میراث فرهنگی، سیاسی و نظامی سید مقاومت/ شهادتی که الهامبخش نسل تازهای از مبارزان شد
به گزارش خبرگزاری آنا، «سید حسن نصرالله» رهبر مقاومت لبنان و یکی از برجستهترین چهرههای معاصر در جهان عرب و اسلام، با شهادتش در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴، نهتنها نقطه پایانی بر دورهای از رهبری پرشور و پرثمر گذاشت، بلکه لحظهای تاریخی و چالشآفرین برای تمامی آزادگان جهان رقم زد. فقدان او برای محور مقاومت و حرکتهای آزادیخواهانه در منطقه، همان اندازه اندوهبار بود که انگیزهبخش؛ زیرا میراث او و ارزشهایی که در طول زندگیاش به آن وفادار ماند، بهمثابه چراغی روشن برای ادامه مسیر است.
از نخستین روزهای فعالیت سیاسی و نظامیاش، نصرالله بر پیوند میان دفاع از لبنان و آرمان فلسطین تأکید کرد و معتقد بود که آزادی و عزت ملتها به ایستادگی در برابر اشغالگران و پروژههای سلطهگرانه وابسته است. او بارها در سخنرانیهایش با صدای رسا اعلام کرد که آرزویش شهادت در راه حق است؛ آرزویی که سرانجام محقق شد و نامش را در فهرست ابدی شهدای راه آزادی و کرامت ثبت کرد. این باور نتیجه ایمان عمیق او به وعده الهی بود که «ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله أمواتاً بل أحیاء عند ربهم یرزقون.»
از لبنان تا یمن؛ میراثی فراتر از مرزها
شهادت نصرالله در شرایطی رخ داد که منطقه درگیر یکی از سختترین دورههای تاریخی خود بود. عملیات «طوفان الأقصى» در اکتبر ۲۰۲۳، نقطه عطفی در نبرد با رژیم صهیونیستی محسوب میشد و مقاومت فلسطین در مقابل طرحهای توسعهطلبانه دشمن، بار دیگر افکار عمومی جهان را برانگیخت. نصرالله در این زمان، خواستار وحدت همه جبهههای مقاومت از رسانهای و سیاسی تا نظامی شد و تأکید کرد که حمایت از غزه باید وظیفهای مشترک برای تمام ملتهای عرب و مسلمان باشد. این فراخوان، جوانان و نیروهای مقاومت را در لبنان، یمن، عراق و فراتر از آن به خیزش واداشت.
در یمن، «عبد الملک الحوثی» رهبر انصارلله و نیروهای تحت فرمانش به این ندای همبستگی پاسخ دادند و با موشکها و پهپادهای پیشرفته، عمق سرزمینهای اشغالی را هدف قرار دادند. این اقدام نهتنها در تقویت روحیه مقاومت مؤثر بود بلکه نشان داد میراث نصرالله بهعنوان رهبر متحدکننده محور مقاومت، حتی پس از شهادتش زنده است. در ایران نیز، حمایت سیاسی، اقتصادی و نظامی از مقاومت فلسطین ادامه یافت و رویارویی ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی و حامیان غربیاش به وضوح ضعف دشمن را آشکار کرد.
شهادت نصرالله را نمیتوان صرفاً یک حادثه تراژیک دانست؛ بلکه باید آن را بهعنوان نتیجه طبیعی راهی دید که او از دههها پیش آغاز کرد. راهی که مبتنی بر معادلهای ساده، اما عمیق بود: آزادی در برابر اشغال و عزت در برابر ذلت. به باور او، هیچ ملت آزادیخواهی نمیتواند بدون فداکاری در برابر تجاوزگران ایستادگی کند و شهادت بالاترین شکل این فداکاری است. در تاریخ معاصر، نمونههای فراوانی از ملتهایی وجود دارد که با خون شهدا توانستهاند استقلال و آزادی خود را به دست آورند؛ از الجزایر که بیش از یک میلیون و نیم نفر را در راه آزادی از استعمار فرانسه قربانی کرد، تا ویتنام که بهای رهایی از سلطه نظامی آمریکا را با سه میلیون شهید پرداخت.
