تعداد کم شکایات مردمی، معیار درستی برای میزان خطاهای پزشکی نیست

ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا در خصوص علل بروز خطاهای پزشکی در کشور اظهار کرد: موضوع خطای پزشکی در کشورهای پیشرفته نیز اتفاق می افتد. بروز خطای پزشکی معمولا دو قسمت دارد از جمله اینکه عمده علت آن علل سیستماتیک و علت دیگر نیز خطای انسانی است که بروز خطای انسانی نیز دلایل متنوع و گسترده‌ای از جمله ضعف آموزش، ضعف مهارت‌های فردی، فشار کاری و خستگی دارد؛ بر همین اساس در هر کشور و سطحی باید بر اساس مطالعات میدانی تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی صورت گیرد. متاسفانه قبلا در کشور ما چنین مطالعاتی به میزان کافی وجود نداشت اما هم‌اکنون مطالعات و اقدامات لازم در این زمینه در حال انجام است.

وی در مورد اظهارات برخی از نمایندگان مجلس و مسئولان سازمان نظام پزشکی مبنی بر افزایش پنج درصدی خطای پزشکی نسبت به سال گذشته گفت: آمارهایی که در خطاهای پزشکی اعلام می‌شود در واقع ضریب شکایات است و شکایات در کشور ما نسبت به میزان خدمات پزشکی صورت گرفته محاسبه می شود. سالانه 80 میلیون بار بستری در کشور داریم که هر بستری مشتمل بر اقدامات متعدد درمانی است و همچنین بیش از 80 میلیون بار در سال مراجعه به خدمات سطوح مختلف سرپایی داریم که تعداد شکایات 10 تا 20 هزار موردی از ارائه این خدمات می‌تواند دو علت داشته باشد یا تعداد خطای پزشکی در کشور کم است و یا میزان شکایت مردم بسیار اندک است و معمولا شکایت نمی‌کنند بنابراین تغییراتی که در این 20 هزار شکایت رخ می‌دهد نمی‌تواند تابلوی مناسبی از خطای پزشکی باشد که اعلام کنیم خطای پزشکی در کشور افزایش داشته است یا کاهش. البته مسلما خطای پزشکی در کشور موضوع مهمی است که حتی گزارش یک مورد آن‌هم زیاد است.

سخنگوی وزارت بهداشت در مورد تشکیل کمیته پیشگیری از خطاهای پزشکی گفت: شورایی در سطح بسیار بالا از معاونان درمان، پژوهشی آموزشی، بهداشتی، پرستاری و توسعه و مدیریت منابع تشکیل شده است و این افراد با تشکیل جلسات متعدد به این منظور الگوهای جهانی را مورد بحث و بررسی قرار داده‌اند.

حریرچی یادآور شد: این کمیته آمارهای موجود ایران را در زمینه خطای پزشکی بررسی کرده و اقدامات پژوهشی و کارشناسی در این زمینه صورت داده‌اند. همچنین تصمیمات مهمی نیز در این زمینه اتخاذ شده است به عنوان مثال موضوع ایمنی بیمار به یکی از اولویت‌های بسیار وزارت بهداشت تبدیل شده است به طوری که کیفیت، اعتبار بخشی و ایمنی بیمار از اولویت‌های مهم محسوب می‌شود و از ابعاد بسیار مهم اداره بیمارستان است که اهمیت بیشتر آموزش مدیر بیمارستان را ضروری می‌کند. در حالی که مسایل مربوط به ایمنی بیماری در گذشته معیار ضعیفی برای اعتبار بخشی بیمارستانی بود اما هم اکنون تعداد قابل توجهی از اعتباربخشی بیمارستان‌ها مربوط به دستور العمل ایمنی بیمار است و بیمارستان ها برای اعتبار بخشی خود باید این شروط لازم را رعایت کنند.