جشنواره موسیقی بسیج؛ ترکیب داستان و تجربه زیسته هنرمندان

به گزارش خبرگزاری آنا، نشست خبری و رونمایی از پوستر جشنوراه‌های شعر، موسیقی و تئاتر بسیج هنرمندان صبح روز یک‌شنبه ۱۸ آبان در دانشگاه جامع انقلاب اسلامی برگزار شد.

آرش زینال‌خیری، رئیس سازمان بسیج هنرمندان، در ابتدای این نشست گفت: خدا را شکر می‌کنم که امسال نیز توانستیم مقدمات برگزاری جشنواره‌های هنری را فراهم کنیم. با حمایت‌های سردار سلیمانی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین، مقرر شد جشنواره موسیقی بسیج که پیش‌تر دو سالانه برگزار می‌شد، از این پس به صورت سالانه برگزار شود؛ همان‌طور که جشنواره‌های فیلم و تئاتر بسیج نیز از دو سال گذشته با تصمیم ایشان سالانه شده‌اند. وی ادامه داد: عرصه فرهنگ و هنر، مجالی نیست که بتوان در آن وقفه ایجاد کرد، چراکه هر فاصله‌ای در این حوزه، موجب رکود جریان فرهنگی خواهد شد. از این رو تلاش ما بر این است که جشنواره‌های بسیج هنرمندان پیوسته و منسجم ادامه یابد.

زینال‌خیری در ادامه اظهار کرد: اولویت ما در برگزاری جشنواره‌ها، استان‌ها هستند؛ زیرا حرکت فرهنگی و هنری باید از دل استان‌ها و شهرستان‌ها آغاز شود و سپس در قالب جشنواره ملی ادامه پیدا کند. این جشنواره‌های ملی نیز همانند سال‌های گذشته یا در شهر‌های مرزی کشور، یا در پایتخت و یا به‌صورت خاص در برخی نقاط ویژه برگزار خواهند شد. 

رئیس بسیج هنرمندان تصریح کرد: در اینجا لازم می‌دانم از دبیران محترم جشنواره‌ها تشکر کنم که با وجود مشغله‌های فراوان، مسئولیت این رویداد‌ها را پذیرفته‌اند. از جمله استاد رضا مهدوی که دبیری هفتمین جشنواره موسیقی «آوای عشق» را بر عهده دارند و همواره با همراهی انجمن موسیقی و شورای سیاست‌گذاری در کنار سازمان بسیج هنرمندان بوده‌اند. همچنین از استاد محدثی، شاعر برجسته و انقلابی کشور، و اعضای انجمن شعر سازمان بسیج هنرمندان قدردانی می‌کنم که همواره با اخلاص و انگیزه در این مسیر حضور فعال دارند.

روایت موسیقی از مردم و برای مردم

رضا مهدوی، دبیر جشنواره موسیقی و سرود بسیج هنرمندان در این نشست با تأکید بر رویکرد مردمی جشنواره گفت:در این دوره از جشنواره، تلاش کرده‌ایم روایت را در محور آثار قرار دهیم. هدف ما آن است که آثار شرکت‌کنندگان صرفاً اجرای یک قطعه نباشد، بلکه روایتگر یک داستان یا تجربه زیسته باشد. ممکن است نوازنده‌ای از خراسان با ساز دوتار خود، بر اساس سنت فرهنگی و موسیقایی منطقه‌اش، موضوعاتی همچون «جنگ ۱۲ روزه» را دست‌مایه قرار دهد و آن را در قالب نقالی یا نوعی نمایش موسیقایی به صحنه بیاورد. چنین رویکردی، به جشنواره جذابیت و تنوع بیشتری می‌بخشد.

مهدوی با اشاره به تغییرات ساختاری جشنواره افزود: در این دوره، سعی کرده‌ایم انتخاب‌ها و داوری‌ها چابک‌تر انجام شود. جوایز جشنواره نیز نسبت به سایر رویداد‌های مشابه، چه از نظر مادی و چه معنوی، در سطح بالاتری قرار دارد. تجربه سال گذشته نشان داد که این تصمیم مورد استقبال هنرمندان قرار گرفت و حتی موجب شد نگاه سایر جشنواره‌ها به موضوع سرود تغییر کند. 

