فلسفه روزه و ماه رمضان در ویکی آنا

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، ماه رمضان، به عنوان خجسته‌ترین و بهترین ماه در اسلام شناخته می‌شود. از این ماه به عنوان ماه مهمانی خدا هم یاد می شود.

رمضان یعنی چه؟

رمضان واژه‌ای عربی است که از سه حرف اصلی «رمض» ساخته شده است. رمض در عربی به معنی شدت گرما زیاد است. به طور کلی رمضان، به عنوان خجسته‌ترین و بهترین ماه در اسلام شناخته می‌شود. از این ماه به عنوان ماه مهمانی خدا هم یاد می شود.

روزه (صوم) یعنی چه؟

روزه در لغت به معنی خودداری و دوری از یک شئ می‌باشد. دلیل واجب بودن روزه در این آیه آمده ‌است:

(یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ

ای مؤمنان روزه بر شما واجب گردیده است همان‌گونه که بر ملت‌هایی که قبل از شما بوده‌اند واجب بوده است).

سوره بقره، آیه183

فلسفه روزه در اسلام چیست؟

بعد از اینکه خداوند متعال مسلمانان را به انجام روزه ملزم می‌نماید، فلسفه و فایده آن را بیان می‌کند و می‌فرماید:

(لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون

تا به وسیله روزه تقوا پیشه کنید)

سوره بقره، آیه183

روزه، فرد و جامعه را از شرّ و فساد محفوظ می‌دارد و به فرد زمینه‌های خویشتن‌داری را ایجاد می‌کند. بی‌گمان روزه سپر و مانعی است در برابر شرّ و فساد، وقتی که یکی از شما روزه داشت، دروغ نمی‌گوید، غیبت و تهمت نمی‌زند، چشم و گوش خود را از حرام حفظ می‌کند و به دنبال کسب رضای الهی است و می‌کوشد با تقوا و محفوظ نگه‌داشتن خود از شرّ نفس حیوانی و تقرّب به پیشگاه خداوند و جلب رضایت او سعادتمند گردد. در این حالت، انسان در عالم روحانی به سوی ملکوت أعلی در حرکت است. مسلماً وقتی که فردی توانست خود را از شرّ نفس مصون دارد و جامعه هم از شرّ او محفوظ شد، از زمره متّقین خواهد بود، و این معنی از جمله «لعلکم تَتَّقون» استفاده می‌شود. معنی «لَعَلَّ» آمادگی و مهیّا شدن است. هرگاه روزه‌دار توانست به هنگام روزه به خاطر خدا از گناهانی که برایش پیش می‌آید دوری جوید و نفس خود را به صبر و شکیبایی در برابر تمایلات نفسانی و شهوات حیوانی ملزم نماید و احساس کند که خداوند به احوال او آگاه است و اسرار و رازهای قلبی او را می‌داند و مدت یک ماه بر این حالت معنوی و تسلّط روحی باقی بماند، بدون شک دوام این تسلّط روحی که همراه با تحمّلات جسم است، انسان را طوری بار می‌آورد که همیشه مراقب ذات الله باشد و از خدا پروا داشته باشد و از عذابش بیمناک باشد و به هنگام نزدیک شدن به گناه خدا را ناظر و حاضر بداند و به خاطر شرم و حیا از او از آن گناه دوری جوید و قدرت بر ترک لذت‌ها و تمایلات نفسانی، او را تشویق می‌نماید تا از آن‌ها دوری جوید، به همین جهت این حالت توجه او را به انجام کارهای خیر وادار می‌سازد. چنین اشخاصی از خیانت و فریب و حقه‌بازی و ظلم و پایمال کردن حق دیگران به دور هستند و هیچ‌گاه قدمی برای فساد در بین مردم بر نمی‌دارند.

روزه چه فایده ای دارد؟

روزه، علاوه بر فایده معنوی (تقوا)، فایده های دیگری هم دارد:

الف) اثر اجتماعی روزه: روزه، درس مساوات و برابری در میان افراد اجتماع است . با انجام این دستور مذهبی، افراد متمکن، وضع گرسنگان و محرومان اجتماع را به طور محسوس درمی یابند، و این باعث می شود که به کمک محرومان بشتابند . امام صادق ( علیه السلام) می فرماید: «روزه به این دلیل واجب شد که میان فقیر و غنی مساوات برقرار گردد، و این بدان جهت است که غنی، طعم گرسنگی را بچشد و نسبت به فقیر ادای حق کند; چرا که اغنیا معمولا هر چه را بخواهند، برای آن ها فراهم است . خدا می خواهد میان بندگان خود مساوات باشد، و طعم گرسنگی و درد و رنج را به اغنیا بچشاند تا به ضعیفان و گرسنگان رحم کنند» .

ب) اثر بهداشتی و درمانی: عامل بسیاری از بیماری ها، زیاده روی در خوردن غذاهای مختلف است; چون مواد اضافی جذب نشده به صورت چربی های مزاحم در نقاط مختلف بدن، یا به صورت چربی و قند اضافی در خون باقی می ماند . این مواد لجنزارهای متعفنی برای پرورش انواع میکروب های عفونی است، و در این حال، بهترین راه برای مبارزه با این بیماری ها، نابود کردن این لجنزارها از طریق روزه است . پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «معده خانه تمام دردها و امساک (روزه) بالاترین داروهاست .»

روزه داران از چه چیز باید پرهیز کنند؟

به طور کلی از مهمترین پرهیزهای این ماه، روزه داری است. روزه داران از اذان صبح تا اذان مغرب از خوردن و آشامیدن خودداری می کنند. همچنین در آیه های 183 تا 188 قرآن کریم، به برخی از اعمال روزه اشاره شده است. در سراسر جهان اسلام، انواع روزه وجود دارد که هر یک برای مناسبت خاصی آورده شده اند. روزه از یک نظر به چهار نوع تقسیم می شود؛ روزه واجب، مثل روزه ماه مبارک رمضان، روزه مستحب، مثل روزه ماه رجب و شعبان، روزه مکروه، مثل روزه روز عاشورا و روزه حرام مثل روزه عید فطر (اول شوال) و قربان (دهم ماه ذی الحجه) از انواع روزه هستند. گفتنی است که کسانی که می دانند روزه برای آنها ضرر دارد یا خوف ضرر داشته باشد، باید روزه را ترک کرده و اگر روزه بگیرند صحیح نیست بلکه حرام است.

انتهای پیام/