از امنیت جمعی تا بحرانسازی انفرادی؛ جزایر سهگانه آزمون عقلانیت امارات
«احمد دستمالچیان» سفیر سابق ایران در لبنان، در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، درباره بیانیه اخیر شورای همکاری خلیجفارس و طرح مجدد ادعاهای امارات درباره جزایر سهگانه و همچنین تأثیر این رفتارها بر امنیت دستهجمعی در منطقه غرب آسیا و خلیجفارس اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران از نخستین روزهای پیروزی انقلاب، اصل اساسی سیاست خارجی خود را بر توسعه رابطه «برادرانه، دوستانه و مبتنی بر حسننیت» با همسایگان، بهویژه دولتهای عربی حوزه خلیجفارس قرار داده است. این سیاست در طول چهار دهه گذشته همواره ثابت و تغییرناپذیر بوده و ایران در مقاطع حساس منطقهای نشان داده که صلح و ثبات همسایگان برایش اهمیت بنیادین دارد.
وی افزود: با وجود این حسن نیت، سالهاست برخی کشورهای عربی خلیجفارس با تحریکهای بیهوده امارات تلاش دارند روابط دوستانه را مخدوش کنند. امارات با صدور بیانیههای تنشزا درباره جزایر سهگانه و القای حاکمیت خیالی بر آنها، میکوشد فضای مثبت و همگرایانه شکلگرفته میان کشورهای منطقه را تخریب کند. این رفتارها نه با قواعد حقوق بینالملل سازگار است و نه با واقعیات ژئوپلیتیک. امارات باید بداند که اساساً جایگاهی برای طرح چنین ادعاهایی ندارد.
ایران در مقابل هر تهدیدی ایستادگی میکند
این دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران در برابر تهدیدهای خارجی تصریح کرد: ایران با تمام قدرت از حاکمیت سرزمینی خود دفاع میکند و در طول جنگ تحمیلی اخیر ثابت کرد که حتی در برابر یک جبهه بینالمللی شامل آمریکا، ناتو، کشورهای عربی و اروپا نیز عقبنشینی نمیکند. در جنگ ۸ ساله یک طرف عراق بود، اما طرف دیگر مجموعهای از قدرتهای جهانی. با این حال جمهوری اسلامی ایران با اقتدار ایستاد. بنابراین امارات که حالا با صدور بیانیه، ژست قدرتطلبانه میگیرد، باید واقعیتها را درک کند.
امنیت یکطرفه در خلیجفارس وجود ندارد
سفیر سابق ایران در لبنان با تأکید بر اینکه امنیت خلیجفارس قابل تجزیه نیست، گفت: اگر امنیت ایران خدشهدار شود، امنیت هیچ یک از کشورهای عربی منطقه نیز برقرار نخواهد ماند. امنیت یک کل بههمپیوسته است و سرنوشت همه کشورهای حاشیه خلیجفارس به هم وابسته است. امنیت نه خریدنی است، نه وارداتی و نه تحت هیچ شرایطی با تکیه بر آمریکا، انگلیس یا دیگر قدرتهای فرامنطقهای تأمین نمیشود.
وی ادامه داد: دهها سال است کشورهای حوزه خلیجفارس میلیاردها دلار به آمریکا پرداختهاند، اما نتیجه آن جنگ، ناامنی، باجگیری و بیثباتی بوده است. هیچگاه امنیت پایداری از طریق حضور نیروهای بیگانه شکل نگرفته و نخواهد گرفت.
نقش مخرب امارات در منطقه
دستمالچیان با انتقاد شدید از عملکرد امارات در سالهای گذشته بیان کرد: امارات در یمن، سودان و حتی در روندهای سیاسی منطقه فراتر از توان واقعی خود رفتار کرده و نقش شرارتآفرین به خود گرفته است. اقدامات این کشور نهتنها کمکی به ثبات منطقه نکرده، بلکه بحرانها را تشدید کرده است. اماراتی که در بسیاری از پروندههای منطقهای دخالتهای غیرمسئولانه داشته، حالا درباره جزایر سهگانه ادعاهای بیپایه مطرح میکند تا شاید بتواند ناکامیهای منطقهای خود را با تحریک احساسات ملیگرایانه پنهان کند.
وقت تجدیدنظر در سیاست مماشات با امارات رسیده است
وی ادامه داد: ایران تاکنون با خویشتنداری از درگیری و تشدید تنش با امارات خودداری کرده، اما این رفتار صبورانه موجب سوءبرداشت این کشور شده است. به نظر من وقت آن رسیده که جمهوری اسلامی ایران در سیاست مماشات تجدیدنظر کند تا امارات بداند برای رفتارهای تحریکآمیز خود باید هزینه بدهد. این هشدار نه تهدید است و نه تنشزایی؛ بلکه اقدامی ضروری برای جلوگیری از تداوم رفتارهای غیرمسئولانه ابوظبی است.
به گفته دستمالچیان، امارات کشوری کوچک است که «بیش از حد ظرفیت واقعی خود» رفتار میکند و تصور کرده پشتگرمی به آمریکا و رژیم صهیونیستی میتواند برایش مصونیت ایجاد کند. در صورت شعلهور شدن هر تنش در خلیج فارس، امارات نخستین کشوری خواهد بود که متضرر میشود.
