۲ آلبوم منتشرنشده محمدرضا شجریان رونمایی میشود/ روایت همایون از آثار منتشرنشده پدر
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا،آیین رونمایی دو آلبوم «سر در گریبان» و «بانگ دُهُل» از آثار منتشرنشده زندهیاد استاد محمدرضا شجریان ظهر شنبه ۲۹ آذرماه در موزه هنرهای معاصر برگزار شد. در این نشست مجید درخشانی، سعید فرجپوری و همایون شجریان حضور داشتند.
همایون شجریان در ابتدای این نشست با اشاره به روند انتشار این آثار گفت: زمان انتشار این آلبومها دلیل خاص و از پیشتعیینشدهای نداشت. با توجه به اینکه پدر دیگر در کنار ما نبودند، تلاش کردیم با وسواس و دقت بیشتری این آثار را به مرحله انتشار برسانیم. این آلبومها در اصل اجراهای زنده بودند و به همین دلیل نیاز داشتند از نظر فنی، بهویژه در بخش صدا، بازسازی و آمادهسازی شوند.
وی افزود: ضبطهای اولیه از نظر کیفی استاندارد لازم برای انتشار رسمی را نداشتند و میکس مناسبی روی آنها انجام نشده بود. با استفاده از امکانات و فناوریهای امروز، صداها بهصورت تفکیکشده پردازش شد تا کیفیت مطلوب حاصل شود. به همین دلیل فرآیند آمادهسازی این آثار زمانبر بود و در نهایت حدود هشت ماه پیش نسخه نهایی آلبومها آماده شد و پس از طی مراحل طراحی و انتشار، امروز از آنها رونمایی کردیم.
همایون شجریان در ادامه با اشاره به آثار منتشرنشده استاد شجریان گفت: پدر در طول زندگی هنری خود آثار بسیار زیادی، چه در قالب ضبطهای خانگی و چه اجراهای صحنهای، از خود بهجا گذاشتند که متأسفانه بسیاری از آنها از نظر فنی کیفیت مطلوبی ندارند. با این حال برای بخشی از این آثار برنامهریزی کردهایم تا پس از بازسازی و آمادهسازی، امکان انتشار آنها فراهم شود.
وی تأکید کرد: علاوه بر این دو آلبوم، دو اثر دیگر از همکاری پدر با مجید درخشانی و سعید فرجپوری نیز وجود دارد که لازم است برای انتشار آنها برنامهریزی دقیقتری انجام شود.
همایون شجریان با اشاره به اهمیت تاریخی این آثار تصریح کرد: نکته مهم درباره این آلبومها آن است که این اجراها، آخرین اجراهای پدر در جریان کنسرتهای اروپایی ایشان به شمار میآید. پس از آن، پدر راهی آمریکا شدند و همزمان موضوع بیماری نیز پیش آمد که عملاً امکان ادامه اجراهای صحنهای را از ایشان گرفت.
مجید درخشانی در این نشست درباره برنامههای آینده گفت: اگر شرایط مساعد بود، قطعاً برنامههای بیشتری برگزار میکردیم، اما وضعیت فعلی به گونهای نیست که بتوانیم کنسرت جدیدی برگزار کنیم. در این مدت فعالیتهایی داشتهایم، هرچند نه چندان درخشان، اما آثار موجود همچنان شنیده میشوند و سعی میکنیم بیکار نمانیم.
او افزود:متأسفانه در حال حاضر این آثار به اندازه کافی با کیفیت بالا به دست علاقهمندان نمیرسند، اما امیدواریم در آینده به شکلی مطلوب به مخاطبان ارائه شوند.
درباره نام اثر و برگزاری کنسرت، درخشانی توضیح داد: اسم اثر پیش از این مشخص شده بود و کنسرت هم با همان نام برگزار میشد. فکر میکنم رونمایی موفقی خواهیم داشت.
شجریان در پایان به بخش جانبی برنامه اشاره کرد: نمایشگاهی از عکسهای استاد توسط خواهرم افسانه شجریان عکاسی شده است، همراه با نمایش سازهای استاد. این نمایشگاه فردا و پسفردا در گالری ۹ موزه هنرهای معاصر برقرار خواهد بود.
