چرا جوانان ایرانی در اینستاگرام افراد مشهور فحاشی می‌کنند؟/آنجلیا:هدفم جلب توجه و افزایش تعداد فالوئرهایم است
مهرو ماهر، گروه اجتماعی- پیش‌تر نیز هنگام پیروزی تیم والیبال ایران برخی از کاربران ایرانی به صفحه «ایوان زایتسف»، بازیکن روسی‌الاصل و شماره 9 والیبال ایتالیا حمله کرده و اعتراضات خود را در این صفحه به ثبت رساندند زیرا او از ایران 19 امتیاز گرفته بود؛ البته زایتسف هم در پاسخ به این رفتار کاربران ایرانی نوشت: «متأسفم که بزرگترین تفریح ایرانیان، توهین به دیگران است.»
چندی قبل نیز دختر باراک اوباما به خاطر هجوم کاربران ایرانی به صفحه اینستاگرامش و برای رهایی از کامنت‌های مزاحم صفحه خود را پرایوت(قفل) کرد؛ البته پس از آنکه برخی از ایرانیان پیام‌های عذرخواهی خود را برای این دختر جوان به صورت مستقیم (دایرکت) ارسال کردند. مالیا اوباما در اینستاگرامش نوشت: «شما می‌توانید فردی را هیچ وقت نبخشید، بسیاری از مردم در این جهان فقیرند چون تنها چیزی که دارند پول است. من فهمیدم که ایرانیان افراد بسیار خوبی هستند چون آنها از من عذرخواهی کردند و من پذیرفتم.»
سعید خراط‌ها، پژوهشگر حوزه آسیب‌ها و مسایل اجتماعی در این زمینه به خبرنگار آنا می‌گوید: ریشه این بی‌اخلاقی‌ها و ناسزا گفتن به افراد در فضای مجازی ناشی از برخی خرده فرهنگ‌های جامعه ما است و اینستاگرام و فضای مجازی باعث دیده شدن این موضوع می‌شود؛ البته ناسزاگویی هواداران تیم‌های ورزشی به یکدیگر در استادیوم صدهزار نفری نیز به صورت واقعی و عینی دیده می‌شود.
این جامعه‌شناس فحاشی و ناسزاگویی را یکی از ویژگی‌های فرهنگی مردم می‌داند و معتقد است: در فرهنگ ما گاهی ناسزا، بار معنایی منفی و توهین‌آمیز ندارد بلکه گاهی معانی محبت آمیز و دلسوزانه دارد به عنوان مثال پدر به فرزند می‌گوید "پدر سوخته"در حالی که در پس این ناسزا مفهوم محبت آمیزی نهفته است بنابراین کلمات و واژگان رکیک و ناهنجار همیشه معنای بی‌احترامی ندارد و گاهی برای بیان و ابراز احساسات استفاده می‌شود.
او به واژگان متداول در بین برخی از گروه‌های اجتماعی در جامعه اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی از واژگان مربوط به خرده فرهنگ‌ها است زیرا هر گروهی از جمله معتادان و سارقان در درون گروه خودشان واژگانی دارند که در خارج از گروه معنایی ندارد؛ به عنوان مثال «ِچت و میخ» کلماتی در بین گروه معتادان است که وقتی معتادی به جایی خیره شده می گویند چرا میخ شدی یا وقتی به کسی می‌گویند چت کردی یعنی زیاد مواد مصرف کردی و مغزت هنگ کرده است. در صورتی که این کلمات را اگر به فرد سالم و غیر معتاد بگویی آن را فحش تلقی می‌کند.
خراط‌ها یکی دیگر از علل فحاشی و ناسزاگویی مردم در فضای مجازی را ناشی از عدم امکان بیان نارضایتی در فضای واقعی می‌داند.
این فعال اجتماعی، اعتراض اجتماعی در فضای مجازی را یکی از روش‌های اعلام نارضایتی از فضای موجود جامعه می‌داند که برخی افراد آن را انتخاب می‌کنند زیرا در فضای عمومی و واقعی نمی‌توانند نظرات خود را مطرح کنند اما در فضای مجازی چون ناشناخته هستند می‌توانند به آسانی اعتراضات خود را بیان کنند.
او به نقایص فضای مجازی اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به اینکه افراد با اسامی و تصاویر مستعار در فضای مجازی فعالیت می‌کنند به همین دلیل امکان پیگیری قانونی آنان در فضای مجازی وجود ندارد و البته نقص فرهنگی و آموزش‌های فرهنگی در جامعه به این موضوع دامن زده است بنابراین ریشه بی‌اخلاقی در فضای مجازی در تعدد خرده فرهنگ‌های جامعه است.
او همچنین معتقد است: شخصیت انسان‌ها در فضای مجازی شکسته می‌شود در حالی که در فضای عادی فاصله اجتماعی معنا دارد به عنوان مثال اگر کسی دارای تحصیلات و رتبه علمی باشد از سوی جامعه مورد احترام واقع می‌شود اما در شبکه مجازی یک فرد هرزه‌زبان می‌تواند به شخصیت‌های بزرگ و علمی کشور مانند دکتر سمیعی هم فحاشی کند. در حالی که آن فرد در حالت عادی حتی دستش هم به دکتر سمیعی نمی‌رسد اما در فضای مجازی فاصله‌ها کم می‌شود. شاید کسی اگر تمام عمر خود هم تلاش کند نتواند با رئیس جمهور کشور روبه‌رو شود در حالی که در فضای مجازی به راحتی می‌تواند در صفحه اینستاگرام رئیس جمهور پیام بگذارد و افرادی هستند که شأن و شخصیت لازم برای تعامل در سطح بالاتر را ندارند اما با دسترسی به این امکانات می‌توانند نارضایتی خود نسبت به رئیس جمهور کشور را نیز مطرح کنند.
