هوش مصنوعی جای پزشک را نمیگیرد، اما کسانی که با آن کار نمیکنند را حذف میکند
دنیا صدری، عضو هیئت علمی گروه آسیبشناسی فک و صورت دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی، در گفتوگو با خبرنگار آنا، با بیان اینکه استفاده از هوش مصنوعی در فرآیندهای آموزش پزشکی مانند یک تیغ دو لبه عمل میکند، گفت: از یک سو، ابزارهای هوش مصنوعی فرصتی ارزشمند محسوب میشوند و از سوی دیگر، چالشها و تهدیدهایی را نیز به همراه دارند. بهعنوان مثال، امروزه بسیاری از اسلایدهای آموزشی، پاورپوینتها و حتی تدوین مطالب علمی با کمک کلمات کلیدی و هوش مصنوعی تسهیل شده است. این فناوری در فرآیندهای تشخیص و درمان بیماریها نیز کارایی قابل توجهی داشته است؛ بهطوریکه با ارائه یک پِرامْپت یا دستورالعمل دقیق، میتوان بهراحتی به نتایج مطلوب دست یافت.
وی در ادامه افزود: در حوزه تشخیص بیماریهای دهان و دندان، هوش مصنوعی قادر است با دقت و سرعت بالا، مواردی مانند شکستگیها و ترکهای دندانی، ضایعات سرطانی و کیستهای فک را شناسایی کند. همچنین در زمینه پژوهش، نگارش مقالات علمی بهمراتب سادهتر شده است؛ چراکه جمعآوری منابع و مقالات مرتبط با استفاده از کلمات کلیدی و پرامپتهای دقیق توسط هوش مصنوعی انجام میشود و این امر، سرعت فرآیند پژوهش را بهطور چشمگیری افزایش داده است.
صدری درباره کاربردهای تشخیصی و درمانی هوش مصنوعی در رشته دندانپزشکی، نمونههای بیشتری ارائه کرد و گفت: هنگامی که رادیوگرافی لترال سفالومتری (تصویربرداری دقیق از وضعیت فک بالا و پایین) انجام میشود، هوش مصنوعی میتواند این تصاویر را بهطور کامل تحلیل کند. در این مورد، هوش مصنوعی بیشتر بهعنوان یک دستیار متخصص عمل میکند. همچنین در ارتودنسی، با استفاده از دادههای رادیوگرافی لترال سفالومتری، هوش مصنوعی میتواند طرح درمان مناسبی را به پزشک پیشنهاد دهد.
این متخصص حوزه دندانپزشکی با اشاره به سایر کاربردهای هوش مصنوعی در این رشته، ادامه داد: در حوزه ایمپلنت نیز، دادههای اسکن داخل دهانی و تصاویر سیبیسیتی (CBCT) ترکیب شده و یک راهنمای جراحی (Surgical Guide) در اختیار متخصص قرار میگیرد تا بهترین محل برای کاشت ایمپلنت تعیین شود. با این حال، عمل جراحی نهایی همچنان توسط پزشک انجام میشود و هوش مصنوعی در این حوزه تنها بهعنوان یک ابزار کمکی بهکار گرفته میشود.
وی با تأکید بر لزوم گنجاندن آموزش هوش مصنوعی در برنامههای درسی، گفت: علیرغم پیشرفتهای گسترده هوش مصنوعی، هنوز جای آموزش کاربردی این فناوری در واحدهای درسی دانشجویان دندانپزشکی و سایر رشتههای پزشکی خالی است. اگرچه در حال حاضر واحدی با عنوان کاربرد رایانه در دندانپزشکی وجود دارد که در آن ابزارهای هوش مصنوعی به دانشجویان معرفی میشوند، اما قطعاً در بازنگری جدید کُریکولوم دندانپزشکی، یک واحد مجزا و تخصصی برای آموزش هوش مصنوعی در نظر گرفته خواهد شد؛ چرا که سرعت پیشرفت این فناوری آنچنان بالاست که آموزشها نیز باید با آن همگام شوند.
صدری همچنین به لزوم تقویت دانش اساتید در این حوزه اشاره کرد و ادامه داد: تاکنون سه وبینار برای اعضای هیئت علمی در خصوص آشنایی با هوش مصنوعی برگزار شده که با استقبال خوبی همراه بوده است. همچنین دو سال متوالی، کنگرهای بینرشتهای با عنوان کنگره هوش مصنوعی با مشارکت گروههای پزشکی و مهندسی برگزار شده است.
وی در ادامه به کاربرد فناوریهای واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) در آموزش پزشکی اشاره کرد و افزود: در دنیا، استفاده از واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در آموزش پزشکی و دندانپزشکی بسیار رایج شده است. این فناوریها به دانشجویان این امکان را میدهند که پیش از مواجهه با بیماران واقعی، تمامی شرایط درمانی را در محیطهای شبیهسازیشده تجربه کنند؛ همانگونه که خلبانان ابتدا در شبیهساز آموزش میبینند.
عضو هیئت علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی در پایان به آینده شغلی رشته دندانپزشکی در عصر هوش مصنوعی پرداخت و گفت: در حال حاضر، هوش مصنوعی در پزشکی و دندانپزشکی تنها نقش یک ابزار کمکی را ایفا میکند و نمیتواند جایگزین پزشک یا دندانپزشک شود. با این حال، کسانی که توانایی استفاده از این فناوری را دارند، در آینده جایگزین کسانی خواهند شد که با آن آشنا نیستند؛ یعنی عملاً از عرصه رقابت حذف خواهند شد.
وی در پایان افزود: بر اساس مطالعهای که در دانشکده ما روی حدود ۳۰۰ نفر از اعضای هیئت علمی، رزیدنتها و دانشجویان انجام شد، نگرش اعضای هیئت علمی نسبت به استفاده از هوش مصنوعی مثبتتر از سایر گروهها بود. این یافته نشان میدهد که آینده آموزش و درمان در دندانپزشکی بهشدت تحت تأثیر این فناوری قرار خواهد گرفت.
انتهای پیام/