«خلّاقیت در پژوهش» به کمک مرکز تحقیقات آمد؛
حسن فتحی در بزرگداشت پرویز بشردوست:
بشردوست با تحقق بخشیدن به آرزوهایش، زندگی پرباری رقم زد/ خانواده زنده یاد بشردوست مورد تجلیل قرار گرفت
بزرگداشت پرویز بشردوست همزمان با چهلمین روز درگذشت این هنرمند، شامگاه گذشته 9 اردیبهشت ماه با حضور جمعی از هنرمندان حوزه تئاتر و نمایش از جمله ایرج راد، بهزاد فرهانی، اصغر همت، کاظم هژیر آزاد، حسن فتحی، اتابک نادری، خسر و احمدی، فریبا کامران، ناهید مسلمی، جهانگیر الماسی، مهدی میامی، قطب‌الدین صادقی، داوود فتحعلی بیگی، سامان خلیلیان، پرویز بزرگی، بیژن افشار، مهدی خاتمی، مسعود فروتن، رسول نجفیان، قاسم زارع و حسن زارع از جمله هنرمندانی بودند که در این مراسم حضور داشتند در تماشاخانه سنگلج برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، آیین بزرگداشت پرویز بشردوست شامگاه گذشته 9 اردیبهشت ماه برگزار شد. ارمغان بهداروند مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران که اولین سخنران این مراسم بود، از حمایت شاگردان بشردوست به عنوان یک قول سخن گفت.
بشردوست شناخت بی‌واسطه‌ای از زمان خود داشت
سپس با نمایشنامه‌خوانی «باغ آرزوها» که اثری درخشان از بشردوست است، قطب‌الدین صادقی روی صحنه آمد. وی عنوان کرد: «در سال 1353 با بشردوست آشنا شدم و آخرین بار هم که او را دیدم در نمایش «باغ آرزوها» بود. بشردوست شناخت بی‌واسطه‌ای از زمان خود داشت و آنچه از تئاتر می‌فهمید انعکاس سرراست انسانی بود که از آدم‌ها و محیط پیرامون بدست می‌آورد.»
وی در اشاره به ویژگی های پرویز بشردوست گفت: «پرویز بشردوست همواره به دنبال جامعه، آدم‌ها و نمایش‌هایی می‌رفت که ارتباط بی‌واسطه با آدم زمان خود برقرار می‌کرد. او از تئوری‌های عجیب به دور بود و می‌دانست چگونه تئوری را از مبدأ به مقصدش منتقل کند. ما بیش از اینکه نیاز به تئوری عجق وجق داشته باشیم نیاز به تحلیل از شرایط خود داریم و این امر در کارهای پرویز بود.»
وی در سخنانش اظهار کرد: «تاسفم از این است که به دلایل مشکلات مالی و برای پاسخگویی به نیازهای اقتصادی و اجتماعی خانواده بیشترین هم و غم خود را در کار بانک گذاشته بود. تاسف می‌خورم که امکان فعالیت نیافت در حالیکه خلاق بود و می‌بایست می‌آفرید و اندیشه و احساس و کشفیات خود از جامعه را به شکل اثر هنری به جامعه اضافه می‌کردو به این گنجینه چیزی اضافه می‌کرد. با این حال تنها کاری که از دست ما بر می‌آید این است که مرده‌هایمان را دوست داشته باشیم و با تداوم اجرای آثارشان کاری کنیم که فراموش نشوند.»
در بخش دیگری از این مراسم بخش‌هایی از نمایش «افسانه ماشاءالله خان» پخش شد و در ادامه مسعود فروتن که کارگردان تلویزیونی این اثر بوده به عنوان دیگر سخنران این مراسم روی صحنه آمد.
فروتن گفت: «در سال 1359 نمایش «افسانه ماشاءالله خان» را با همکاری بشردوست کار کردیم که در پرونده کاری من جزو بهترین کارهاست. اکنون که پس از سالها فیلم این اثر را دیدم، از عکس‌العمل‌ها و بازی‌ها لذت بردم. گاه برخی کارها در پرونده هنری به خوبی می‌درخشند. من می‌خواهم هم نسخه‌ای از این فیلم را به من دهید و هم می‌خواهم در مراسم بزرگداشتی که در آینده برایم برپا می‌کنید، این اثر را نشان دهید.»
وی خاطرنشان کرد: «آشنایی‌ام با بشر دوست به نمایش «باغ آرزوها» باز می‌گردد. من شادی غم‌انگیزی دارم چراکه با آدم‌هایی کار کرده‌ام که هنرمندان واقعی بودند. هنرمندانی چون صدیق شریف با نمایش «باغ آرزوها» درخشیدند و معرفی شدند و من امیدوار هستم که فراموش نکنند که از طریق بشردوست معرفی شده‌اند.»
سپس موسیقی زنده اجرا شد و در ادامه جهانگیر الماسی به یادآوری خاطرات مشترکش با بشردوست پرداخت. وی عنوان کرد: «بشردوست خیلی خوب بود. من بچه شهرستانی بودم که از اهواز به تهران آمده بودم و در تهران هم به جز نامردمی ندیدم. در اینجا با چند نفر آشنا شدم که بسیاری از آنها در میان ما نیستند: پرویز بشردوست، اکبر مشکین، محمود استاد محمد، پرویز فنی زاده از کسانی بودند که نقش در جوانی من ایفا کردند و در زمانی که اشتیاق به تئاتر داشتم با من همراه بودند. در این همه پرویز بشردوست همه وجودش دل و عاطفه بود، در عین حال که از خرد سود می‌گرفت.»