البته در فضای مجازی همیشه هم شاهد کامنت‌های فحاشی و الفاظ رکیک نیستیم؛ کاربران ایرانی گاهی در صفحات مجازی افراد مشهور و معروف جهان کامنت‌هایی با محتوای شوخی و مزاح منتشر می‌کنند که خراط ها معتقد است کاربران ایرانی برای دیده شدن و مطرح کردن خودشان از این روش استفاده می‌کنند اما اغلب این شوخی‌ها نیز رنگ و بوی خشونت آمیز و جنسی دارند که آن‌هم ناشی از وجود برخی انحرافات در جامعه است.
این جامعه‌شناس به کامنت‌های کاربران ایرانی در صفحه مسی اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی از افراد برای آسیب دیدن پای این بازیکن فوتبال نوشته بود «زرده تخم‌مرغ و دارچین بذار روی پات تا زودتر خوب بشی» یا به عنوان مثال برای اردوغان رئیس جمهور ترکیه نوشته بود «رجب کودتا رو تموم کن و برو استراحت کن.»
وی ادامه می‌دهد: این کامنت‌های شوخی و مزاح و مسخره ناشی از روحیه طنزپردازی ایرانی‌ها است که همیشه شوخی می‌کنند و جوک می‌گویند و البته ایرانی‌ها به شوخی کردن و جوک ساختن در جهان معروف هستند.
خراط ها می‌گوید: یکی از دلایل کامنت‌های فارسی کاربران ایرانی در صفحه اردوغان و مسی این است که افراد زبان انگلیسی نمی‌دانند در حالی که فضای مجازی یک فضای جهانی است اما متاسفانه یک زبان مشترک هنوز در فضای مجازی ترویج نشده که همه از آن استفاده کنند و کم‌کم استکیرها جایگزین زبان می‌شوند که معنای مشترکی برای همه زبان ها دارد.
این جامعه شناس ادامه می‌دهد: حکومت به تنهایی مسئول فرهنگ سازی برای مردم نیست بنابراین همه باید در این زمینه فعالیت کنند به عنوان مثال اگر حمایت از کودکان کار و حیوانات در فضای مجازی صورت نمی‌گرفت شاید تا سال‌های سال نیز این موضوع مورد بی توجهی واقع می‌شد در حالی که این حمایت ها از فضای مجازی آغاز و در بین تمام اقشار جامعه گسترش پیدا کرد همچنین نظارت بر پزشکان و فیش‌های حقوقی نجومی؛ همه اینها به یمن فضای مجازی است بنابراین دولت باید فضای مجازی را به رسمیت شناخته و آن را قانونمند کند.
کامنت‌گذاری بخاطر بیکاری
امیر علی یکی از جوانانی است که در صفحه اینستاگرام دختر اوباما و مسی به صورت فعال عمل کرده و چندین بار ناسزا و فحش داده است و در مورد چرایی این عملکرد خود به خبرنگار آنا می‌گوید: منظور خاصی نداشتم فقط از روی بیکاری در این صفحات کامنت گذاشتم چون می دانم آنها زبان فارسی بلد نیستند.
آنجلیا نیز یکی دیگر از افرادی که در صفحه مالیا اومابا ناسزا گفته و فحاشی کرده است به خبرنگار آنا می‌گوید: برای اینکه توجه برخی از کاربران را به صفحه خود جلب کنم و آنها صفحه مرا در اینستاگرام دنبال کنند و تعداد فالوئرهایم در اینستاگرام افزایش یابد این کار را انجام دادم و صرفا هدفم جلب مخاطب و نظر سایر کاربران بود البته چند نفر هم مرا به خاطر این کامنت‌ها سرزنش کردند.
این دختر جوان می گوید آنجلینا اسم مستعارش در فضای مجازی است و برای اینکه آبرو و حیثیت خانوادگی‌اش به باد نرود هرگز از اسم و فامیل صحیح خود در فضای مجازی استفاده نمی‌کند.
میلاد که به گفته خودش صفحات اینستاگرام تمام بازیگران و افراد مشهور را دنبال می‌کند، کامنت گذاشتن و اعلام نظر در مورد همه مسایل و حتی شوخی و شیطنت در این صفحات را برای شوخی و خنده و تفریح می‌داند و می‌گوید: هیچ هدف دیگری از این کار ندارم.
محمد جواد هم یکی دیگر از کاربران کامنت گذاشته در صفحه دختر اوباما است. او که کامنتش مودبانه بوده، می‌گوید: من با این نوع پیام گذاشتن در صفحات جهانی می‌خواهم نشان دهم برخلاف تصور عمومی، ایرانیان افراد بسیار باتربیت و مودبی هستند و هم اینکه می خواهم رونالدو و مسی و دختر اوباما بدانند در ایران هم طرافداران بسیاری دارند.
انتهای پیام/