بلاکچین در ایران و ۱۰ میلیون کاربر در پیچ‌وخم قوانین/ راهکار پیوستن رمزارزها به بازار مالی و برون‌رفت از تحریم‌ها

به گزارش خبرگزاری آنا؛ رمزارز‌ها در ایران با وجود محبوبیت فزاینده بین مردم، همچنان با چالش‌های قانونی و نظارتی مواجه‌اند. بانک مرکزی ایران خرید و فروش رمزارز‌ها را در داخل کشور به صورت رسمی مجاز ندانسته، اما استخراج آنها (ماینینگ) تحت شرایط خاص و با دریافت مجوز از وزارت صمت قانونی است.

از سوی دیگر، بسیاری از مردم از رمزارز‌ها به عنوان ابزار سرمایه‌گذاری یا انتقال پول استفاده می‌کنند، اما نبود قانون‌گذاری شفاف، ریسک‌هایی مثل کلاهبرداری، نوسانات شدید قیمت و نبود حمایت قانونی در صورت بروز مشکل را افزایش داده است.در مجموع، رمزارز‌ها در ایران در یک وضعیت خاکستری قانونی قرار دارند: استفاده از آنها ممنوع نیست، اما مجاز هم به‌طور کامل شناخته نشده و کاربران باید با دقت و آگاهی وارد این حوزه شوند.

در همین رابطه عیسی کشاورز، عضو انجمن صرافان رمزارز ایران، با اشاره به چالش‌های چندوجهی قانون‌گذاری حوزه رمزارز در کشور، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی آنا بر ضرورت همگرایی کل نظام ملی تأکید کرد و گفت: برای مدیریت و قانون‌گذاری کارآمد این حوزه، نیازمند ایجاد یک سازمان مستقل هستیم که بتواند همه ظرفیت‌ها و بازیگران مختلف را در کنار هم قرار دهد.

کشاورز ضمن اشاره به مشکلات موجود در قوانین کشور درباره فناوری‌های نوین گفت: در دنیا برای فناوری‌های جدید معمولاً چارچوب‌های قانونی خاص و انعطاف‌پذیری ایجاد می‌شود تا این فناوری‌ها بتوانند در کنار قوانین موجود رشد کنند. اما متأسفانه در ایران چنین ساختار‌های حمایتی وجود ندارد و همین باعث می‌شود هم فناوری‌های نوین و هم قوانین سنتی با هم دچار تعارض و تناقض شوند.

وی افزود: نبود چارچوب‌های مناسب باعث شده تا رمزارز‌ها ابتدا به عنوان کلاهبرداری و غیرقانونی شناخته شوند، سپس به تدریج مسیر قانونی شدن را طی کنند.

چالش‌های متعدد قانون‌گذاری رمزارز‌ها

عضو انجمن صرافان رمزارز ایران به پیچیدگی‌های متنوع حوزه رمزارز اشاره کرد و گفت: مسئله رمزارز چندوجهی است و بازیگران متعددی در این حوزه دخیل هستند؛ از استخراج که بیشتر به وزارت صنعت مربوط است، تا کارکرد پولی که با بانک مرکزی در ارتباط است، و از نقش رمزارز‌ها در بورس و دارایی‌ها گرفته تا بحث دانش‌بنیان بودن و بستر شبکه آنلاین آن به موضوع مرتبط است. 

وی تأکید کرد: این تنوع بازیگران و حوزه‌ها باعث شده قوانین درگیر تناقض و ابهام شوند و هر نهاد بخواهد سهم خود را در این حوزه ایفا کند.

برای توسعه صنعت رمز ارزها در کشور اگر یک سازمان مستقل و متمرکز همانند مدل‌های موفق جهانی داشته باشیم که بتواند همه ظرفیت‌ها و بازیگران را گرد هم بیاورد، فرآیند قانون‌گذاری و مدیریت رمزارز‌ها بسیار کارآمدتر و سریع‌تر پیش خواهد رفت.این راهکار کلید حل مشکلات فعلی است.بدون چنین ساختاری، تعارضات و مشکلات موجود در این حوزه همچنان ادامه خواهد داشت و به نفع توسعه فناوری‌های نوین در کشور نیست

آینده رمزارز‌ها در ایران

کشاورز، آینده رمزارز‌ها در ایران را روشن دانست و گفت: رمزارز‌ها با تغییر نظام‌های پرداخت، سرمایه‌گذاری و دارایی‌ها، در آینده‌ای نزدیک به بخشی جدایی‌ناپذیر از بازار مالی کشور تبدیل خواهند شد. در یک یا دو سال آینده با شفاف‌تر شدن قوانین و ورود بازیگران جدید، شاهد تحولات قابل توجهی در این حوزه خواهیم بود.

