از سوی یک شرکت دانش‌بنیان صورت گرفت؛
طراحی نرم‌افزاری که سکه‌زاست؛ با هر گام یک سکه بگیرید
یک شرکت دانش‌بنیان موفق به طراحی نرم‌افزاری شده که با هر گام به کاربران سکه هدیه می‌دهد و با این کار مردم با یک تیر دو نشان می‌زنند، نخست، پیاده‌روی و ورزش و دوم، دریافت جایزه.
خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ حسین بوذری؛ یک شرکت دانش‌بنیان مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان از سوی تعدادی از دانشجویان با مدیریت توحید خراسانی راه‌اندازی شده است.
این شرکت دانش‌بنیان ابتدای فعالیت در قالب هسته فناور روی ساخت دستگاه کدورت‌سنج آب کار کرد که پیش از این نمونه داخلی نداشت و موفق شد در مدت چهار سال این دستگاه را ساخته و وارد بازار کند.
دستگاه کدورت‌سنج آب در ۴ تا ۵ کشور (آمریکا، آلمان، انگلستان و ایتالیا) تولید می‌شود و این شرکت موفق شد این دستگاه را طراحی و تولید کند.
خبرنگار آنا درراستای فعالیت و دستاوردهای این شرکت دانش‌بنیان گفت‌و‌گویی را با توحید خراسانی مدیر این شرکت ترتیب داده است.
گپ‌وگفت آنا با خراسانی در پی می‌آید:
فرآیند تغییر رشته کاری از سخت‌افزار به نرم‌افزار
آنا: چگونه وارد هسته فناور شدید و تاکنون چه دستاوردهایی داشته‌اید؟
خراسانی: سال ۸۸ در رشته مهندسی برق و الکترونیک وارد دانشگاه صنعتی قوچان و سال ۹۰ وارد مرکز رشد دانشگاه فردوسی شدم. همزمان در پارک علم و فناوری خراسان مشغول و ابتدای سال ۹۳ وارد پارک علم و فناوری استان گلستان شدم. از سال ۹۰ که وارد مرکز رشد دانشگاه آزاد گرگان شدم روی دستگاه کدورت‌سنج آب کار می‌کردم.
این دستگاه در ایران ساخته نشده بود و برای نخستین‌بار در ایران شروع به ساخت این دستگاه کردیم. ساخت این دستگاه از سال ۹۰ تا ۹۴ طول کشید و بسیار پیچیده بود. بعد از ۴۰ ماه توانستیم نخستین نمونه را در کشور بسازیم. این دستگاه در ۴ تا ۵ کشور (آمریکا، آلمان، انگلستان و ایتالیا) تولید می‌شود و ما توانستیم با وجود سختی‌هایی که وجود داشت، این دستگاه را طراحی کنیم و تجهیزات آزمایشی رشته اصلی ما شد.
دستگاه‌های دیگر مثل PH متر، و کلرسنج و ... هم وجود داشت که روی آنها کار کردیم و به سبد محصولات شرکت اضافه شد و توانستیم در سال ۹۳ با همین دستگاه کدورت‌سنج آب، مجوز دانش‌بنیان را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کسب کنیم. بعد از آن تا پایان سال ۱۳۹۹ و ابتدای ۱۴۰۰ روی این رشته کار کردیم و سپس از حوزه تجهیزات آزمایشی خارج شدیم.
سال‌های ۹۵ تا ۹۹ در حوزه فیلتک هم وارد شدیم و دستگاه‌هایی مانند کارتخوان برای تاکسی‌ها که روی تاکسی‌ها نصب شدند و با کارت اتوبوس می‌توانستید کرایه تاکسی را پرداخت کنید، تولید کردیم، به‌طوری‌که کارت را به دستگاه نزدیک می‌کردند و کرایه پرداخت می‌شد. روی تاکسی‌ها نصب می‌شدند و این محصول به شرکت اضافه شد.
صندوق صدقات الکترونیکی هم از دیگر تولیدات شرکت بود که با کارت اتوبوس و یک نوع دیگر صندوق صدقات الکترونیکی بود که با کارت عابربانک پرداخت انجام می‌شد.
