رأی در نیویورک، آتش در غزه؛ شکاف عمیق میان اجماع جهانی و واقعیت میدانی فلسطین
به گزارش خبرگزاری آنا، جهان بار دیگر میان کاغذ و خون ایستاده است؛ میان تالارهای شیشهای سازمان ملل، جایی که دیپلماتها با کارت رأی سرنوشتها را وزن میکنند و خیابانهای ویران غزه، کرانه باختری و روستاهای محاصره شده فلسطین، جایی که انسانها با جان خود هزینه سیاست را میپردازند.
در یک سوی این شکاف، رأی قاطع ۱۵۰ کشور به قطعنامههایی است که حق، آوارگی، اشغال و قانون بینالملل را یادآوری میکنند؛ و در سوی دیگر، صدای توپخانه، انفجار خانهها، شهادت امدادگران و یورش شهرکنشینانی که با حمایت مستقیم ارتش، جغرافیا را به زور بازنویسی میکنند.
تصویب ۵ قطعنامه به نفع فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل، صرفاً یک رویداد حقوقی یا تشریفات دیپلماتیک نیست؛ این رأیگیریها نشانه یک تغییر تدریجی، اما معنادار در افکار عمومی جهانی است؛ جهانی که پس از ماهها کشتار، محاصره و نقض مکرر آتشبس، دیگر بهسختی میتواند روایت رسمی رژیم صهیونیستی را بدون تردید بپذیرد.
با این حال، تناقض اصلی دقیقاً از همینجا آغاز میشود: هرچه لحن جهان در نیویورک تندتر میشود، رفتار میدانی تلآویو خشنتر، بیپرواتر و گستردهتر میگردد.
در نوار غزه، آتشبس به مفهومی کاغذی تقلیل یافته است. توپخانه ارتش اشغالگر شرق خانیونس را میکوبد، جنگندهها رفح و شرق غزه را هدف قرار میدهند و غیرنظامیانی که در میدانها و خیابانها بهسختی نفس میکشند، بهای نقضهای پیاپی را با جان خود میپردازند. شهادت نیروهای امدادی، از جمله سهیل دهمان در شمال غزه، تنها یک عدد در آمار تلفات نیست؛ بلکه نشانه عبور جنگ از آخرین خطوط قرمز انسانی است، جایی که حتی کسانی که برای نجات جانها میدوند نیز امنیت ندارند.
همزمان، در کرانه باختری، جنگ چهرهای متفاوت، اما به همان اندازه ویرانگر به خود گرفته است. نه با بمباران هوایی، بلکه با محاصره خزنده، یورشهای شبانه، به آتش کشیدن مزارع، قطع درختان، مصادره زمین و ارعاب سیستماتیک. روستای برقة در شمال غرب نابلس، نمونه عینی این راهبرد فرسایشی است؛ جایی که بیش از دو سال است تحت محاصره همزمان نظامیان و شهرکنشینان صهیونیست قرار دارد و ساکنانش هر روز با این پرسش از خواب بیدار میشوند که امشب نوبت کدام خانه است؟
در این میان، مواضع محتاطانه، اما قابلتوجه برخی بازیگران غربی، از جمله آلمان، تصویر پیچیدهتری از صحنه بینالمللی ترسیم میکند. برلین شهرکسازی را مغایر قوانین بینالمللی میداند و خشونت شهرکنشینان را محکوم میکند، اما این مواضع تا زمانی که به اهرمهای واقعی فشار سیاسی و اقتصادی ترجمه نشود، بیش از آنکه معادله را تغییر دهد، صرفاً نشانهای از نگرانی دیرهنگام خواهد بود؛ و فراتر از فلسطین، دامنه تنش در حال گسترش است. نفوذ نیروهای اسرائیلی به اطراف بیتجن در حومه دمشق و تخریب تأسیسات نظامی سابق، یادآور این واقعیت است که بحران فلسطین دیگر یک مسئله محلی یا حتی منطقهای صرف نیست؛ بلکه به گرهای امنیتی بدل شده که از مدیترانه تا شام امتداد یافته و نظم شکننده منطقه را هر روز شکنندهتر میکند.
