پاکسازی ادلب، تغییر راهبردی در سوریه ایجاد خواهد کرد / سقف زمانی «صبر استراتژیک» ایران
گروه بینالملل خبرگزاری آنا – حسین ارجلو؛ پاکسازی استانهای حلب و ادلب بهعنوان آخرین قلعههای تروریستهای تحت حمایت برخی کشورهای منطقه، ازجمله مهمترین تحولات منطقه به شمار میرود. ورود ارتش سوریه و متحدانش به این مناطق، در حالی است که دمشق مدتهاست که در انتظار عمل ترکیه بهعنوان یکی از کشورهای حاضر در گفتگوهای آستانه برای خارج کردن گروههای تروریستی است؛ اتفاقی که روی نداد و موجب شد که نیروهای نظامی سوریه با رعایت همه جوانب و به درخواست شهروندان این استانها، دست به عملیات نظامی بزند. بر اساس نامههای جداگانه وزارت خارجه سوریه به دبیر کل سازمان ملل و رئیس دورهای شورای امنیت، «عملیات نظامی که ارتش سوریه و متحدانش علیه تروریستها شروع کردهاند تا نابودی تروریستهای داعش و جبهة النصره که سلامت و امنیت غیرنظامیان سوری را تهدید میکند، متوقف نخواهد شد و این طبق قانون اساسی و قوانین بینالمللی است.»
برای واکاوی تحولات سوریه، گروه بینالملل خبرگزاری آنا گفتگویی با «آلستر کروک»، مشاور سابق مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و از مسئولان برجسته امنیتی انگلیس ترتیب داده است که ازنظر میگذرد.
آنا: عملیات پاکسازی استانهای حلب و ادلب چند هفته است که آغازشده و با قدرت ادامه دارد. تروریستها بهخصوص در استان ادلب از حمایتهای لجستیکی و نظامی کشورهای همسایه سوریه برخوردارند و به نظر میرسد که در چنین شرایطی، نبرد دشواری پیش روی هر دو طرف باشد. ارزیابی حضرتعالی از چشمانداز این نبرد که شاید بتوان آن را «امّ المعارک» خواند، چیست؟
کروک: عملیات ارتش سوریه علیه گروههای تکفیری در ادلب در حال حاضر برای قلعوقمع و پاکسازی این منطقه از لوث وجود گروههای جبهةالنصره و القاعده که از حمایت ترکیه برخوردارند کلید خورده؛ تروریستهایی که هرگاه عرصه به آنها تنگ میشود، از مرز عبور کرده و وارد ترکیه میشوند. عملیات آزادسازی ادلب حدود یک سال پیش برنامهریزیشده بود و دمشق از اینکه مجبور بود برای متقاعد کردن ترکیه بهمنظور اخراج گروههای تروریستی از این شهر، حمله را
به تعویق بیندازد، ابراز نارضایتی میکرد. اما خوشبختانه این عملیات آغاز شد و با حمایت روسیه بهسرعت پیش میرود، با این حساب، خیز ارتش سوریه برای پاکسازی ادلب، تغییر راهبردی در این کشور ایجاد کرده و نبرد حساسی به شمار میرود.
با برآورد کلی اوضاع در سوریه اما هنوز ماجرا تمام نشده چراکه شاهد حضور آمریکا در نیمه شرقی این کشور هستیم. از سوی دیگر، عربستان پس از حمله به آرامکو تحرکاتی در منطقه آغاز کرده و انگلیس نیز برای ایفای نقش در اوضاع سیاسی این کشور خود را آماده کرده است. تلاش برای نقشآفرینی کشورهای فوقالذکر قطعاً به دلایل مختلفی صورت میگیرد اما مهمترین آن، به موقعیت ژئوپلیتیک و منابع انرژی این کشور بازمیگردد تا بتوانند سهمی از درآمدهای این کشور را از آن خود کنند.
آنا: تحلیل شما از رویکرد ایران برای کاهش آلام مردم سوریه و پیشبرد مقدرات این کشور به سمت ثبات و آرامش چیست؟ برخی از مخالفان سیاستهای منطقهای ایران معتقدند که جمهوری اسلامی در سوریه مداخله کرده است، حالآنکه ایران با دعوت و مجوز رسمی دمشق به ایفای نقش در این کشور پرداخته.
کروک: بهطور حتم ایران نقش مهمی در سوریه داشته و دارد. حضور ایران موجب شد که آمار کشتهشدگان و بیخانمانهای این کشور به شکل قابلتوجهی کاهش یابد و گروههای تروریستی در مناطق گستردهای از سوریه متحمل شکست شوند. جمهوری اسلامی همچنین نقش مهمی در عرصه دیپلماتیک داشته و شکلگیری نشست آستانه با مشارکت روسیه و ترکیه، یکی از نمادهای فعالیت ایران در این بخش به شمار میرود. بهعنوان نمونه، طراحی سازوکار «مناطق کاهش تنش» با کمک و حمایت ایران و تفاهم بر سر مفاد آن، ثابت میکند که تهران بازیگری کلیدی در سوریه است.
ایران و سوریه منافع مشترکی در منطقه دارند و این اشتراکات، موجب میشود که جمهوری اسلامی مسئولیت بیشتری برای برقراری صلح از مسیر دیپلماتیک در این کشور برعهده داشته باشد.
در این میان، نقش روسیه نیز قابلتأمل است. مسکو روابط خود با دمشق را با ملاحظه روابطش با آمریکا، اروپا، اوکراین و در میان کشورهای شرقی با ایران و چین، تنظیم میکند اما درعینحال، میکوشد که بهترین مناسبات دیپلماتیک را با سوریه داشته باشد.
آنا: درگیری ایران و رژیم صهیونیستی در سوریه متعاقب پیشروی ارتش سوریه در ادلب را چقدر محتمل میدانید؟
کروک: این احتمال فقط در سوریه نیست. درگیری اسرائیل با ایران در لبنان، عراق یا هر جای دیگری در منطقه محتمل است اما حملات تلآویو به خاک سوریه ازجمله پایگاه «تی 4» را نمیتوان به مفهوم تمایل واقعی اسرائیل برای جنگ دانست، چراکه سخن و عمل مقامات اسرائیلی با یکدیگر متفاوت است. اکنون در اسرائیل، نخستوزیری زمام امور را در دست دارد که برای فرار از دادگاهی شدن، به دنبال کسب مصونیت سیاسی است و از این منظر، حمله به اهداف ایرانی در سوریه، برای جبران ضعفهای داخلی ارزیابی میشود.
افزون بر این، ایران در مقابل حملات گاهوبیگاه اسرائیل به سوریه، «صبر راهبردی» پیشه کرده، همانگونه که این شیوه را در برابر تحریمها و تلاش آمریکا برای تحریک ایران شاهد بودیم. آمریکا درصدد است که با تحریم، باعث فروپاشی سیستم مالی ایران شود و اعتراضات را به رویارویی مردم با جمهوری اسلامی تعبیر کند. واشنگتن از سوی دیگر، آشوبهای عراق و ناآرامیهای لبنان را برای ضربه زدن به حشد الشعبی و حزبالله مدیریت میکند.
اما سؤال این است که صبر استراتژیک ایران تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ آمریکا از هر فرصتی برای تحتفشار قرار دادن ایران در چارچوب راهبرد «فشار حداکثری» استفاده میکند و ایران نیز در مقابل، گزینههایی برای بالا بردن هزینههای کاخ سفید در اختیار دارد که در زمان و مکان مناسب، از آنها رونمایی خواهد کرد.
انتهای پیام/4106/پ
انتهای پیام/