نصرالله، با معرفی مقاومت بهعنوان وظیفهای فراتر از مرزهای ملی، توانست نگاهها را به فلسطین بهعنوان «مسئله مرکزی امت» جلب کند. او بارها گفت دفاع از فلسطین وظیفهای صرفاً فلسطینی نیست، بلکه مسئولیت همه ملتهای عرب، مسلمان و آزادگان جهان است. این رویکرد باعث شد که شهادتش نهتنها در لبنان بلکه در یمن، عراق، ایران، سوریه و نوار غزه با احساسات مشترک یاد شود.
در مراسمهای گرامیداشت سالگرد شهادتش، تصاویر و سخنان او بار دیگر یادآور ویژگیهای شخصیاش شد؛ صداقت بیپیرایه، ایمان راسخ، توانایی بالای مدیریت بحران و ارتباط مستقیم با مردم. زندگی ساده و بیتجمل او، همراه با سابقه فداکاری از جمله شهادت پسرش محمد هادی به الگویی برای رهبران آینده مقاومت بدل شد. او حتی در روزهای سخت محاصره و تهدید، انسانیت و شفقت را در گفتار و رفتارش حفظ کرد، و این ویژگیها در قلب آزادگان جهان جای گرفت.
شهادت؛ نقطه پایان یک زندگی و آغاز یک راه
در بعد نظامی، میراث نصرالله شامل دکترین «نیروی چندبعدی» بود؛ دکترینى که از ترکیب عملیات نظامی، حمایت اجتماعی، فعالیت رسانهای و حضور سیاسی شکل میگرفت. این ساختار باعث شد مقاومت تنها بهعنوان یک سازمان نظامی دیده نشود، بلکه به یک جامعه منسجم با تواناییهای متنوع تبدیل شود. در سختترین نبردها، این جامعه مقاومت توانست پایگاه مردمی حزبالله را حفظ کرده و حتی گسترش دهد.
شهادت او همچنین نقش نمادین ویژهای در تقویت ایدئولوژی مقاومت داشت. در میان نسلهای جوان، او به نماد رهبری که در صف مقدم ایستاد و با دشمن بیامان جنگید، تبدیل شد. این نمادگرایی نهتنها الهامبخش حرکتهای مقاومت در جهان عرب و اسلام شد بلکه در میان جوامع آزادیخواه جهان نیز پژواک یافت، بهویژه در کشورهایی که خود تجربه اشغال یا سلطه بیگانه را داشتهاند.
در سطح سیاسی، رفتن نصرالله جای خالی بزرگی برجای گذاشت، اما ساختارهایی که در دوران رهبریاش ایجاد شد، همچنان کارآمد باقی ماندهاند. جانشین او، حسین صفیالدین، این میراث را ادامه داده و با حفظ خطوط اصلی راهبردی، تلاش کرده محور مقاومت را در برابر تهدیدات رو به افزایش دشمنان تقویت کند. با این حال، بسیاری معتقدند که کاریزما و نفوذ کلام نصرالله، ویژگیهایی بیهمتا بودند که هیچکس نمیتواند کاملاً جایگزینشان شود.
این واقعیت که نام و تصویر سید حسن نصرالله در شهرها و روستاهای مختلف جهان عرب و اسلام با احترام و عشق یاد میشود، نشاندهنده تأثیر عمیق اوست. او نهتنها رهبر مقاومت لبنان، بلکه صدای وجدان جمعی ملتی بود که آزادی و عدالت را مهمتر از هر مصلحت کوتاهمدتی میدانستند. شهادتش، هرچند ضربهای سنگین به پیکره مقاومت بود، اما همچنین انرژی تازهای به حرکتهای آزادیخواهانه داد تا راه او را ادامه دهند.
در نهایت، سید حسن نصرالله با زندگی و شهادتش ثابت کرد که مقاومت، راهی برای مردان بزرگ و ملتهای با عزت است. او از آغاز تا پایان، به پیمان خود با مردم و آرمانهایشان وفادار ماند، و خونش همانطور که خود پیشبینی کرده بود، بذر آزادی و عزت را در سراسر منطقه پاشید. امروز، در سالگرد شهادتش، آزادگان جهان بار دیگر اعلام میکنند که این رهبر شهید همچنان در میان آنها زنده است؛ نه بهعنوان یادگاری از گذشته، بلکه بهعنوان راهنمایی برای آیندهای که در آن اشغال و سلطه جایی ندارد.
انتهای پیام/