برابری در تحصیل، نابرابری در اشتغال!

به گزارش خبرنگار آنا، بر اساس داده‌های آماری منتشرشده، سازمان آمار نرخ بیکاری مردان در مقاطع تحصیلی مختلف روندی نزولی داشته است؛ به این معنا که با هر پله افزایش در سطح تحصیلات، احتمال بیکاری کاهش یافته است. نرخ بیکاری مردان از ۶.۲درصد در مقطع کارشناسی به ۲.۶درصد در کاردانی رسیده و در مقاطع ارشد و دکتری به کمتر از یک درصد کاهش یافته است.

اما در میان زنان، الگوی کاملاً متفاوتی دیده می‌شود. نرخ بیکاری آنان در همه درجات تحصیلی به مراتب بالاتر از مردان گزارش شده و بیشترین رقم مربوط به مقطع کارشناسی با ۲۳.۳درصد است. پس از آن، کاردانی با ۲۰.۶درصد، کارشناسی ارشد با ۶.۲درصد و دکتری با ۲.۸درصد قرار دارند.

این تفاوت آماری نشان می‌دهد که افزایش تحصیلات در میان زنان نه‌تنها تضمینی برای اشتغال نیست بلکه گاه به بیکاری طولانی‌مدت منجر می‌شود. در مقابل، مردان با تحصیلات بالاتر به‌مراتب سریع‌تر جذب بازار کار می‌شوند.

شکاف جنسیتی در بازار کار

کارشناسان بازار کار بر این باورند که بخشی از این تفاوت ناشی از ترکیب اشتغال‌پذیری رشته‌هاست؛ زنان بیشتر در رشته‌های علوم انسانی و آموزشی تحصیل می‌کنند، درحالی‌که فرصت‌های شغلی این رشته‌ها در بازار ایران محدود است.

افزون بر این، سوگیری‌های غیررسمی در فرآیند جذب نیرو، مسئولیت‌های خانوادگی و محدودیت‌های فرهنگی در اشتغال زنان نیز به تداوم این شکاف دامن زده است.

داده‌های فوق بیانگر آن است که بازار کار ایران دچار نوعی اشباع تحصیلات مؤثر میان زنان شده است؛ جایی که مدرک تحصیلی دیگر مزیتی رقابتی محسوب نمی‌شود. ادامه این روند می‌تواند به شکل‌گیری گروهی از زنان تحصیل‌کرده غیرشاغل بینجامد؛ پدیده‌ای که تبعات اجتماعی چون وابستگی اقتصادی، بی‌انگیزگی تحصیلی و افزایش مهاجرت نیروی متخصص زن را در پی خواهد داشت.

به نظر می‌رسد بازنگری در سیاست‌های آموزش عالی و طراحی فرصت‌های مهارت‌محور برای زنان تحصیل‌کرده می‌تواند یکی از گام‌های اصلی در کاهش این شکاف باشد؛ در غیر این صورت، فاصله میان «دانش‌آموخته بودن» و «شاغل بودن» برای نیمی از جامعه تداوم خواهد داشت.

اتنهای پیام/