آنا: چگونه وارد حوزه نرم‌افزار شدید و چه محصولاتی در این حوزه دارید؟
خراسانی: نامبرده‌ها محصولاتی بود که در حوزه هوشمندسازی روی آنها کار کردیم. از سال ۱۴۰۰ به بعد رشته کاری تغییر پیدا کرد و وارد حوزه نرم‌افزار شدیم، به‌طوری‌که با اپلیکیشن قدم‌شمار تلاش کردیم کاربران را تشویق به پیاده‌روی کنیم و این برای کاربران ایجاد انگیزه می‌کرد. به این شکل که کاربران قدم می‌زدند و با قدم‌ها سکه دریافت می‌کردند و با این سکه‌ها به فروشگاه‌هایی که در اپلیکیشن به صورت دیجیتال آنلاین وجود داشت، هر محصولی که می‌خواستند، خریداری می‌کردند.
در حقیقت با این کار، کاربران را با ایجاد انگیزه مادی تشویق به پیاده‌روی می‌کردیم. در عین حال با نصب این اپلیکیشن، کاربران می‌توانستند باهم رقابت کنند و هر فرد جداگانه در تایم مشخصی که با عنوان تورنمنت ایجاد می‌کند، قدم می‌زند و با افراد دیگر که در هر جای دیگر در ایران قدم زده‌اند، مقایسه می‌شود.
به‌عنوان مثال از شنبه تا پنج‌شنبه یک هفته است و با توجه به مسافت طی شده به نفرات برتر جایزه داده و حس رقابت در اپلیکیشن بین افراد مشاهده می‌شود، این در سراسر ایران انگیزه زیادی به کاربران می‌دهد و در این حیطه بسیار موفق بوده‌ایم.
اپلیکیشن قدم‌شمار از سال ۱۴۰۰ فعالیت خود را آغاز کرد و توانستیم از صندوق نوآوری و شکوفایی استان گلستان جذب سرمایه کنیم و تاکنون تقریباً ۵۶ هزار نصب در سراسر کشور داریم و این فعال‌ترین و موفق‌ترین اپلیکیشن قدم‌شمار در کشور است.
«دستگاه کدورت‌سنج آب»؛ طرح برتر کشوری
آنا: تاکنون چه موفقیت‌ها و دستاوردهایی داشته‌اید؟
خراسانی: از سال ۸۸ که دانشجوی رشته الکترونیک بودم در مسابقات رباتیک شرکت می‌کردم و توانستم رتبه‌های مختلف در سطح شهرستان، استان و منطقه‌ای را به دست بیاورم. سال ۹۱ در پنجمین همایش پژوهش و فناوری استان اصفهان توانستیم با دستگاه کدورت‌سنج آب طرح برتر کشوری شویم. در زمینه‌های دیگر در سطح استان و کشور رتبه داشتیم و با اپلیکیشن قدم‌شمار در رویال پردیس سامیت که اسفند ۹۱ برگزار شد، رتبه نخست کشور را در پارک علم و فناوری پردیس به دست آوردیم و با این استارت‌آپ رتبه نخست کشور را کسب کردیم و این آخرین جایزه‌ای است که در یک رویداد به دست آورده‌ایم.
مدیر محصول در تمام فرآیند تولید بوده‌ام، پوزیشن اصلی خالق محصول است و تلاش می‌کنیم از چیزی که وجود خارجی ندارد به‌صورت صفر تا صدی محصول طراحی و خلق کنیم.
خوشبختانه محصولات ما بازخورد بسیار خوبی در میان کاربردان دارد و آن محصول به‌صورت بهینه برای مصرف کاربران تولید شده است.
آنا: محصولات شما چه نیازی از نیاز‌های مردم و کشور را برطرف می‌کند؟
خراسانی: اصلی‌ترین نیازی که محصولات ما از جامعه رفع می‌کند، اینکه مردم را به ورزش و پیاده‌روی تشویق می‌کند و اجتناب از یک جا نشستن و سکون و تنبلی کردن از مزایای محصولات ماست، بنابراین این روشی برای پیشگیری از عدم فعالیت و تحرک است.
به‌عنوان مثال با اپلیکیشن قدم‌شمار انگیزه مادی برای مردم ایجاد می‌کنیم تا به ورزش و پیاده‌روی بپردازند و با سکه‌هایی که به دست می‌آورند، در فروشگاه کالا‌های مختلف را خریداری می‌کنند و این انگیزه زیاد و جذابی برای آنهاست.