این گزارش، تلاشی است برای کنار هم گذاشتن این دو تصویر متضاد: اجماع فزاینده جهانی در سطح دیپلماتیک و تشدید خشونت سازمانیافته در میدان. از آرای قاطع سازمان ملل و پیامهای سیاسی آن، تا روایت میدانی غزه، کرانه باختری و حاشیههای در حال انفجار منطقه؛ مسیری که نشان میدهد مسئله فلسطین، بیش از هر زمان دیگر، آزمونی برای صداقت نظام بینالملل و کارآمدی مفاهیمی، چون حقوق بشر، اشغال، و مسئولیت جهانی است.
سازمان ملل؛ ۵ قطعنامه، یک پیام واحد
مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز جمعه ۵ قطعنامه مرتبط با مسئله فلسطین را با آرایی قاطع به تصویب رساند؛ آرایی که از منظر دیپلماتیک، یکی از گستردهترین حمایتها از حقوق فلسطینیان در سالهای اخیر محسوب میشود.
قطعنامه مربوط به ارائه کمک به آوارگان فلسطینی با حمایت ۱۵۱ کشور تصویب شد و تنها ۱۰ کشور با آن مخالفت کردند. تمدید سهساله مأموریت آژانس امداد و کاریابی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (آنروا) هم با رأی مثبت ۱۴۵ کشور به تصویب رسید؛ نهادی که در ماههای اخیر بهطور مستقیم هدف فشارهای سیاسی اسرائیل و متحدانش قرار داشته است.
قطعنامه مربوط به اموال آوارگان فلسطینی و درآمدهای ناشی از آن نیز با حمایت ۱۵۷ کشور، یکی از قاطعترین آرای این نشست را به خود اختصاص داد.
در بعد حقوق بشری، قطعنامه بررسی نقضهای حقوق بشر رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی با وجود فشارهای سیاسی، رأی مثبت ۸۸ کشور را به همراه داشت و قطعنامه مخالفت با شهرکسازی اسرائیل در فلسطین و جولان اشغالی نیز با رأی ۱۴۶ کشور تصویب شد.
ریاض منصور، نماینده دائم فلسطین در سازمان ملل، این رأیگیریها را نشانه افزایش آگاهی جهانی نسبت به حقوق آوارگان فلسطینی و تداوم جنایات اسرائیل در غزه و کرانه باختری دانست و از کشورهایی که علیرغم فشارها به این قطعنامهها رأی مثبت دادند، قدردانی کرد.
غزه؛ نقض مداوم آتشبس و تداوم کشتار
همزمان با این تحولات دیپلماتیک، نوار غزه بار دیگر صحنه نقضهای گسترده آتشبس از سوی ارتش رژیم صهیونیستی بود. توپخانه اسرائیل مناطق شرقی شهر خانیونس در جنوب غزه را هدف قرار داد و حملات هوایی به شرق غزه، رفح و مناطق مختلف خانیونس ادامه یافت.
در شمال غرب نوار غزه، نیروهای اسرائیلی گروهی از غیرنظامیان فلسطینی را در میدان العطاطره هدف قرار دادند که بر اثر آن یک فلسطینی به شهادت رسید و سه نفر دیگر زخمی شدند. این حملات، نمونهای از الگوی تکراری هدف قرار دادن تجمعات غیرنظامی در شرایطی است که غزه همچنان با بحران شدید انسانی، کمبود امکانات درمانی و تخریب گسترده زیرساختها مواجه است.
امدادگران؛ عبور از خطوط قرمز
یکی از نگرانکنندهترین ابعاد حملات اخیر، هدف قرار دادن مستقیم نیروهای امدادی است. منابع پزشکی در شمال غزه اعلام کردند که «سهیل دهمان»، نیروی امداد و نجات فلسطینی، که در حمله ارتش اسرائیل به اطراف مسجد الرباط در بیتلاهیا زخمی شده بود، بر اثر شدت جراحات وارده به شهادت رسید.
شهادت امدادگران، نهتنها از منظر انسانی، بلکه از منظر حقوق بینالملل بشردوستانه نیز اهمیتی ویژه دارد. طبق کنوانسیونهای بینالمللی، نیروهای امدادی باید در هر شرایطی مصون از حمله باشند؛ با این حال، تکرار چنین حوادثی نشان میدهد این قواعد در غزه عملاً بیاعتبار شدهاند.
