هر اشکی که هنگام خرد کردن پیاز میریزید، حاصل شلیک ذراتی است که با سرعتی ۲ برابر سرفه از پیاز بیرون میزنند. پژوهشگران برای کمتر اذیت شدن چشمان شما یک راهکار ساده پیشنهاد میدهند که میتواند از پراکندگی میکروبها در آشپزخانه نیز جلوگیری کند.
ابتلای صدها میلیون نفر در سراسر جهان به کووید مزمن و دست و پنجه نرم کردن بیش از هشتاد درصد آنها با مه مغزی دانشمندان ژاپنی را برآن داشت تا علت را جویا شوند. اکنون آنها با کشف امضای مولکولی مه مغزیِ کووید مزمن (طولانی مدت) امیدها را برای دستیابی به درمانهای واقعی بیش از هر زمان دیگری زنده کردهاند.
روز پیش، جایزه نوبل شیمی به سه دانشمند اهدا شد که راهی نو برای ساخت ماده گشودند؛ سازوکاری در دل شیمی که میان نظم و آشوب، معماری آفرید. آنان نشان دادند که میتوان درون ماده، فضا خلق کرد، فضاهایی که گازها، بخار آب و مولکولها میتوانند در آن زندگی کنند و بیرون روند. کشف «چارچوبهای فلزی–آلی» (Metal–Organic Frameworks) نهتنها یکی از عمیقترین تحولات علم مواد است، بلکه پاسخی است به پرسشهایی از آینده که چگونه میتوان از هوای بیابان آب گرفت، از پساب سم زدود، و از اتمها سازهای نو ساخت.
بدن انسان برای ساختن سپر دفاعی خود، به «ویتامین دی» نیاز دارد؛ ویتامینی که بیشتر ما آن را مترادف با سلامت استخوانها میدانیم. اما پژوهش تازهای نشان میدهد آنچه بسیاری از ما برای تقویت سلامت خود مصرف میکنیم، ممکن است در عمل نتیجهای معکوس داشته باشد. میلیونها نفر در سراسر جهان، بهویژه در فصلهای تاریک و سرد سال، هر روز مکملهای ویتامین دی میخورند، اما نیمی از آنها بیآنکه بدانند، نوع اشتباهی را انتخاب کردهاند؛ نوعی که میتواند سطح ویتامین مؤثر بدن را پایین بیاورد و سپر ایمنی بدن را تضعیف کند.
دانشمندان با بهکارگیری فناوری نانو، موفق شدهاند خاصیت ضدباکتریایی سرکه را چندین برابر افزایش دهند و از آن محلولی بسازند که میتواند زخمهای آلوده را سریعتر درمان کند و در برابر عفونتهای مقاوم به آنتیبیوتیک موثر باشد. این نوآوری میتواند راهی تازه در مسیر مبارزه جهانی با ابرباکتریها بگشاید.
پژوهشی که مرز میان دنیای ذرات زیراتمی و فناوریهای روزمره را از میان برداشت
دیروز نوبل فیزیک امسال به سه دانشمند تعلق گرفت که توانستند رفتارهای شگفتانگیز جهان کوانتومی را از دنیای نامرئی ذرات به مقیاسی قابل دیدن برای انسان بیاورند. پژوهشی که در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد، امروز بهعنوان یکی از بنیانهای فناوریهای نوین، از تلفنهای همراه تا رایانههای کوانتومی شناخته میشود.
پژوهشگران با کشف تنوع ژنتیکی پنهان در انواع گندم، توانستهاند ابزاری جدید برای افزایش تولید و مقاومت این محصول حیاتی توسعه دهند. این پیشرفت نوید میدهد که میتوان به زودی گندمهای مقاوم به گرما و خشکی را تولید کرد تا امنیت غذایی میلیونها نفر در برابر بحرانهای اقلیمی تضمین شود.
نوبل پزشکی یا فیزیولوژی امسال به «ایمنی شناسی» رسید
دیروز جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی به سه پژوهشگر اهدا شد که راز چگونگی خودمهارگری سیستم ایمنی بدن را آشکار کردند. کشفی که پرده از یکی از پیچیدهترین معماهای زیستشناسی برداشت؛ سازوکاری در دل سیستم ایمنی که میان دفاع و خودتخریبی مرز میکشد. این پژوهش نشان میدهد چگونه بدن میآموزد به خود حمله نکند و چگونه برهمخوردن این تعادل میتواند به سرطان یا بیماریهای خودایمنی بینجامد.