روش دیگر رقابت‌های پیاده‌روی است که با عنوان تورنمنت بین کاربران است که کاربران باهم مسابقه می‌دهند و به صورت غیرمتمرکز در سراسر ایران به رقابت می‌پردازند.
آنا: روش استفاده از اپلیکیشن قدم‌شمار چگونه است؟
خراسانی: مردم ابتدا باید «آپ» را روشن کنند و قدم بزنند، مسافتی که طی بازه ثبت می‌شود، رکورد به‌صورت روزانه اضافه می‌شود.
پایان هفته جمع این پیاده‌روی ثبت رکورد می‌شود. افراد براساس رکوردی که زده‌اند، رده‌بندی می‌شوند و به نفرات برتر جایزه داده می‌شود. مدالی اعطا می‌شود که در لیست افتخارات آنها باقی می‌ماند. این‌ها انگیزه بسیار قوی است که کاربران را تشویق به پیاده‌روی می‌کند و این «آپ» رفع مشکل حوزه سلامت است.
شرکت‌های فناور از کمبود بودجه می‌نالند
آنا: نواقص و کمبودها در راه تجاری‌سازی محصولات فناور را بیان کنید.
خراسانی: به هیچ وجه، هیچ ارگانی حتی ارگانی که مسئولیت در این حوزه دارد، هیچ علاقه‌ای برای کمک کردن یا هرگونه همکاری در راستای کمک، اشاعه و گسترش استفاده از این محصول و اَپ در کشور نشان نمی‌دهد.
از فدراسیون‌های ورزشی تا دستگاه های ذیربط در کشور، استان، وزارت بهداشت، درمان و آموزش کشور و دانشگاه علوم پزشکی که متولی سلامت در کشور هستند تا سایر مسئولان در این زمینه با شرکت دانش‌بنیان وصیت‌نگار همکاری و تعامل نداشته‌اند.
شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان از کمبود بودجه می‌نالند و اعدادی که در ازای خدمات ارائه می‌کنند، بسیار ناچیز است و هیچ دستگاهی در راستای اشاعه محصول دانش‌بنیان ما به مردم از سوی مسئولان ذیربط کمکی نشده است؛ چراکه اهمیتی برای کسی ندارد و حتی در جایی که هزینه‌ای ندارد و صرفاً اطلاع‌رسانی است، هم امتناع می‌کنند.
رشد و پیشرفت یک استارت‌آپ دغدغه برخی مسئولان نیست و با قاطعیت می‌گویم، چه در زمانی که کدورت‌سنج را تولید کردیم و چه سایر محصولات و اکنون اپلیکیشن قدم‌شمار مسئولان کمکی نکردند تا استارت‌آپ رشد کند و مشکلی از مردم رفع شود.
از سوی مسئولان در طول چند سال گذشته حمایتی دریافت نکردیم و تا ۱۰۰ سال آینده هم این حمایت‌ها وجود نخواهد داشت. صابون آنها به تَن ما خورده، یعنی اگر استارت‌آپ خود به خود رشد کند، امکان دارد، درغیراینصورت مسئولان صدها قول می‌دهند اما در نهایت هیچ‌کدام نهایی نمی‌شود.
به وزیر ارتباطات در پارک علم و فناوری، نامه دادیم تا به وزیر بهداشت ارجاع دهد و بعد از چند ماه خبری نشده است.
مسئولان مختلف در این دو سال، کار کوچکی برای ما انجام ندادند و انتظاری هم نداریم، جز اینکه برای ما مشکلاتی ایجاد کرده‌اند. اگر برای ما مشکل ایجاد نکنند، بهتر است و سنگ‌اندازی جلوی پای استارت‌آپ‌ها نیندازند و کمکی نکنند؛ راه خودمان را پیدا می‌کنیم.
برای رشد و شکوفایی مراکز رشد در دانشگاه چه پیشنهادی ارائه می‌دهید؟
خراسانی: مراکز رشد دانشگاه‌ها توسط استادان اداره می‌شود که از اساس اشتباه است. درصد زیادی از این استادان دانشگاه‌ها تا مقطع دکتری تئوری گذرانده‌اند و در جزوه، کتاب و تحقیق مانده‌اند.
تصور می‌کنیم اگر قرار است محصولی ساخته شود باید توسط دانشجویان باشد. خیلی خوب است که بستر مهیاست، اما مسئله این است که بُعد تکنیکال محصولات اهمیتی ندارد و بالاخره محصول ساخته شده ۲۰ درصد اهمیت دارد، اما بُعد تجاری‌سازی محصول بااهمیت است، اینکه چگونه در بازار آن را به فروش برسانید.