کرانه باختری؛ محاصره خزنده و پاکسازی تدریجی
در کرانه باختری، جنگ شکل متفاوتی به خود گرفته است. روستای برقة در شمال غرب نابلس، بیش از دو سال است که در محاصره کامل ارتش و شهرکنشینان صهیونیست قرار دارد؛ محاصرهای که نه با تانک و جنگنده، بلکه با فرسایش زندگی روزمره اجرا میشود.
یاسر راغب، از ساکنان این روستا، میگوید شهرکنشینان بامداد سهشنبه به خانه آنان حمله کرده و با ریختن بنزین، تراکتور و خودروهای خانواده را به آتش کشیدند. به گفته او، این سومین حمله طی چند روز اخیر بوده و اعضای خانواده سالهاست هدف بازداشت، تفتیش و فشار قرار دارند.
عمید دسوقی، عضو شورای محلی برقة، از یورشهای روزانه، تخریب مزارع، قطع درختان و محدودیتهای شدید رفتوآمد خبر میدهد و تأکید میکند که اسرائیل همزمان در پی مصادره بیش از ۴۶۰۰ دونم از اراضی این روستا برای اجرای طرحهای بهاصطلاح گردشگری است؛ طرحهایی که عملاً ارتباط جغرافیایی روستا را قطع میکند.
آلمان و غرب؛ هشدار بدون اقدام
در سطح دیپلماتیک، دولت آلمان همزمان با تدارک سفر صدراعظم این کشور به تلآویو، بار دیگر خواستار توقف شهرکسازی اسرائیل در کرانه باختری شد. معاون سخنگوی دولت آلمان تأکید کرده است که شهرکسازی برخلاف قوانین بینالمللی و قطعنامههای شورای امنیت است و خشونت شهرکنشینان علیه غیرنظامیان فلسطینی باید متوقف شود.
با این حال، منتقدان معتقدند چنین مواضعی در صورت نبود اقدامات عملی و فشارهای واقعی، تأثیر چندانی بر رفتار اسرائیل نخواهد داشت و بیشتر در چارچوب مدیریت افکار عمومی قابل ارزیابی است.
گسترش بحران؛ از فلسطین تا سوریه
دامنه تنشها به فلسطین محدود نمانده است. چنهدی پیش تلویزیون سوریه از نفوذ نیروهای اسرائیلی با دو تانک و هفت خودروی زرهی به اطراف روستای بیتجن در حومه دمشق خبر داد؛ اقدامی که با یورش به ساختمانها و انفجار مهمات قدیمی همراه بوده است.
این تحولات نشان میدهد بحران فلسطین، بهتدریج در حال پیوند خوردن با معادلات امنیتی گستردهتر منطقه است؛ موضوعی که میتواند پیامدهای پیشبینیناپذیری برای ثبات خاورمیانه داشته باشد.
شکاف میان مشروعیت و زور
به گزارش آنا، آنچه امروز در صحنه فلسطین و منطقه مشاهده میشود، تعارضی آشکار میان مشروعیت سیاسی و قدرت نظامی است. سازمان ملل و بخش بزرگی از جامعه جهانی، در سطح بیانیه و رأی، بر حقوق فلسطینیان تأکید میکنند؛ اما در میدان، اسرائیل همچنان دست برتر را با ابزار نظامی اعمال میکند.
این وضعیت، نهتنها اعتبار نظام بینالملل را به چالش میکشد، بلکه این پرسش اساسی را مطرح میکند که تا چه زمانی قطعنامهها بدون ضمانت اجرایی باقی خواهند ماند. تجربه نشان داده است که بدون هزینه سیاسی و اقتصادی واقعی، تغییر معناداری در رفتار اسرائیل رخ نخواهد داد.
در نهایت، فاصله میان رأی نیویورک و خون غزه، صرفاً یک فاصله جغرافیایی نیست؛ این فاصله، معیار سنجش صداقت جهان نسبت به مفاهیمی مانند حقوق بشر، اشغال و عدالت بینالمللی است. آزمونی که نتیجه آن، نه در سالنهای شیشهای سازمان ملل، بلکه در کوچههای ویران غزه، مزارع سوخته برقة و جانهای از دسترفته غیرنظامیان فلسطینی ثبت میشود.
انتهای پیام/