پیشبینی بارشهای زمستانی در محدوده نرمال/ خشکسالیهای انباشته با یک فصل بارندگی جبران نمیشود
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، سحر تاجبخش در نشست خبری حاشیه نهمین نمایشگاه حمل و نقل، لجستیک و صنایع وابسته با بیان اینکه بخش قابلتوجهی از منابع آبی کشور وابسته به آبهای زیرزمینی است، اظهار کرد: طی پنج تا شش سال گذشته بهدلیل کاهش بارشها و برداشتهای بیرویه، شرایط خشکی در کشور تشدید شده است. از ابتدای سال آبی جاری (مهر ۱۴۰۳ تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۴) الگوهای پایدار جوی حاکم بود، اما با ورود سامانههای اخیر، شرایط برای فعالیت سامانههای بارشی زمستانی هموارتر شده است.
وی افزود: در هفته گذشته بخشی از کمبودهای بارشی جبران شد و در برخی استانهای جنوبی کشور وضعیت نسبتاً مطلوبی رقم خورد. برای تعدادی از استانها هشدار سطح قرمز صادر شده و گزارشهایی از بارشهای قابلتوجه، از جمله ثبت حدود ۱۵۱ میلیمتر بارندگی در برخی مناطق جنوبی کشور، دریافت شده است. انتظار میرود این شرایط ناپایدار ادامهدار باشد.
تقویت یک چرخند دمایی در همسایگی ایران
رئیس سازمان هواشناسی کشور با اشاره به تحولات دمایی پیشرو تصریح کرد: از فردا با تقویت یک چرخند دمایی در همسایگی ایران، مجدداً شاهد تشدید بارشها خواهیم بود و از بعدازظهر فردا تا یکشنبه و دوشنبه هفته آینده، کاهش محسوس دما در بخشهایی از کشور رخ میدهد. این موضوع از منظر تأمین حاملهای انرژی، امنیت غذایی و حفاظت از محصولات کشاورزی اهمیت ویژهای دارد و نیازمند آمادگی و پیشگیری است.
تاجبخشمسلمان در ادامه با تأکید بر ضرورت مدیریت منابع آب گفت: جبران مشکلاتی مانند وضعیت دریاچه ارومیه صرفاً با اتکای به بارش ممکن نیست. حتی در سالهایی که بارشهای نسبتاً مناسبی ثبت شده، بهدلیل عدم مدیریت صحیح منابع آب ورودی، افزایش تبخیر و الگوهای نادرست برداشت، این چالشها تداوم یافته است. در سامانه فعال فعلی نیز فعالیت بارشی در شمالغرب کشور از جمله اردبیل و آذربایجان شرقی محدود بوده و تأمین آب از این مسیر محقق نشده است.
وی افزود: مسئله دریاچهها و پهنههای آبی، از جمله دریای خزر، ارتباط مستقیمی با میزان ورودی آب دارد. کاهش یا افزایش منابع ورودی قطعاً بر تراز آب این پهنهها اثرگذار است. در همین راستا، در اجلاس کشورهای حاشیه دریای خزر، موضوع بررسی تراز آب این دریا در دستور کار قرار دارد و تفاهمنامههایی نیز میان کشورهای عضو به امضا رسیده است.
جبران افت شدید منابع زیرزمینی بهسادگی امکانپذیر نیست
رئیس سازمان هواشناسی کشور با اشاره به انواع خشکسالیها خاطرنشان کرد: خشکسالی تنها به مفهوم کمبارشی نیست، بلکه خشکسالیهای هواشناسی، کشاورزی و هیدرولوژیکی هر یک تعاریف و بازههای زمانی متفاوتی دارند. در حوزه آبشناسی، میزان آبهای زیرزمینی اهمیت اساسی دارد و حتی با ثبت بارشهای مناسب در یک سال، جبران افت شدید منابع زیرزمینی بهسادگی امکانپذیر نیست.
تاجبخشمسلمان درباره موضوع بارورسازی ابرها نیز گفت: در شرایط کنونی و بر اساس مستندات علمی جهانی، این روش بهعنوان راهکار عملیاتی برای حل بحران آب پذیرفته نشده است. موضع رسمی سازمان هواشناسی جهانی نیز عدم توصیه کشورها به اجرای عملیاتی این روش است و این موضوع همچنان در مرحله پژوهش و تحقیق قرار دارد. البته انجام مطالعات علمی و تحقیقاتی در این زمینه منع نشده، اما باید با شفافیت و آگاهیبخشی اعلام شود که بارورسازی نمیتواند کمبودهای جدی منابع آبی کشور را برطرف کند.
وی با تأکید بر نقش پیشبینیهای هواشناسی در تصمیمسازیهای کلان اظهار کرد: پیشبینیهای بلندمدت همواره با عدم قطعیت همراه است و هرچه بازه زمانی پیشبینی افزایش مییابد، میزان قطعیت کاهش پیدا میکند. از اینرو، لازم است در حوزههایی مانند کشاورزی و مدیریت منابع آب، سناریوهای مختلفی متناسب با تحقق یا عدم تحقق پیشبینیها طراحی شود تا امنیت غذایی و پایداری زیرساختهای کشور حفظ شود.
رئیس سازمان هواشناسی کشور در پایان با قدردانی از همکاری دستگاههای مرتبط و رسانهها، بر اهمیت اطلاعرسانی دقیق و علمی در حوزه اقلیم و منابع آب تأکید کرد و گفت: پیشبینیهای هواشناسی در سطح جهانی با دقت حدود ۷۰ درصد مبنای تصمیمگیری قرار میگیرد و بهرهگیری صحیح از این اطلاعات میتواند نقش مؤثری در کاهش آسیبپذیری کشور در برابر مخاطرات جوی داشته باشد.
انتهای پیام/