عضو انجمن صرافان رمزارز ایران، در ادامه اظهارات خود به موضوع راهکار‌های پیشنهادی برای توسعه بازار رمز ارز در ایران و رفع چالش‌های امنیتی و تحریمی اشاره کرد و گفت:نکته بسیار مهم حضور رمز ارز‌ها در بخش رسمی اقتصاد ایران است. به طور مشخص به بازار سرمایه اشاره کردیم و پرسیدیم آیا چشم‌اندازی برای پذیرش و توسعه رمز ارز‌ها در بازار رسمی و اقتصاد کشور وجود دارد؟ آیا روزی خواهد رسید که رمز ارز‌ها مانند پول‌های رایج امروزی، در بازار رسمی و اقتصاد کشور کاربرد داشته باشند؟ من معتقدم که ساختار پول در دنیا تغییر کرده و رمز ارز‌ها نه فقط در ایران، بلکه در جهان، در حال تحول این ساختار هستند.

وی با اشاره به جایگزینی سوئیفت توسط رمزارز ریپل در مبادلات بین‌المللی افزود: صنعت بلاک‌چین به دلیل شفافیت، امنیت و غیرمتمرکز بودنش توانسته جایگاه خود را در نظام پرداخت جهانی پیدا کند. معتقدم دیر یا زود، چه بخواهیم و چه نخواهیم، رمز ارز‌ها وارد اقتصاد دیجیتال دنیا خواهند شد و ماهیت خاص خود را در نظام سرمایه‌گذاری ایجاد خواهند کرد.

کشاورز، درباره تاثیر تحریم‌ها بر بازار رمز ارز ایران اظهار داشت: تحریم‌ها، جنگ، و وضعیت خاص کشور در نظام سرمایه‌گذاری و مراودات بین‌المللی، موجب شده‌اند تا اولویت‌های سرمایه گذاری در کشور بیشتر معطوف به امنیت و سلامت مردم باشد و توسعه زیرساخت‌ها کمتر مورد توجه قرار گیرد. اما با این حال، ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد رمز ارزها، ظرفیت بی‌نظیری برای نظام پرداخت و سرمایه‌گذاری فراهم کرده‌اند که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.

آیا مشکل مسدود شدن کیف پول های ایرانی قابل حل است؟

عضو انجمن صرافان رمزارز ایران، درباره مشکلات مسدود شدن کیف پول‌ها و دارایی‌های دیجیتال ایرانی گفت:یکی از راهکار‌ها حذف یا کاهش استفاده از تتر بود؛ یعنی پایه معاملات در ایران نباید فقط روی تتر باشد و می‌توان از استیبل‌کوین‌های دیگر استفاده کرد. همچنین اگر یک نظام متولی قوی در حوزه رمز ارز داشتیم، می‌توانستیم تراکنش‌های داخلی را از تراکنش‌های خارجی جدا کنیم. همچنین استفاده از رمز ارز‌های غیرمتمرکز که کمتر مسدود یا فریز می‌شوند، از دیگر راه‌هاست.

وی تاکید کرد: مشکلات بیشتر سیاسی است تا فنی؛ در واقع صرافی‌ها دانش فنی بالایی دارند و از نظر فنی مشکلی وجود ندارد. بلکه ریسک‌ها بیشتر ناشی از فشار‌های سیاسی و تحریم‌ها هستند که موجب فریز شدن یا مسدود شدن دارایی‌ها می‌شود.

کشاورز، درباره حملات سایبری و چالش‌های امنیتی افزود: حملات سایبری پیچیده و سنگین است و تنها مختص صرافی‌ها نیست. زیرساخت‌های فناوری کشور نیز هدف حملات هستند. مقابله با این تهدیدات نیازمند سرمایه‌گذاری هنگفت و توسعه سیستم‌های امنیتی قوی است. این موضوع یک چالش ملی است که باید توسط کل نظام فنی و فناوری کشور مدیریت شود.

وی همچنین به اهمیت بیمه و مدیریت ریسک در این حوزه اشاره کرد و گفت: امنیت رمز ارز‌ها یک موضوع چندوجهی است و نمی‌توان انتظار داشت تنها صرافی‌ها از پس آن بربیایند. باید ساختار‌های حمایتی مثل بیمه‌ها ایجاد شود که در مواقع بحرانی بتوانند پوشش لازم را فراهم کنند.

کشاورز، درباره تاثیر نوسانات قیمت رمز ارز‌ها بر سرمایه‌گذاران خرد بیان کرد: سرمایه‌گذاران عادی، مانند بازنشستگان یا کسانی که دارایی اندوخته‌ای دارند، باید به رسمیت شناخته شوند. این افراد حق دارند برای حفظ ارزش دارایی‌هایشان و مقابله با تورم از رمز ارز‌ها استفاده کنند. نباید به آنها خرده گرفت. بهترین روش، ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مدیریت شده است که ریسک‌ها را کنترل کنند و به سرمایه‌گذاران خرد کمک کنند.