سعید فرجپوری درباره سابقه پروژهها گفت: کاری که ارائه دادیم شامل دو پروژه بود. من سال ۹۲ این آثار را به استاد ارائه دادم و موافقت شد. این کارها پس از مدتی در برنامه ضبط قرار گرفت، اما استاد شجریان برای سفر به اروپا رفتند و اجرا به تعویق افتاد. چند ماه بعد استاد تماس گرفتند و خواستند این آثار در ایران اجرا شود، اما متأسفانه موافقت نشد.
او ادامه داد: برای اینکه اجرا انجام شود، پیشنهاد شد در یک کشور نزدیک ایران، ارمنستان، کنسرت برگزار شود که هزینهها کمتر بود و مردم ایروان بتوانند آثار را بشنوند. برنامهریزی انجام شد و قرار شد بلیت اواخر اسفند گرفته شود، اما استاد به دلیل وضعیت نامساعد جسمانی از کانادا تماس گرفتند و برنامه لغو شد و ایشان وارد پروسه درمان شدند.
فرجپوری درباره بخش آلبومها افزود: من بخش «سردرگریبان» را روی شعرهای حافظ، سایه و مشیری کار کردم. این بخش شامل تصنیف «بانگ دهل» و «صورتگر نقاش» و شعر استاد درخشانی است.
تلاش گروه و اهمیت انتشار آثار
مجید درخشانی گفت: لزوم انتشار این آثار پشتکار همه اعضای گروه بود. سازها ضرورت داشتند و هر یک بهصورت ابداعی در گروه به کار گرفته شدند و هیچ جزئیاتی نادیده گرفته نشده است.
همایون شجریان نیز توضیح داد: پدر اصولاً انگیرهشان برای سازسازی این بود که یادآوری کنند ما باید برای صداهای تازه تلاش کنیم و آنها را طلب کنیم. چون بسیاری از شنوندگان با سازهای متنوعی مثل تار و کمانچه آشنا نیستند، پدر با این دیدگاه آثار را اجرا کردند. هدفشان تجربهای با رنگ و بوی شرقی و رسیدن به صداهای دلچسب بود و زحمت زیادی کشیدند.
همایون شجریان افزود: من تلاش کردم صدای خودم نزدیک به پدر باشد، اما فقط توانستم خودم را به یک هزارم آنچه پدر بودند نزدیک کنم.
برنامههای آینده و دسترسی به آثار
همایون شجریان درباره برنامه کنسرت گفت: فعلاً برنامه مشخصی برای کنسرت نداریم، اما ایدهای برای جایزهای به نام پدر داریم تا سازوکارش برای خوانندگان فراهم شود. برای دسترسی به آثار دو راه وجود دارد؛ نسخه دیجیتال آلبومها از طریق سایت حامی gsm.ir در دسترس است و نسخه فیزیکی آنها نیز در شهرکتابهای سراسر کشور بهصورت سیدی عرضه میشود.
همایون شجریان درباره اجرای کنسرت خیابانی افزود: این آرزوی من بوده و هست و امیدوارم روزی محقق شود، اما برخی دوستان شرایط را مناسب ندیدند.
نگاه به تصمیمات گذشته
همایون شجریان درباره تصمیم پدر برای برخی آثار گفت: پدر درباره آلبوم سهراب پورناظری رغبت نداشتند منتظر بمانند. شاید اگر در قید حیات بودند، نظرشان تغییر میکرد یا ما باید تصمیم میگرفتیم که به گذشته اکتفا کنیم یا علاقهمندان را در نظر بگیریم. من اطلاع دقیقی از جزییات تصمیمگیری ندارم.
نگاه همایون شجریان به خلاقیت و مخاطب
همایون شجریان درباره سبک کار خود گفت: من همیشه سعی دارم بهترین خودم را ارائه دهم و آثار خلاقانه تولید کنم. تورها و اجراها متنوع و متفاوت باشد و خودم را همیشه به چالش بکشم. برخی کارها تکنیکی و نوآورانه بوده و اینها جذابیتهایی هستند که برای من اهمیت دارند. همه حق همیشه با مخاطب است. همیشه سعی کردهام قبل از انتخاب یک اثر با هنرمند ساز مشورت کنم و هروقت پیوند بین ما درست بوده، آثار بهتری تولید شده است.
او افزود: متأسفم که برخی کارها مورد توجه همه قرار نگرفتهاند، اما تلاش ما همیشه این است که آثار بهتری ارائه دهیم.
