنشانی شهر تهران نیست. در دبی که در همسایگی ما قرار دارد و در کشورهای دیگر نیز ساختمانهای 200 طبقه هم وجود دارد که در بیشتر موارد حدود 600 تا 700 متر ارتفاع دارند. اگر بخواهیم بر این مبنا صحبت کنیم باید بگوییم که در این کشورها نردبانهای 700 متری در اختیار آتشنشانان قرار گیرد، اما به نظر شما چنین صحبتی عاقلانه است.
ملکی با بیان اینکه امروز در کشورهای پیشرفته بخش اعظمی از مسائل ایمنی در ساختمانها به صورت مشارکتی با شهروندان اتفاق میافتد، میگوید: امروز نیز ما در آتشنشانی تهران این ایده را در پیش گرفتیم و از مشارکتهای مردمی استفاده میکنیم. این موضوع که توقعات ایمنسازی کلانشهری مثل تهران را از یک سازمان داشته باشیم، نادرست است.
واکنش سخنگوی آتشنشانی به نوع تجهیزات
سخنگوی آتشنشانی شهرداری تهران با اشاره به اینکه آتشنشانی تلاش میکند تا تجهیزات خود را بهروز کرده و از نیروهای کارآمد و با دانش جدید استفاده کند، اضافه میکند: آتشنشانی پایتخت در این زمینهها در منطقه آسیا حتی به نوعی برند محسوب میشود و حرفهایی برای گفتن دارد. کلانشهری مثل تهران که جمعیتی 10 تا 12 میلیونی به همراه بافتهای فرسوده بسیار و معابر باریک دارد و بازار قدیمی تهران نیز یکی از معضلات پایتخت محسوب میشود، اما تعداد فوتیهای حریق در پایتخت چشمگیر نیست.
ملکی معتقد است که فوتیهای حریق در پایتخت با کشورهای بسیار پیشرفته قابل مقایسه است. او میگوید: در برخی از کشورهای معتبر دنیا روزانه بین 20 تا 25 حادثه اتفاق میافتد و در تهران نیز بالغ بر 250 حادثه روزانه اتفاق میافتد که از این حوادث به صورت میانگین 150 حادثه حریق اتفاق میافتد.
سخنگوی آتشنشانی شهرداری تهران با اشاره به اینکه زمان رسیدن به محل حریق در کشورهای پیشرفته دنیا بین 4 تا 6 دقیقه است که این زمان براساس استانداردهای جهانی تعیین شده است، عنوان میکند: طی سالهای اخیر زمان رسیدن آتشنشانان به محل حریق به 4 دقیقه و 10 ثانیه رسیده است و این سرعت عمل در حالی است که ترافیک در برخی از نقاط پایتخت بسیار کور است و متاسفانه بعضیها با عدمهمکاری با آتشنشانان و باز نکردن راه برای آنها زمان رسیدن به حریق را افزایش میدهند.
او با اشاره به مشکلات پیشروی آتشنشانان برای رسیدن به محل حریق در پایتخت تهران ادامه میدهد: مثلا بازاریان تا وسط خیابانها را جنس چیدهاند و وقتی به آنها اعتراض میکنیم با ما برخوردهای نامناسبی دارند و در برخی از معابر نیز ماشینها به صورت دوبله پارک کردهاند و اینها همه سرعتگیرهای آتشنشانان پایتخت است. در برخی از مواقع تغییر مسیرهای ترافیکی در خیابانها هم برای آتشنشانان مشکلساز میشود.
خودوهای اسقاطی، ماشین آتشنشانی میشدند
تجهیزات آتشنشانی تهران اما طی سالهای اخیر تغییرات رو به تکنولوژی در حرکت است. ملکی میگوید: زمانی که من تازهکار خود را در آتشنشانی آغاز کردم (سال 77)خودروهای آتشنشانی اصلا مخصوص این کار نبودند. هر خودرویی که از سازمانهایی دیگر اضافه میآمد یا اسقاطی بود، یک رنگ قرمز به آن میزدند و با نصب یک پمپ در پشت آن نام خودرو را ماشین آتشنشانی میگذاشتند. این ماشینها نه سرعتی داشتند و نه دارای فرمان هیدرولیک بودند و کار کردن با آنها بسیار دشوار بود، اما امروز انواع ماشینهای حریق ما وارداتی است و توسط معتبرترین شرکتها و برندها تجهیز میشوند و این خودروها پس از اخذ مجوز از وزارت کشور و بازرسهای کلی و همچنین مصوبه شورای شهر در اختیار شهرداری تهران قرار میگیرد.
