چالش‌های بومی‌سازی در حوزه هوش مصنوعی/ نخستین چت‌بات هوش مصنوعی ایرانی چه ویژگی‌هایی دارد؟

به گزارش خبرنگار ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری علم و فناوری آنا، این روز‌ها با گسترش روزافزون هوش‌ مصنوعی مولد در قسمت‌های مختلف زندگی، کمتر کسی است که استفاده از چت بات‌هایی مانند «چت جی‌پی‌تی» (ChatGPT) را تجربه نکرده باشد؛ سیستمی مبتنی بر هوش مصنوعی که برای پاسخ دادن به سوالات کاربران و گفت‌وگو با آن‌ها، طراحی شده است.

این فناوری که این روز‌ها در سراسر دنیا محبوبیت زیادی پیدا کرده است، برای استفاده فارسی‌زبانان یک مشکل مهم و جدی دارد. زبان اصلی این چت‌بات‌ها زبان انگلیسی است و اگر بخواهید با زبان فارسی از آن استفاده کنید پاسخ‌های چندان دقیق و جالبی دریافت نخواهید کرد. با توجه به این چالش و لزوم دستیابی به دانش فنی ارائه مدل‌های زبانی مبتنی بر هوش مصنوعی، ضرورت بومی‌سازی این فناوری در داخل کشور بیش از پیش احساس می‌شود. در همین راستا یک شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی توانسته است مدلی را در داخل کشور طراحی و بومی کند که می‌تواند به زبان فارسی سوالات حقوقی، شرعی و اعتقادی کاربران را به صورت کاملا هوشمندانه پاسخ دهد.

از این رو به سراغ هادی کلماتی هم‌بنیان‌گذار این شرکت دانش‌بنیان رفتیم و درخصوص ویژگی‌های محصول فناورانه و چالش‌هایی که این‌روز‌ها فعالان حوزه هوش مصنوعی در کشور با آن مواجه هستند، گفت‌وگو کردیم.

کلماتی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری آنا درباره این محصول مبتنی بر هوش مصنوعی توضیح داد: شرکت ما در حوزه هوش مصنوعی و آنالیز متن فعالیت می‌کند. سیستم‌های ما به شما این امکان را می‌دهند تا از منابع متنی استفاده  و داده‌ها را به دانش و اطلاعات قابل‌استفاده تبدیل کنید. این سیستم‌ها با استفاده از الگوریتم‌ها و تکنیک‌های پیشرفته، میلیون‌ها ورودی متنی را تحلیل و با استخراج مفاهیم و الگو‌ها بین کلمات و جملات مختلف ارتباط ایجاد می‌کند.

اولین نمونه چت‌بات هوشمند در ایران

کلماتی با اشاره به اینکه این مجموعه یکی از تیم‌های بزرگ هوش مصنوعی در کشور است افزود: این محصول اولین نمونه چت‌بات هوشمند در ایران است و در حال حاضر سازمان‌ها و نهاد‌های دولتی و خصوصی به این الزام رسیدند که می‌توانند از فناوری‌های بومی استفاده و به آن‌ها اعتماد کنند.  

این فعال فناور در خصوص مزایای استفاده از مدل‌های بومی افزود: این محصول با الهام از نمونه‌های مشابه خارجی و با توجه به ویژگی‌های زبان فارسی پیاده‌سازی شده است، همین امر سبب شده که این سرویس‌ها دقت قابل توجهی را در زبان فارسی از خود نشان دهند.

وی ادامه داد: این چت‌بات خودکار ضمن درک سؤال مخاطب در زمینه‌های حقوقی و شرعی، اعتقادی، پاسخ هوشمندانه  ارائه می‌کند و نکته مهم و قابل توجه این است که جواب‌های آن از پیش تعریف‌شده نیست.

هوش مصنوعی نیازمند دسترسی به اطلاعات و داده‌های به روز است

کلماتی با اشاره به لزوم بومی‌سازی در حوزه فاوا ادامه داد: کشور ما در زمینه توسعه هوش مصنوعی پیشرفت خوبی داشته، اما متاسفانه افراد در مواجه با این موضوع نگاه تجاری دارند و تمایلی به در اختیار گذاشتن آن برای انتشار اطلاعات ندارند به همین دلیل در زمینه توسعه و کاربردی کردن آن با مشکل مواجه هستیم.

وی در ادامه با بیان به اینکه پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی نیازمند دسترسی به اطلاعات و داده‌های به روز است افزود: موضوعی که این روز‌ها مطرح این است لزوم بومی سازی در این حوزه است، زیرا پایگاه‌های قدرتمند در این زمینه به زبان لاتین هستند و ما به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانیم به آن‌ها دسترسی داشته باشیم پس باید آن‌ها را به زبان فارسی دربیاوریم.

فیلترینگ و تحریم بلای جان فناوران حوزه هوش مصنوعی

این فناور با اشاره به فیلتر بودن سایت‌ها ادامه داد: از طرف دیگر فیلترینگ فشار زیادی ازنظر روانی و اقتصادی به شرکت‌های فعال در این زمینه وارد کرده، زیرا ما برای دستیابی به آخرین اطلاعات و فناوری‌ها نیاز به تکنولوژی‌های روز دنیا داریم که فیلترینگ ما را از این موضوع محروم کرده است. همچنین در بسیاری از مدل‌ها نیاز به سخت‌افزار‌های خاص و ویژ‌ه‌ای داریم که به دلیل تحریم‌ها از دسترسی به آن‌ها محروم هستیم.

وی درخصوص راه حل‌های بهبود وضعیت کشور در این حوزه افزود: به نظر من اگر نیازمند تحول زیرساختی هستیم باید ارگان‌های تصمیم‌ساز وابسته به دولت نباشند تا بتوانند تغییر بنیادی و اساسی ایجاد کنند. چراکه شرکت‌های خصوصی تمایل بیشتری برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت بر روی پروژ‌هایی که منجر به تحول زیرساختی در کشور می‌شود، دارند.

کلام آخر

امروزه لزوم استفاده از فناوری و تکنولوژی بر کسی پوشیده نیست و ما باید همسو با توسعه این صنعت پیش برویم و با استفاده از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود به بومی سازی در همه جهات بپردازیم. در حال حاضر لزوم ارائه محتوا به زبان مادری به مخاطبان بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد، چون محتوای موجود شما را به گونه‌ای تغییر می‌دهد که با زبان، زمینه و فرهنگ مخاطب هدف جدید مطابقت داشته باشد. از این رو با  افزایش حمایت‌های لازم از شرکت‌های فعال در این حوزه می‌توانیم به آینده توسعه هوش مصنوعی در کشور امیدوار باشیم.