23 تیر؛ نقطه عطفی در تاریخ آموزش عالی استان ایلام

جوامعی که دانشگاه و دانشگاهیان در حاشیه تحولات آنها قرار دارند، نمی‌توانند در شرایط پرتلاطمی که بر عرصه علم و پیشرفت حاکم است به سلامت به مقصد برسند.

واقعیت غیرقابل کتمان این است که چالش‌های عمده جوامع امروزین را باید در چالش علمی و اندیشه‌ای جستجو کرد. دانشگاه با قرار گرفتن در جایگاه اصلی خود می‌تواند نقش اساسی در مدیریت مشکلات، بحران‌ها و چالش‌های جامعه داشته باشد. به قول فرانسیس بیکن، نهاد دانشگاه باید بتواند بیچارگی و بدبختی بشر را کاهش دهد و وضعیت او را بهبود بخشد و تقویت کند.

در استان ایلام به عنوان یک استان محروم و توسعه نیافته، دانشگاه یکی از مهم‌ترین عوامل مقابله با توسعه نیافتگی و محرومیت فکری و فرهنگی این استان است. در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی نقش مهم و قابل توجهی در توسعه سیاسی، فرهنگی و مدیریتی استان ایلام ایفا کرده است.

این دانشگاه در حالی در سال ۱۳۷۷ با ۴ رشته کاردانی و با ۲۲۰ دانشجو آغاز به کار کرد که ایلام آخرین استان کشور بود که دانشگاه آزاد اسلامی در آن راه‌اندازی شد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام تا سال ۱۳۹۵ بیش از ۲۰ هزار دانشجو فارغ التحصیل کرده است که بخش اعظمی از این دانشجویان امروز مدیران ارشد استان هستند؛ به عبارت دیگر این دانشگاه، نقش مهم و اساسی در آموزش مدیران استان ایفا کرده است.

واحد ایلام اکنون ۶۲۰۰ دانشجو دارد. از این تعداد ۳۸۰۰ دانشجو در مقاطع ارشد و دکتری مشغول به تحصیل هستند. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام دارای ۱۲۰ رشته تحصیلی است که از این تعداد ۴۷ رشته ارشد و دکتری هستند. ۸۲ درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی مراکز آموزش عالی استان در واحد ایلام مشغول به تحصیل بوده که این نشان دهنده نقش مؤثر این واحد در گسترش تحصیلات تکمیلی استان است.

در حالی که تربیت و آموزش نیروی انسانی متخصص و تولیدکننده دانش توسط نظام آموزش عالی هر کشور می‌تواند از عوامل مؤثر در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن کشور باشد، این نقش به‌ویژه در توسعه انسانی کارآزموده کشور‌ها و پرورش افراد متخصص به ویژه اعضای هیات علمی انکارناپذیر است.

در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام با داشتن ۱۴۵ عضو هیأت علمی و تولیدات علمی ملی و جهانی نقش مؤثری در توسعه علمی و معرفتی استان ایفا کرده است. اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد واحد ایلام با تألیف و ترجمه ۸۷ جلد کتاب و ارائه ۱۵۰۰ مقاله معتبر در ژورنال‌های داخلی و خارجی نقش مؤثری در تولید علم ایفا کرده‌اند؛ از این تعداد، ۳۱۰ مقاله ISI و ۱۱۰ مقاله ISC هستند.

تولیدات علمی این دانشگاه در راستای توسعه علمی کشور و بر اساس ارتقای جایگاه ایران در منطقه و در راستای سند چشم انداز است. در این سند بر ضرورت توجه به پرورش نیروی انسانی برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی بر سهم بر‌تر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی تاکید و در سایه توانمندی‌های علمی این دانشگاه تاکنون بیش از ۱۵ همایش ملی-منطقه‌ای و استانی برگزار شده است.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام به لحاظ مراکز آزمایشگاهی و کارگاه‌های آموزشی در شرایط مناسبی قرار دارد. این واحد دارای ۴۸ آزمایشگاه و کارگاه بوده که آزمایشگاه شیمی آن از لحاظ تجهیزات آزمایشگاهی در غرب کشور نمونه است.

این دانشگاه در کنار فعالیت‌های علمی- پژوهشی از فعالیت‌های اجتماعی، مذهبی و فرهنگی نیز غافل نشده است. حضور فعال در برگزاری پروژه بزرگ اربعین حسینی یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام در دو سال اخیر موفق به انجام آن شده است.

این پروژه اخیراً با سفر دکتر طه هاشمی معاون دانشجویی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی به مهران، وارد مرحله جدیدی از فعالیت خود شده است. در این سفر مجوز مشارکت واحدهای دانشگاهی کشور برای ایجاد مجتمع خدماتی و مهمانسرا برای زوار خانواده دانشگاه آزاد اسلامی در مهران صادر و واحد ایلام به عنوان پایلوت و دبیری ستاد اربعین دانشگاه آزاد اسلامی در کشور انتخاب شد.

در کنار این پروژه عظیم انجام طرح‌های فرهنگی ماندگار و فعال شدن ۲۰ تشکل، کانون و هیأت‌های مذهبی از دیگر فعالیت‌های واحد ایلام است. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام دارای یک مرکز رشد نیز هست.

اگر بخواهیم نگاهی منصفانه به نقش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه استان داشته باشیم، می‌توانیم بگوییم این واحد در کنار سایر مراکز آموزش عالی استان به عنوان قلب تپنده توسعه علمی و فرهنگی استان ایلام عمل کرده است. هر چند مشارکت این دانشگاه در پروژه‌هایی که با توسعه اقتصادی این استان در ارتباط است نیز غیرقابل انکار است. امیدواریم این دانشگاه بتواند همچنان در مدار علمی و معرفتی خود حرکت کند و بیش از بیش در توسعه استان نقش‌آفرینی کند.

۲۳ تیرماه ۱۳۷۷ سالروز تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام نقطه عطفی در تاریخ آموزش عالی استان است و این‌جانب به نمایندگی از استادان، کارکنان و دانشجویان این واحد دانشگاهی از تمام مدیران و مسئولانی که در راستای اعتلای این واحد دانشگاهی و خدمت به مردم استان ایلام گام برداشته‌اند، قدردانی و تشکر می‌کنم.

* رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان و واحد ایلام