الماسی در سخنانش به جایگاه خانواده بشردوست اشاره کرد و افزود: «زمانی که گروه آژیدر را راه‌اندازی کردیم بشردوست ازدواج نکرده بود و وقتی عاشق همسرش شد نمی‌دانم چه اتفاقی در وجود این فرد افتاد و بعد با آمدن یلدا، به طوری‌که گویا دوبال به پرویز اعطا شده بود.»
وی با بیان اینکه بشردوست تنها نویسنده‌ای بود که نمایشنامه‌اش بیش از 500 بار در ایران اجرا شد اظهار کرد: «در آن زمان سالن‌های نمایشی برای ما حرمت داشت و ما به راحتی اجازه اجرا در سالنی چون سنگلج را نمی‌یافتیم. ما از اهواز برای دیدن یک تئاتر به تهران می‌آمدیم. تئاتر با جان و زندگی ما آمیخته بود و هرچه درک می‌کردیم با زبان تئاتر که ابزار قدرتمندی است با فن نمایش و تبدیل به محصولی فرهنگی به مردم تقدیم می‌کردیم.»
وی وظیفه هنر و رسانه را به وجود آوردن و تولید دانایی و توزیع دانایی دانست و گفت: «ما مسئولیت تاریخی داریم و بر اساس وظیفه اجتماعی و تاریخی یا صداقت کارهایمان را انجام می‌دادیم.»
در ادامه این مراسم هومن رهنمون به عنوان نماینده هیأت رئیسه انجمن نمایش بیانیه‌ای قرائت کرد.
از جمله دیگر بخش‌های این آیین بزرگداشت، تارنوازی و خاطره‌گویی رسول نجفیان بود. وی در سخنانش درباره امیدواری بشردوست برای شروع مجدد کار صحبت کرد و اضافه کرد: «در زمان ساخت سریالم بشردوست علاقه زیادی داشت که در این سریال نقش کوچکی بازی کند؛ اما در آخر کل سریال سانسور شد و هیچ گاه پخش نشد.»
مهم است که در زندگی به رویاهایمان نزدیک شده باشیم
حسن فتحی کارگردان «شهرزاد» نیز که دیگر سخنران این مراسم بود، از آخرین حضور پرویز بشردوست در عرصه نمایش سخن گفت. وی اعلام کرد: «آخرین کار بشردوست به سکانسی که در اواسط اسفند ماه ضبط شد اختصاص داشت. او در سریال «شهرزاد» هر زمان جلوی دوربین می‌رفت بشاش بود، نازنین بود و علی رغم همه ناملایمات خوب زندگی کرد. گاه فکر می‌کنم چنین مراسمی بیشتر از یادبود بیان زندگی خوب است و باید خوشحال باشیم که نمایشنامه‌هایش را با همکاری دوستانش روی صحنه برد. بشردوست آرزوهایش را تحقق بخشیده بود. با همکاری که با بشردوست داشتم فکر کردم زندگی رسم قشنگی است و با کمی تاب و تحمل به رویاهایمان دست پیدا می‌کنیم. مرگ از رگ گردن به ما نزدیک‌تر است و همه ما در نوبت هستیم اما این در حالی است که طوری از مرگ صحبت می‌کنیم که گویا پدیده‌ای غیرمتعارف است و شاید سراغ ما نیاید. ما در سرزمینی زندگی می‌کنیم که مرگ در آن اتفاق غریبی نیست.»
وی تاکید کرد: «مهم است که در زندگی به رویاهایمان نزدیک شده‌ایم یا نه که از این منظر پرویز زندگی پرباری داشته است، صرف نظر از کارهای وی و همسران و دختران وی نقش بسیار مهمی در زندگی‌اش داشتند چراکه او زندگی خانوادگی خوب و صمیمانه‌ای را تجربه کرده و در مقام نمایشنامه‌نویس، نزدیک به نیم قرن متونی را به نگارش در آورد که همچنان در یامان مانده است. من خوشحال هستم که بشردوست خوب زندگی کرد. ما از فراموشی صحبت می‌کنیم در حالی که باید این مسئله را تحلیل کنیم، معمولا حافظه بازتاب ثبات وضعیت فرهنگی، اجتماعی، سیاست و اقتصادی است بنابراین کم حافظی ما از بی‌ثباتی و مشکلات فکری و ... است. در این میان این هنرمندان هستند که وظیفه انتقال یادواره و یادآوری تجربیات را دارند و پرویز بشردوست این کار را کرد.»
در بخش دیگری از این مراسم با حضور حسن فتحی، ایرج راد، اصغر همت، ناهید مسلمی، ارمغان بهداروند مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران، محمدحسین اسماعیلی معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، محسن زارع هنرمند پیشکسوت تئاتر شهرستان‌های استان تهران خانواده‌های داود سرلک، حسن سنگینیان، نصرالدین خاتمی و امین غلامی به عنوان هنرمندان فعال شهرستان‌های استان تهران مورد تقدیر قرار گرفتند.
همچنین در ادامه هدیه انجمن هنرهای نمایشی ایران از سوی ارمغان بهداروند و حسن فتحی و مدالیوم خانه تئاتر از سوی اصغر همت به خانواده پرویز بشردوست اهدا شد.
این مراسم بااجرای موسیقی زنده و همچنین یادی از حمید سمندریان که سالروز تولدش 9 اردیبهشت ماه است، به پایان رسید.
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
