بحران آب در ایران؛ سوءمدیریت، خشکسالی و سایه دخالتهای تاریخی
به گزارش خبرگزاری آنا؛ کمآبی یکی از مهمترین چالشهای زیستمحیطی و اقتصادی ایران در دهههای اخیر بوده است. این بحران ناشی از عوامل متعددی از جمله تغییرات اقلیمی، افزایش جمعیت، مصرف ناپایدار منابع آبی و مدیریت نادرست منابع آب است که تأثیرات گستردهای بر زندگی مردم، کشاورزی، صنعت و محیط زیست کشور گذاشته است.
اما اخیرا مطلبی در فضای مجازی منتشر شده است که شروع این بحران را مربوط به دخالت وزیر کشاورزی رژیم صهیونیستی در سیاست گذاری ایران در دوران پهلوی میداند. فرد گوینده در این تصویر تاکید دارد که در زمان وقوع زلزله در قزوین، موشه دایان به بهانه راهنمایی ایده نابودی قناتهای ایرانی را به رژیم پهلوی غالب کرده و از این طریق توانسته است یکی از هوشمندانهترین اکوسیستمهای آبی ایران را هدف قرار دهد.
در این رابطه محمدجواد سمیعی، کارشناس حوزه مدیریت منابع آب، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی آنا ضمن اشاره به اهمیت قناتها در حفظ منابع آبی کشور، درباره تعطیلی قناتها در دوران پهلوی و اثرات آن بر اکوسیستم آبی گفت: نمیتوان وقوع این حادثه را تایید و یا رد کرد، اما باید بدانیم که در اصل قناتها برای سیستم آبی کشور مفید بودهاند.
وی تصریح کرد: قناتها نه تنها عامل تخریب منابع آب زیرزمینی نیستند، بلکه نقشی حیاتی در حفظ تعادل اکوسیستم آبی ایفا کردهاند. همچنین برخلاف برخی ادعاها، عامل اصلی تخریب منابع آب زیرزمینی، حفر چاههای عمیق و بیرویه، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم بوده است.
سمیعی با تأکید بر تاریخچه ممنوعیت حفر چاههای جدید در برخی دشتهای کشور از جمله تهران و مشهد در اواخر دهه ۴۰ شمسی گفت: علی رغم تعیین این ممنوعیتها، متأسفانه حفاری چاهها همچنان به شکل گسترده و غیرمجاز ادامه دارد که این امر باعث تشدید بحران منابع آب زیرزمینی شده است.
چگونه آبخوانها را خالی کردهایم
وی در خصوص بررسی آماری وضعیت منابع آب زیرزمینی افزود: طی حدود ۵۰ سال گذشته، بهویژه در ۲۰ تا ۲۵ سال اخیر، هر سال ما اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی داشتهایم، حتی در سالهایی که بارندگی مناسب بوده است. برای مثال در سال ۱۳۹۸ که بارشها و سیلابهای قابل توجهی در نقاط مختلف کشور رخ داد، باز هم بدهی ما به منابع زیرزمینی افزایش یافته است.
سمیعی با اشاره به جدیدترین گزارشهای مدیریت منابع آب ایران بیان کرد: تا پایان شهریور ۱۴۰۴، مجموع اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی به بیش از ۱۵.۲ میلیارد متر مکعب رسیده است؛ رقمی که معادل بیش از ۲۰ برابر حجم مخزن بزرگترین سد کشور، یعنی سد کرخه است.
وی همچنین به آثار منفی این اضافه برداشتها مانند پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی و بروز پدیدههای فرونشست زمین اشاره کرد و گفت: در برخی مناطق سطح آب زیرزمینی سالانه بین ۳۰ تا چند صد سانتیمتر کاهش یافته است، اما متأسفانه حفر چاهها همچنان ادامه دارد.
آیا بارور سازی ابرها موثر است؟
سمیعی درباره اثربخشی بارورسازی ابرها در تأمین منابع آب کشور اظهار داشت: بارورسازی ابرها روش موثری برای افزایش بارشها به میزان معنادار نیست و بیشتر در مناطقی اجرا میشود که اصولاً امکان تشکیل باران وجود ندارد. این روش علاوه بر هزینههای بسیار بالا، راندمان مناسبی ندارد و مشکلات اصلی ما در مدیریت منابع آب ناشی از برنامهریزی نادرست توسعه شهری و کشاورزی است.
وی درباره هزینهها و مواد مورد استفاده در بارورسازی ابرها گفت: استفاده از مواد گرانقیمتی مانند یودید نقره که فلزی گرانبهاست، موجب افزایش هزینهها شده و این اقدامات به دلیل نبود توجه به راهکارهای کارشناسی و پایدار، مشکل کمآبی کشور را پیچیدهتر میکند.
سمیعی در پایان با اشاره به شرایط بحرانی منابع آب و سوءاستفادههایی که در شرایط اعلام وضعیت اورژانسی رخ میدهد، تأکید کرد: بایستی به راهکارهای علمی و کارشناسی برای مدیریت منابع آب کشور پایبند باشیم و از تصمیمات هزینهبر و غیرکارشناسی اجتناب کنیم.
دشمن در نقش دوست؛ گرگ در لباس میش
به گزارش آنا؛ با توجه به نظرات این کارشناس به نظر می رسد که در صورت حقیقت داشتن ماجرای دخالت رژیم صهیونیستی در دربار پهلوی برای به چالش کشیدن محیط زیست ایران، ایده نابودی قنات ها و حفر چاه های عمیق مقصر اصلی آسیب به ذخایر آبی ایران بوده است که اشتباه رژیم ستم شاهی و اعتماد به رژیم صهیونیستی با هم افزایی خشکسالی موجب به چالش کشیدن اکوسیستم آبی کشور شده است.
با وجود این سابقه مبهم تاریخی در دشمنی با مردم ایران و به خاک و خون کشیدم بیش از هزار ایرانی در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، باز هم نتانیاهو نخست وزیر خونخوار رژیم جعلی صهیونیستی با ژست دوستانه از تمایلش برای کمک به مردم ایران برای غلبه به خشکسالی حرف می زند تا به خیال خام خود در دیگری برای فریب مردمی باز کند که در طول تاریخ در علم و دانش سرآمد بوده اند.
انتهای پیام/