فتح خاموش: رشد اسلام گرایی در آمریکا

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا به نقل از میدل ایست فوروم، ایالات متحده وارد مرحله حساسی در مواجهه با اسلام‌گرایی سیاسی شده است. تا چندین دهه، واشنگتن اسلام‌گرایی را عمدتاً از منظر مبارزه با تروریسم می‌نگریست و فرض می‌کرد که جلوگیری از خشونت به معنای جلوگیری از تهدید است. اما اروپا دیر متوجه شد که اسلام‌گرایی غیرخشونت‌آمیز می‌تواند بسیار ماندگارتر باشد، زیرا درون سیستم‌های دموکراتیک عمل می‌کند، نه علیه آنها. اکنون همین استراتژی سازگار در ایالات متحده نیز مشهود است.

اسلام‌گرایی مدرن به‌جای تلاش برای سرنگونی دولت از طریق زور، سعی دارد نهاد‌ها را از درون بازآرایی کند و هویت دینی را به اقتدار سیاسی تبدیل نماید. این حرکت با استفاده از حقوق دموکراتیک و مشارکت مدنی، به پیشبرد یک جهان‌بینی سیاسی می‌پردازد که در نهایت اساس‌گذاران پلورالیسم را رد می‌کند. هدف این جنبش نه نمایندگی بلکه پیش‌فرضی است که نهاد‌های دولتی را به‌طور موازی با سیستم حکومتی آمریکا جایگزین می‌کند.

یک نمونه واضح از این فرایند، تحول دیربورن در ایالت میشیگان است. این شهر که یکی از بزرگ‌ترین جوامع عربی-مسلمان در آمریکا را دارد، شاهد بحران‌هایی، چون اعتراضات والدین محافظه‌کار به محتوای کتاب‌های موجود در کتابخانه‌های مدارس بود. این اعتراضات به‌سرعت هویت دینی را به قدرت سیاسی تبدیل کرد و منجر به تغییرات در ترکیب اعضای هیئت‌مدیره مدارس شد.

دانشگاه‌ها نیز عرصه دیگری هستند که تحت تأثیر این تحول قرار گرفته‌اند. انجمن دانشجویان مسلمان به‌مرور به یک اکوسیستم وسیع‌تر تبدیل شده است که در آن سیاست‌های هویتی و چارچوب‌های اسلام‌گرایانه هم‌پوشانی دارند. این روند تأثیرات بلندمدت بر سیاست‌های عمومی خواهد داشت و دانشجویان این محیط را به نهاد‌های غیرانتفاعی، حقوق مدنی، رسانه‌ها و دولت‌های محلی می‌برند.

بخش غیرانتفاعی نیز بعد پیچیده‌تری به این مسئله افزوده است. سازمان‌هایی که پیش‌تر تحت نظارت قرار داشتند، با استفاده از حمایت‌های قانونی و سیستم نظارت خیریه، توانسته‌اند مشروعیت جدیدی به‌دست آورند. این گروه‌ها توانسته‌اند منابع مالی جذب کرده و به نمایندگان جوامع خود تبدیل شوند، حتی زمانی که اهداف سیاسی‌شان با تمایلات اکثر مسلمانان آمریکایی هم‌خوانی ندارد.

واکنش‌ها به این فعالیت‌ها اخیراً شدت گرفته است. به‌ویژه، فرماندار تگزاس، گرگ ابوت، در نوامبر ۲۰۲۴، شورای روابط آمریکایی اسلامی (CAIR) و اخوان‌المسلمین را به‌عنوان سازمان‌های تروریستی خارجی معرفی کرد. این اقدام که تحت قانون ایالتی تگزاس انجام شد، با واکنش‌های حقوقی و سیاسی روبه‌رو شد و نگرانی‌هایی را درباره حقوق آزادی بیان به‌وجود آورد.

اسلام‌گرایی در ایالات متحده دیگر یک بحث انتزاعی نیست، بلکه یک بازیگر سیاسی است که از طریق نهاد‌های اجتماعی، دانشگاه‌ها، سازمان‌های غیرانتفاعی و دولت‌های محلی عمل می‌کند. درک استراتژی‌های سازگار این جنبش و واکنش‌های مختلف دولتی نسبت به آن، اولین گام برای حفظ یک فضای مدنی واقعی و چندفرهنگی است.