سرود؛ سهل و ممتنع‌ترین گونه موسیقایی

او با تأکید بر اهمیت سرود در تاریخ موسیقی انقلاب اسلامی گفت: سرود، اثری است که در عین سادگی، پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. هر آهنگساز یا استاد موسیقی نمی‌تواند سرود بسازد. نمونه‌های ماندگاری، چون آثار استاد حمید شاهنگیان در دوران انقلاب یا سرود‌های استاد اسفندیار قره‌باغی – از جمله «ننگ بر تو‌ای آمریکا» – همچنان در ذهن مردم زنده‌اند و کمتر اثری توانسته جایگزین آنها شود. این آثار در ظاهر ساختاری ساده دارند، اما در واقع، برآمده از درک عمیق از مردم و زمانه‌اند.

مهدوی افزود: متأسفانه امروز برخی آثار که در رسانه ملی پخش می‌شوند، صرفاً ظاهری شبیه سرود دارند، اما در ماهیت، موسیقی عامه‌پسندند. حضور چند کودک یا نوجوان بر صحنه و اجرای گروهی، الزاماً به معنای سرود نیست. سرود باید پیام داشته باشد، انگیزه بیافریند و برآمده از روح جمعی مردم باشد.

بسیج؛ بازوی فکری و فرهنگی

دبیر جشنواره با اشاره به نقش بسیج هنرمندان در عرصه فرهنگی گفت: در این جشنواره، ما تنها یک بازوی اجرایی برای نهاد‌های فرهنگی کشور نیستیم؛ بلکه در کنار فعالیت اجرایی، وظیفه سیاست‌گذاری فرهنگی را نیز بر عهده داریم.انجمن موسیقی بسیج و شورای سیاست‌گذاری با حضور اعضایی صاحب‌نظر و متخصص، می‌توانند جریان‌سازی و خط‌دهی مؤثری در فضای فرهنگی کشور داشته باشند.

مهدوی در ادامه به کم‌توجهی برخی نهاد‌ها نسبت به ظرفیت بسیج هنرمندان اعتراض کرد و گفت:در زمان تدوین سند ملی موسیقی، متأسفانه انجمن مرکزی بسیج هنرمندان کشور نادیده گرفته شد. تنها سه نهاد ـ وزارت ارشاد، صداوسیما و حوزه هنری ـ در شورا حضور یافتند، در حالی که مجموعه‌هایی، چون سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و بسیج هنرمندان نیز فعالیت‌های جدی و تأثیرگذاری در این عرصه دارند. بسیج هنرمندان، نهادی مردمی است که در سراسر کشور، هنرمندان را حمایت می‌کند و برنامه‌های آموزشی، تولیدی و فرهنگی متعددی دارد.

مهدوی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به سیاست جذب حداکثری در جشنواره گفت: از سال گذشته تصمیم گرفتیم حضور در جشنواره صرفاً به هنرمندان بسیجی محدود نباشد. هدف ما این است که نشان دهیم بسیج متعلق به همه مردم است. ممکن است هنرمندی تاکنون در پایگاه بسیج فعالیتی نداشته، اما علاقه‌مند باشد اثر خود را به جشنواره ارائه کند. در چنین حالتی، ما با روی باز از او استقبال می‌کنیم. او افزود: سال گذشته شاهد بودیم بسیاری از شرکت‌کنندگان برای نخستین‌بار در این جشنواره حضور یافتند و حتی تعدادی از آنان که عضو رسمی بسیج نبودند، برگزیده شدند. پس از آن، سازمان بسیج از این افراد حمایت کرد و برایشان کارت فعال هنری صادر شد. این رویکرد باعث شد حس تعلق به بسیج در میان هنرمندان گسترش یابد و آنان بدانند این سازمان متعلق به خودشان است.

رشد چشمگیر شرکت‌کنندگان

مهدوی با اشاره به آمار‌های سال گذشته گفت: در دوره قبل، با وجود برگزاری جشنواره‌ای دو روزه، بیش از هشت هزار نفر در سراسر کشور در آن شرکت کردند. این در حالی است که حتی جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر با تمام گستردگی‌اش، در دوره‌ای که بنده مسئولیت اجرایی آن را داشتم، با افزایش تعداد روز‌ها و سالن‌ها، تنها حدود ۱۲۵۰ شرکت‌کننده داشت.

او افزود: این استقبال گسترده نشان می‌دهد مردم و هنرمندان ارتباط عمیقی با مفاهیم اصیل سرود و موسیقی انقلابی دارند. امسال نیز با حمایت‌های سازمان بسیج هنرمندان، امیدواریم بتوانیم گام‌های محکم‌تری برداریم و این جریان مردمی را پرقدرت‌تر از گذشته ادامه دهیم.