وی درباره نقش انجمن صرافی‌های رمز ارزی گفت: انجمن صرافی‌های رمز ارزی ایران تلاش کرده با تنظیم استاندارد‌ها و نظارت، اعتماد کاربران را افزایش دهد. هرچند هنوز راه زیادی باقی است، اما این انجمن به عنوان یک نهاد متولی، نقش مهمی در ارتقای امنیت، شفافیت و توسعه بازار دارد.

موانع قانونی، ظرفیت‌های فناوری و انتظارات مردم را باید شناخت. بازار رمزارز دولبه‌های قیچی توصیف می شود که در آن قوانین، شرایط داخلی و ناآگاهی عمومی، سه ضلع اصلی چالش‌های موجود هستند این عوامل باعث شده‌اند انگیزه برای سرمایه‌گذاری کلان در این حوزه از دست برود و بسیاری از نهاد‌ها و شرکت‌های بزرگ مالی کشور نتوانند به توسعه زیرساخت‌های رمزارزی کمک کنند

نبود قوانین شفاف؛ مانع اصلی توسعه

کشاورز تاکید کرد که مهم‌ترین دلیل عدم جذب سرمایه‌گذاری‌های بزرگ و مشارکت گسترده سازمان‌ها، نبود قوانین و مقررات شفاف است. با وجود علاقه‌مندی نهاد‌های مختلف به سرمایه‌گذاری در حوزه رمزارز، نبود چارچوب قانونی مشخص باعث شده که توسعه این فناوری با کندی مواجه شود.

وی افزود: اگر روزی برسد که ظرفیت‌های این فناوری به رسمیت شناخته شود و تهدید‌های داخلی و خارجی رفع شود، امکان بهره‌گیری از سرمایه‌گذاری‌های خارجی و توسعه بازار در ایران فراهم خواهد شد.

ظرفیت بالای بازار و جامعه مخاطب

کشاورز، اظهار کرد: بر اساس برآورد‌های غیررسمی، حدود ۸ تا ۱۰ میلیون نفر در ایران به حوزه رمزارز توجه دارند که نشان‌دهنده ظرفیت بسیار بالای بازار است. بنابراین ایران می‌تواند علاوه بر توسعه داخلی، در انتقال فناوری و دانش به کشور‌های منطقه مانند افغانستان، کشور‌های CIS و عراق نیز نقش‌آفرینی کند.

چشم‌انداز بازار رمزارز در ۱ تا ۳ سال آینده

در پاسخ به سوالی درباره چشم‌انداز بازار رمزارز، کشاورز تاکید کرد: نوآوری و فناوری تنها راه پیشرفت سریع ایران در حوزه‌های مختلف از جمله رمزارز است. وی با اشاره به مشکلات ساختاری و ناترازی در صنایع و نیروی انسانی، گفت که اگر توسعه بر پایه فناوری و نوآوری پیش رود، ایران می‌تواند فاصله خود با کشور‌های پیشرفته را کاهش دهد.

نقش فناوری در بهبود بهره‌وری و خدمات

کشاورز به مثال‌هایی از بهره‌وری پایین و ناکارآمدی اشاره کرد و تصریح کرد: فناوری‌های نوین می‌توانند این مشکلات را تا حد زیادی حل کنند.

عضو انجمن صرافان رمزارز ایران، به نقش نو بانک‌ها و خدمات دیجیتال در تسهیل امور مردم اشاره کرد و گفت: خدمات بانکی و مالی باید به سمت پلتفرم‌محوری پیش برود تا بتواند ۲۴ ساعته و با کیفیت بهتر ارائه شود.

انتظارات بالای مردم از زیرساخت‌ها

کشاورز با بیان اینکه انتظارات مردم از خدمات بانکی و زیرساخت‌های فناوری بسیار بالاست، گفت: مردم ایران سطح توقعات خود را با استاندارد‌های جهانی مقایسه می‌کنند و خواهان خدمات بهتر و حرفه‌ای‌تر هستند، اما هنوز زیرساخت‌های لازم به طور کامل فراهم نشده است.

ضرورت همزیستی معنادار با جهان

عضو انجمن صرافان رمزارز ایران تاکید کرد که نسل جدید جامعه ایران (نسل Z) انتظارات و فهم متفاوتی نسبت به گذشته دارد و باید برای زندگی در جهان امروز، همزیستی معناداری با قواعد و استاندارد‌های جهانی شکل گیرد. وی افزود: پذیرش قواعد جهانی و مراودات بین‌المللی لازمه توسعه پایدار است و ایران با وجود تحریم‌ها و محدودیت‌ها، ظرفیت‌های فراوانی برای نقش‌آفرینی در جهان دارد.

کشاورز در پایان تاکید کرد: با توجه به ظرفیت نیروی انسانی و تمایل گسترده در داخل و خارج کشور، ایران می‌تواند به عنوان بازیگری مهم در بازار جهانی رمزارز‌ها مطرح شود، به شرط آنکه چالش‌های قانونی و زیرساختی حل شود و همزیستی معناداری با قواعد جهانی برقرار گردد.