استراتژی برای رفتن به بازار چیست؟ استادی که کامپیوتر خوانده، اطلاعاتی درباره مارکتینگ ندارد. مذاکره کردن بلد نیست و توانایی بازاریابی و فروش نرم‌افزار تولیدی و قیمت‌گذاری را نمی‌داند.
استاد دانشگاه درباره بیزینس چیزی نمی‌داند و دانشگاه باید این را بپذیرد، البته دانشگاه زیرساخت دارد و بستری است که دانشجویان به‌عنوان نیرو قرار است تحولی ایجاد کنند.
از استادان دانشگاه توقع بیجا نباید داشت و این موجب می‌شود مراکز رشد پیشرفت نداشته باشند. مرکز رشد دانشگاه شریف و تهران را نباید با شهرستان‌ها مقایسه کرد؛ چراکه مراکز رشد شهرستان‌ها بسیار عقب افتاده است و دانشگاه کار را به استادانی سپرده که اطلاعاتی ندارند.
استادی که تاکنون فقط حقوق گرفته و به جز نقش کارمندی چیز دیگری بلد نیست، در نقش یک منتور و کوچینگ استارت‌آپ به سمت مارکتینگ است، چگونه این استاد که صرفاً کارمند و حقوق‌بگیر بوده، اکنون می‌تواند ایده‌پردازی کند یا برای استارت‌آپ منتورینگ کند یا چگونه به شرکت‌های مختلف محصول بفروشد؟
این استاد چگونه می‌تواند یک تیم را به یک سمت خاص هدایت کند، سمتی که خودش در مورد آن اطلاعاتی ندارد.
اکثر مراکز رشدی دانشگاه‌ها خروجی خوبی ندارند؛ چراکه فاقد منتور(مربی) هستند و منتور همان استاد دانشگاهی است که مدیر مرکز رشد شده و خود در مورد آن اطلاعاتی ندارد.
حال چرا عقب‌افتاده هستیم؟ به این علت که منتورها این افراد هستند، این اشتباه است و این طرز فکر که هیئت علمی دانشگاه قرار است جریانی در دانشگاه ایجاد کرده یا تحولی در صنعت و تکنولوژی و آی.تی به‌وجود بیاورد، اشتباه است.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان ۱۰ سال است که مرکز رشد دارد، اما خروجی‌ها مناسب نیست. اگر یک خروجی خوب وجود دارد ربطی به دانشگاه ندارد. یعنی تیم، محصول خوب و خاص داشته و در مرکز رشد دانشگاه مستقر شده و اینطور نیست که دانشگاه شکوفا کرده باشد، بلکه ظرفیت از قبل در تیم وجود داشته است.
زیرساخت یا ساختار باید اصلاح شود و مدیر مرکز رشد اگر می‌خواهد استاد دانشگاه باشد باید در حد مدیر مرکز رشد باشد و باید از منتورهای خارج از دانشگاه و کسانی که در مارکت هستند و در این زمینه تخصص دارند، استفاده کند و عمر این جوانان با یک استاد ناآشنا با این حوزه تلف نشود.
براساس تجربه عمر ما به‌علت وجود برخی مدیران ناآگاه در دانشگاه و پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد از بین رفت و تلف شد. یک سری آدم که در بخش دولتی هستند نمی‌توانند در مارکت خصوصی صاحب‌نظر باشند.
این استادان دانشگاه مناسب بازار نیستند. این چالش اصلی دانشگاه‌ها است و تا زمانی که این مسئله رفع نشود، مراکز رشد دانشگاه‌ها روز به روز پسرفت می‌کنند و روز به روز استعدادها و دانشگاه‌ها را در دانشگاه‌ها می‌سوزانند و بعد از ۶ ماه تا یک سال که نتیجه نگیرد سرخورده می‌شود که توانمند نیست و در نهایت بعد از دو سال راننده اسنپ و شاگرد یک مغازه می‌شود، یعنی استعدادها به بهترین شکل ممکن از بین می‌روند.
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
منظور از «فبلبها» یا «آزمایشگاههای تحقیق و توسعه» چیست؟
در گفتوگو با آنا تشریح شد؛