سخنگوی آتشنشانی شهرداری تهران اضافه میکند: البته اینطور نیست که از اقلام داخلی هم استفاده نکنیم و هر شرکت و کارخانهای که گمان میکند میتواند در این راه به آتشنشانی کمک کند که قابل رقابت با مشابه خارجی باشد نیز مورد استقبال آتشنشانی قرار میگیرد. چون آتشنشانی با جان مردم سروکار دارد باید به طور حتم از بهترین تجهیزات و معتبرترین برندها استفاده کند. مردم مالیات میپردازند و هزینههای آتشنشانی نیز از همین مالیاتها تامین میشود و ما موظفیم بهترینها را برای خدمت به آنها انتخاب کنیم.
کمیته فنی سازمان آتشنشانی نیز به طور مرتب تجهیزات را رصد و بهروز میکند و اگر نیاز به بازنگری باشد، با استفاده از منابع لازم و اخذ مجوز تجهیزات جدید وارد سازمان آتشنشانی میشود.
مشارکت ایمنی اما مساله دیگری است که ملکی به آن اشاره می کند: مشارکت ایمنی در واقع باید به عنوان یک فرهنگ میان شهروندان جا بیفتد. امروز نیز این مشارکت به صورت قانون اجرا میشود. یعنی اگر قرار باشد ساختمانی با ارتفاع بیش از 6 طبقه ساخته شود، مجزا از اینکه ساختمان مسکونی، تجاری یا کارگاه باشد برای اخذ پایان کار باید از لحاظ ایمنی تایید آتشنشانی را بگیرد و این تاییدیه در صورتی صادر میشود که تمام نکات ایمنی رعایت شود. در غیراینصورت شهرداری به آن ساختمان پایان کار نمیدهد.
90 درصد حریقها در ساختمانهای کمتر از 6 طبقه اتفاق میافتد
او با اشاره به برخی از این تجهیزات توضیح میدهد:به عنوان مثال در این ساختمانها باید آبافشان، آلارم حریق و اطفای اتوماتیک وجود داشته باشد تا پایان کار صادر شود. در سالهای اخیر 90 درصد از حریقهایی که در تهران اتفاق افتاده متعلق به ساختمانهای کمتر از 6 طبقه بوده است، زیرا این سختگیریها برای ساختمانهای کمتر از 6 طبقه وجود ندارد، البته تلاش میکنیم که برای ساخت این ساختمانها هم همین قوانین اجرا شود. مثلا در ساختمانهای قدیمی، در پارکینگ یک خودرو آتش میگیرد و چندین نفر مصدوم و فوت میشود، اما شما تصور کنید در همین پارکینگ چندین آبافشان وجود داشته باشد، در این صورت حریق در همان ابتدا خاموش میشود و به قسمتهای بالایی ساختمان نفوذ نمیکند. درحالحاضر با اعضای شورای شهر در حال رایزنی هستیم تا برای ساخت ساختمانهای جدید کمتر از 6 طبقه هم رعایت این قوانین الزامی شود و در حالحاضر این قانون در تمام مناطق 22گانه تهران به صورت جدی اجرا میشود.
لایحهای به سود آتشنشانی
در دویست و هفتاد و هفتمین جلسه علنی شورای شهر تهران "لایحه تامین و استقلال منابع مالی پایدار سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی" بررسی و یک فوریت آن به تصویب رسید. محسن سرخو، رئیس کمیته حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر در این جلسه تاکید کرده بود که حفظ و نگهداری تجهیزات آتش نشانی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
او در این جلسه به حادثه خیابان جمهوری اشاه کرده و گفته بود: در این حادثه نردبان کافی و مجهز وجود داشت اما نکته حائز اهمیت این بود که چون در نگهداری تجهیرات دقت کافی صورت نمیگیرد از همه طول شیلنگ آتشنشانی آب چکه میکرد. لازم است در این لایحه نسبت به لزوم نگهداری از وسایل و تجهیزات اقدام شود و در این زمینه سازمان آتش نشانی مکلف است روشهای علمی مناسبی را برای تعمیر و نگهداری تجهیزات و ماشینآلات امداد به کار گیرد.
حالا پس از تصویب یک فوریت این لایحه و تاکید مجتبی یزدانی معاون تازه نفس خدمات شهری شهرداری تهران به منظور توسعه ایستگاهها، بهروزرسانی تجهیزات و آموزش نیروهای آتشنشان باید منتظر چشمانداز این اقدامات ماند.
انتهای پیام/