امنیت منطقه؛ نیازمند درک مشترک و همکاری جمعی
این دیپلمات اسبق کشورمان در پاسخ به سؤال دیگری درباره نقش امنیت دستهجمعی گفت: رشد اقتصادی، پیشرفت و شکوفایی منطقه تنها زمانی محقق میشود که امنیت بهصورت جمعی تأمین شود. هیچ پروژه توسعهای در محیط ناامن امکانپذیر نیست.
وی با اشاره به حملات مکرر رژیم صهیونیستی به کشورهای منطقه افزود: رژیم صهیونیستی هر زمان احساس کند در موازنه منطقهای فرصتی پیدا شده، با گستاخی دست به حمله میزند؛ چه در سوریه، چه در قطر یا حتی در لبنان. این رفتارها نشان میدهد که اگر کشورهای منطقه متحد نباشند، رژیم صهیونیستی هر یک از آنها را هدف قرار خواهد داد.
شکلگیری نظم امنیتی جدید در منطقه
دستمالچیان سفرهای اخیر مقامات ترکیه، عربستان و پاکستان به تهران را نشانهای از تغییر نگاه منطقهای دانست و گفت: کشورها به این نتیجه رسیدهاند که امنیت باید از درون منطقه و با همکاری همسایگان ایجاد شود. نظم امنیتی جدیدی در حال شکلگیری است که هدف آن کاهش نقش آمریکا و جلوگیری از نفوذ رژیم صهیونیستی در خلیج فارس است.
او ادامه داد: کشورهای منطقه به این جمعبندی رسیدهاند که آمریکا از تنش سود میبرد، نه از ثبات. بنابراین باید ساختار امنیتی منطقه بر اساس اعتماد، گفتوگو و همکاری مشترک شکل گیرد.
پیمان ابراهیم و تکروی امارات
سفیر پیشین ایران در لبنان درباره اینکه آیا پیوستن امارات به پیمان ابراهیم مانع پیوستن این کشور به امنیت جمعی منطقه شده است گفت: قطعاً همینطور است. امارات بیش از حد مغرور شده و تصور میکند با اتکا به صهیونیستها میتواند نقش متفاوتی بازی کند. این توهم خطرناک است.
او با اشاره به مخالفت عربستان با پیوستن به پیمان ابراهیم پیش از تشکیل دولت مستقل فلسطینی گفت: عربستان برخلاف امارات، شرط مهمی برای صلح قائل شده و میداند که بدون حل مسئله فلسطین هیچ صلح پایداری شکل نمیگیرد.
اهداف آمریکا و اسرائیل: ادغام منطقهای و معامله قرن
دستمالچیان تصریح کرد: آمریکا و رژیم صهیونیستی دو پروژه را همزمان پیش میبرند؛ یکی معامله قرن که هدف آن حذف مسئله فلسطین و تبدیل غزه به یک منطقه تجاری ـ تفریحی است تا مردم فلسطین از سرزمین خود جدا شوند. دیگری طرح ادغام منطقهای است که هدف آن استیلای امنیتی، سیاسی و اقتصادی رژیم صهیونیستی بر منطقه است.
او تأکید کرد: این طرحها با واقعیت جهان عرب ناسازگار است. حتی اگر برخی حکومتها همراهی کنند، مردم منطقه با خشم و مقاومت پاسخ خواهند داد. افکار عمومی عرب هرگز کشتارهای بیسابقه صهیونیستها را فراموش نخواهد کرد.
هشدار درباره آینده امارات
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: اگر امارات واقعیتهای منطقه را نادیده بگیرد، روزی این رفتارهای تکبرآمیز دامن خودش را خواهد گرفت. امنیت انفرادی در این منطقه غیرممکن است و هیچ کشوری نمیتواند از ساختار جمعی امنیت جدا شود.
لزوم بازگشت به گفتوگو و همکاری منطقهای
دستمالچیان با اشاره به تجربه سقوط سوریه در سالهای گذشته و تلاش صهیونیستها برای تضعیف محور مقاومت گفت: اگر محور مقاومت تضعیف شود، رژیم صهیونیستی جایی برای هیچ کشوری نمیگذارد. تجربه نشان داده هرگاه مقاومت ضعیف شده، حملات گستاخانه اسرائیل افزایش یافته است.
وی افزود: دشمن مشترک ما روشن است و کشورهای منطقه باید اختلافها را کنار بگذارند و به سمت همکاری، صلح و همگرایی حرکت کنند. این تنها راه مصون ماندن از خطرات صهیونیستها و حامیان غربی آنهاست.
جمعبندی
سفیر پیشین ایران در لبنان در پایان تأکید کرد: امارات، عربستان، قطر، کویت، بحرین و همه کشورهای منطقه باید در این شرایط خاص به سوی گفتوگوی مستقیم و همکاری امنیتی حرکت کنند. خلیجفارس ظرفیت تبدیل شدن به امنترین منطقه جهان را دارد، اگر کشورهای آن به جای دشمنی و طرح ادعاهای بیاساس، به سمت عقلانیت و همگرایی حرکت کنند.
انتهای پیام/