آثار منتشرنشده و قطعات باقیمانده
مجید درخشانی درباره برخی آثار گفت: یک قطعه از استاد نزد من مانده بود که نزد آقای میلانی است و آهنگسازی شده بود. استاد ساخته بودند و شعر آن از فریدون توللی بود. مشخص نشد این اثر از کجا درز کرد، اما استاد تصمیم نگرفت آن را پخش کنند.
مواضع همایون درباره هنر و جامعه
همایون شجریان در پاسخ به پرسشهای مرتبط با قضاوتها و واکنشهای مردم گفت: کاملاً قابل درک است که برخی افراد عصبی شوند یا تحت فشار باشند، اما دعوت میکنم سابقه هنرمند در نظر گرفته شود. من هم خواننده حکومتی و هم جزوی از مردم هستم. برخی انتقادها و فحاشیها ناشی از تعصب و علاقه است و نمیتوان آن را نادیده گرفت.
او افزود: قبلاً اقدام عملی برای موسیقی بانوان انجام شد و جناب خسروپناه مناسبترین فرد برای پیگیری این موضوع معرفی شدند. نتیجه جلسهها مشخص بود، اما همانطور که میدانید این مسئله تحت کنترل یک ارگان یا شخص خاص نیست و شکافهای اجتماعی هم در آن مؤثر است.
مستندسازی و رونمایی
در ادامه نشست رونمایی از تمبر و آثار استاد محمدرضا شجریان با عنوان «یادگاری جاودانه» شامل دو آلبوم ماندگار از آخرین کنسرت اروپایی این استاد در سال ۲۰۱۴، مراسمی با حضور اعضای خانواده استاد، همایون شجریان، عادل فردوسیپور، بابک رضایی مدیر دفتر موسیقی، بهمن فرمانآرا، فرید سجادیحسینی، مجید درخشانی و سعید فرجپوری برگزار شد.
اجرای این مراسم را عباس سجادی بر عهده داشت. عباس سجادی درباره مراسم رونمایی گفت: فیلمهای کوتاه و مستند از رونمایی و تمبر این دو اثر تهیه شده که بهعنوان یادگار ارزشمندی از آخرین اجراهای پدر باقی میماند.
«جای پدر بهراستی خالیست»
همایون شجریان در این مراسم گفت: جای پدر بهراستی خالیست. امروز برای من، این مراسم بازگشایی دریچهای از آفرینش هنری پدرم، استاد محمدرضا شجریان است. مجموعهای که پیش روی شما قرار دارد، تنها یک آلبوم نیست؛ بلکه روایت واپسین تور اوست؛ زمانی که با تمام عشق و صبر، هر نغمه را چنان مینواخت که گویی آخرین پیامش است.
سازهایی که صدا را آفریدند
او با اشاره به ویژگیهای فنی آثار افزود: در این آلبومها نکتهای مهم وجود دارد؛ بخش قابل توجهی از صداهای ارکستر آن سالها از سازهایی میآید که خود پدر آنها را ابداع و ساخته بود. برای هر صدا، سالها اندیشه و تجربه صرف شده بود.
همکاریهایی که به اوج رسید
همایون شجریان ادامه داد: موسیقی هنرمندان، بستری بود که صدای پدر را به اوج میرساند. همکاری پدرم با سعید فرجپوری و مجید درخشانی سرشار از شور و امید بود و نتیجه آن، امروز پیش روی شماست. نمیتوان از این آثار سخن گفت و نام گروه شهناز را نیاورد؛ گروهی که هر شب بر صحنه درخشید.
احترام به رنج، عشق و جاودانگی
وی در پایان گفت: امروز با رونمایی رسمی این آثار، به تاریخِ رنج، عشق، تلاش و جاودانگی احترام میگذاریم. سپاسگزارم از شما و همه کسانی که یاد پدر را زنده نگه میدارند. امیدوارم این آثار، یاد او را گرامی بدارد؛ یادش زنده و صدایش جاری.
نمایش ویدئو و افتتاح نمایشگاه عکس
در ادامه این مراسم، ویدئویی از صحبتهای استاد محمدرضا شجریان درباره سازسازی و ضرورت آن در موسیقی پخش شد. پس از آن نیز نمایشگاه عکسهای استاد شجریان برای بازدید حاضران گشایش یافت
انتهای پیام/